Της Αριάδνης – Παναγιώτας Φατσή,
Η πνευματικότητα και η θρησκευτική πίστη είναι ένα ιδιαίτερα προσωπικό ζήτημα για τον κάθε άνθρωπο. Πρόκειται για ένα εξ ορισμού δύσκολο αντικείμενο για να γράψει κανείς ένα ολόκληρο βιβλίο για αυτό — πράγμα, που άλλωστε παραδέχεται στην εισαγωγή του βιβλίου, που παρουσιάζουμε σήμερα ο ίδιος ο συγγραφέας. Είτε θέλει κανείς να επιλέξει ένα τέτοιο ανάγνωσμα είτε όχι, είναι βέβαιο ότι οι εσωτερικές αναζητήσεις και τα ερωτήματα σχετικά με την πνευματικότητα απασχολούν τους περισσότερους, αν όχι όλους τους ανθρώπους.
Πρόκειται για το έργο Συμπτώσεις δεν υπάρχουν. Πνευματικότητα για σκεπτικιστές του Borja Vilaseca, το οποίο κυκλοφόρησε τον περασμένο Φεβρουάριο σε ελληνόγλωσση μετάφραση της Θεοδώρας Δαρβίρη από τις Εκδόσεις Πατάκη. Γεννημένος το 1981 στη Βαρκελώνη, ο Ισπανός συγγραφέας και ομιλητής είναι γνωστός για το έργο του αναφορικά με την προσωπική ανάπτυξη και την πνευματικότητα. Έχει αφιερώσει την καριέρα του στην προώθηση της αυτογνωσίας και της πνευματικής ανάπτυξης, ιδρύοντας εκπαιδευτικά προγράμματα, όπως το La Akademia. Ο Βιλασέκα έχει διδάξει τη μέθοδο «Εννεάγραμμα» σε χιλιάδες άτομα παγκοσμίως και τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε 23 γλώσσες, πουλώντας πάνω από 500.000 αντίτυπα.
Μέσα από το συγκεκριμένο έργο, ο αναγνωρισμένος συγγραφέας παρουσιάζει έναν πνευματικό οδηγό που απευθύνεται σε σκεπτικιστές, αμφισβητώντας την έννοια της τυχαιότητας στα γεγονότα της ζωής. Το βιβλίο είναι δομημένο σε τρία κύρια μέρη, καθένα από τα οποία εμβαθύνει σε διαφορετικές πτυχές της πνευματικότητας και της αυτογνωσίας. Το πρώτο μέρος, που τιτλοφορείται «Μια Θρησκεία Χωρίς Πνευματικότητα», εξετάζει πώς η κοινωνική και οικογενειακή εξαρτημένη μάθηση συχνά επιβάλλει τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, οδηγώντας σε μια αποσύνδεση μεταξύ της θεσμικής θρησκείας και της προσωπικής πνευματικότητας. Ο Vilaseca συζητά θέματα, όπως την ιστορία της θρησκείας, τον φόβο της κόλασης, τα εγκλήματα που έχουν πραγματοποιηθεί στο όνομα των θρησκειών, αλλά και την αντίθετη κατάσταση του πλήρως επιστημονικού φανατισμού.
Το δεύτερο μέρος, «Η Αφύπνιση της Συνείδησης», εστιάζει στην ενδοσκόπηση και το ταξίδι προς την αυτογνωσία. Στο κεφάλαιο αυτό, ο συγγραφέας εισάγει πρακτικές, όπως ο διαλογισμός και η ενσυνειδητότητα ως εργαλεία για τον επαναπρογραμματισμό του νου. Στο μέρος αυτό τονίζεται η σημασία της αποδοχής των αντιξοοτήτων ως καταλύτη για την ανάπτυξη, ενώ ο συγγραφέας ενθαρρύνει τους αναγνώστες να βλέπουν τις προκλήσεις ως ευκαιρίες για πνευματική εξέλιξη. Το τελευταίο μέρος, «Μια πνευματικότητα Χωρίς Θρησκεία», διερευνά την έννοια της κοσμικής πνευματικότητας. Ο Βιλασέκα συζητά την παροδικότητα της ζωής, την αποδοχή του θανάτου και την ιδέα ότι το σύμπαν λειτουργεί σύμφωνα με ορισμένους νόμους.
Βασικά θέματα του βιβλίου είναι η αφύπνιση της συνείδησης και η πνευματική εξέλιξη. Ο Vilaseca προτρέπει τους αναγνώστες να απελευθερωθούν από τα περιοριστικά πρότυπα σκέψης και να ανακαλύψουν τον αυθεντικό τους εαυτό, ενώ εκφράζει την άποψη ότι οι φαινομενικά τυχαίες συναντήσεις και γεγονότα αποτελούν ευκαιρίες για μάθηση και ανάπτυξη. Ο λόγος του συγγραφέα είναι άμεσος και ειλικρινής, συνδυάζοντας προσωπικές αφηγήσεις με φιλοσοφικές και ψυχολογικές αναλύσεις. Η γραφή του είναι προσιτή, αλλά και βαθιά, ωθώντας τους αναγνώστες να αναστοχαστούν για τη ζωή τους.
Το συγκεκριμένο βιβλίο απευθύνεται σε όσους αναζητούν νέες πνευματικές διαδρομές για την κατανόηση του εαυτού και της ζωής, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Το βιβλίο έχει λάβει ανάμεικτες κριτικές, καθώς μερικοί αναγνώστες το επαινούν για τις βαθιές γνώσεις και το μεταμορφωτικό του δυναμικό, σημειώνοντας ότι αμφισβητεί τις συμβατικές πεποιθήσεις και ενθαρρύνει την ενδοσκόπηση, ενώ άλλοι το επικρίνουν ως επιφανειακό και γεμάτο κλισέ, υποστηρίζοντας ότι του λείπει βάθος και πρωτοτυπία. Τα συγκεκριμένα έργα, άλλωστε, δεν ανήκουν στις προτιμήσεις όλων των αναγνωστών. Παρόλα αυτά, το παρόν βιβλίο αποτελεί ένα ανάγνωσμα που παρουσιάζει αρκετό ενδιαφέρον και τροφή για σκέψη, ακόμη και αν εν τέλει ο αναγνώστης δεν βρει μέσα σε αυτό όσες απαντήσεις θα ήθελε — άλλωστε, πολύ πιο σημαντικό είναι να τεθούν οι σωστές ερωτήσεις.
