Του Θεμιστοκλή Καγκέλη,
Ο κόσμος βρίσκεται στα πλαίσια μιας κλιμακούμενης επισιτιστικής κρίσης, με σχεδόν 300 εκατομμύρια ανθρώπους να αντιμετωπίζουν την απειλή της πείνας, σύμφωνα με την τελευταία Παγκόσμια Έκθεση για τις Επισιτιστικές Κρίσεις (GRFC). Η κατάσταση σηματοδοτεί το έκτο συνεχόμενο έτος αυξανόμενης οξείας επισιτιστικής ανασφάλειας, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για συντονισμένη παγκόσμια δράση και ανθρωπιστική βοήθεια στα κράτη που την έχουν ανάγκη.
Η εν λόγω έκθεση αποκαλύπτει ότι 295,3 εκατομμύρια άτομα σε 53 χώρες βιώνουν επί του παρόντος «υψηλά επίπεδα οξείας επισιτιστικής αβεβαιότητας», ποσοστό που αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τέταρτο (22,6%) του πληθυσμού σε αυτές τις χώρες, ενώ στον αριθμό αυτό προστέθηκαν επιπλέον 13,7 εκατομμύρια άνθρωποι τον τελευταίο χρόνο, λόγω ενός θανατηφόρου μείγματος ένοπλων συγκρούσεων, οικονομικής αστάθειας, κλιματικών κραδασμών και δραστικών περικοπών στην ανθρωπιστική χρηματοδότηση. Η αστραπιαία έξαρση των παραπάνω έχει δημιουργήσει μια δεινή κατάσταση, ιδιαίτερα σε περιοχές που ήδη παλεύουν με τη φτώχεια και την πολιτική αστάθεια.
Ίσως το πιο ανησυχητικό είναι η αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που βιώνουν τη χειρότερη μορφή πείνας, ταξινομούμενη ως «καταστροφή» σύμφωνα με την IPC, ένα πρόγραμμα ταξινόμησης που χρηματοδοτεί ο ΟΗΕ. Αυτή η ονομασία υποδηλώνει ακραίες ελλείψεις τροφίμων, που οδηγούν σε λιμό, θάνατο, ένδεια και εκτεταμένο οξύ υποσιτισμό. Περισσότερο από το 95% των ανθρώπων σε αυτήν την κατηγορία βρίσκονται σε δύο περιοχές: τη Λωρίδα της Γάζας και το Σουδάν. Στο Σουδάν, μια βίαιη εμφύλια σύγκρουση έχει βυθίσει περισσότερους από 24 εκατομμύρια ανθρώπους σε έναν εκτεταμένο λιμό. Εν τω μεταξύ, στη Λωρίδα της Γάζας, εκτυλίσσεται μια ανθρωπιστική καταστροφή, όπου μετά την κατάρρευση της εκεχειρίας και το κλείσιμο όλων των συνοριακών διαβάσεων στις αρχές Μαρτίου, η πρόσβαση σε τρόφιμα έχει περιοριστεί σοβαρά. Η IPC προειδοποιεί ότι ολόκληρος ο πληθυσμός της Γάζας, που ανέρχεται σε 2,1 εκατομμύρια ανθρώπους, διατρέχει «κρίσιμο κίνδυνο» λιμού λόγω του συνεχιζόμενου αποκλεισμού της ανθρωπιστικής βοήθειας.

Άλλα έθνη που αντιμετωπίζουν παρόμοιες συνθήκες περιλαμβάνουν την Αϊτή, το Μάλι και το Νότιο Σουδάν, τα οποία αντιμετωπίζουν πολιτική αστάθεια και ακραίες ελλείψεις τροφίμων. Η έκθεση επισημαίνει επίσης την επιδείνωση της επισιτιστικής ασφάλειας σε 19 άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Μιανμάρ, της Νιγηρίας και της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, όπου οι επίμονες συγκρούσεις συνεχίζουν να εκτοπίζουν τις κοινότητες και να διαταράσσουν τη γεωργία και τις αγορές. Επίσης, η κλιματική αλλαγή έχει αναδειχθεί ως ένας ακόμη κρίσιμος παράγοντας επισιτιστικής ανασφάλειας. Οι παρατεταμένες ξηρασίες και τα ασταθή καιρικά πρότυπα επιδεινώνουν τις συνθήκες σε περιοχές όπως το Κέρας της Αφρικής – ιδιαίτερα η Αιθιοπία, η Κένυα και η Σομαλία—καθώς και στη Νότια και Κεντρική Ασία, συμπεριλαμβανομένου του Αφγανιστάν και του Πακιστάν.
Στην κρίση προστίθεται και η μαζική μείωση της διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας. Η απότομη απόσυρση της χρηματοδότησης, ιδίως από σημαντικούς δωρητές όπως η USAID, έχει παραλύσει τις υπηρεσίες διατροφής για εκατομμύρια ανθρώπους. Πάνω από 14 εκατομμύρια παιδιά σε χώρες όπως το Σουδάν, η Υεμένη και η Αϊτή έχουν χάσει την πρόσβαση σε βασικά προγράμματα διατροφής, θέτοντάς τα σε αυξημένο κίνδυνο θανάτου. Ακόμα και πριν από αυτές τις περικοπές, σχεδόν οι μισές από τις 53 χώρες που αξιολογήθηκαν στην έκθεση GRFC αντιμετώπιζαν ήδη διατροφικές έκτακτες ανάγκες, αλλά η τρέχουσα τάση υποδηλώνει ότι χωρίς άμεση, μεγάλης κλίμακας παρέμβαση, επιπλέον εκατομμύρια ανθρώπων θα μπορούσαν να περιέλθουν σε συνθήκες λιμού τους επόμενους μήνες.
Τέλος, το GRFC ζητά επείγουσα, συντονισμένη δράση από τη διεθνή κοινότητα. Η αυξημένη χρηματοδότηση για ανθρωπιστική βοήθεια, η υποστήριξη για την επίλυση συγκρούσεων και οι μακροπρόθεσμες στρατηγικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι όλα απαραίτητα για την αντιστροφή αυτής της καταστροφικής πορείας. Καθώς η παγκόσμια αστάθεια αυξάνεται, οι ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων κρέμονται από μια κλωστή, καθιστώντας την επισιτιστική ασφάλεια όχι μόνο ένα ανθρωπιστικό ζήτημα, αλλά και ζήτημα διεθνούς ειρήνης και σταθερότητας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
-
Almost 300m people at risk of death through starvation – report, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
-
Africa hunger crisis: Facts, FAQs, and how to help, World Vision, διαθέσιμο εδώ