Της Σόνιας Βαλαβανίδη,
Το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων εμφανίστηκε στο προσκήνιο —όπως κάθε φορά— με αφορμή την επίσκεψη του Προέδρου της Γερμανίας στην Κάνδανο, ως ένδειξη αναγνώρισης των ναζιστικών πράξεων. Το θέμα αυτό τέθηκε τόσο από τον Πρωθυπουργό της χώρας, Κυριάκο Μητσοτάκη, όσο και από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Ο Πρόεδρος της Γερμανίας επισκέφτηκε, αρχικά, την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, η οποία δήλωσε πως το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων είναι ακόμη ανοιχτό και πως κρίνεται επιτακτική η ανάγκη συζήτησης του παρελθόντος για να ενδυναμωθούν οι σχέσεις των δύο κρατών. Ο Πρόεδρος ανταπάντησε πως για εκείνους η νομική ευθύνη της πράξης τους έχει λήξει και μένουν να κουβαλούν την ηθική ευθύνη και να την αναγνωρίζουν. Στη συνέχεια, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου έθεσε επί τάπητος την ανάγκη διατήρησης της ισορροπίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την αρωγή της Γερμανίας σ’ αυτήν την προσπάθεια. Έπειτα, ακολούθησε η συνάντηση με τον Πρωθυπουργό, κατά την οποία έγινε αναφορά πάλι στο πρόβλημα των επανορθώσεων. Ωστόσο, η συνομιλία επεκτάθηκε κυρίως σε θέματα διεθνών και ευρωπαϊκών ζητημάτων, καθώς και για το μεταναστευτικό. Ειδικότερα, ο Steinmeier δήλωσε πως είναι ευτυχής με την οικονομική άνοδο της Ελλάδας και δηλώνει πως οι δύο χώρες είναι πια σε θέση να συζητούν ενδεχόμενες συνεργασίες.
Η Αντιπολίτευση, όμως, κατακεραύνωσε την Κυβέρνηση με πρωτοστάτη τον Πρόεδρο του ΠΑ.ΣΟ.Κ., Νίκο Ανδρουλάκη, ο οποίος υπογράμμισε πως η ιστορία δεν παραγράφεται και πως η αποζημίωση για τις γερμανικές θηριωδίες πρέπει να αποτελεί σταθερό αίτημα της Κυβέρνησης σε κάθε διαπροσωπική επαφή με τη Γερμανία. Η Τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ, Ρένα Δούρου, κατηγόρησε την Κυβέρνηση για παθητικότητα επί του θέματος, ενώ υπογράμμισε ότι θα πρέπει να υπάρχει ενεργητική διεκδίκηση των αποζημιώσεων και όχι απλώς επαναλαμβανόμενη απαίτηση. Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, τόνισε την αδράνεια των κομμάτων συλλήβδην απέναντι στο ζήτημα. Τέλος, η Πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου, αναφέρθηκε στην άμεση διεκδίκηση των αποζημιώσεων και το συνέδεσε με τον σεβασμό απέναντι στον ελληνικό λαό.
Ο Πρόεδρος της Γερμανίας, μετά τη συζήτησή του με τον Πρωθυπουργό, επισκέφτηκε το Νομισματικό Μουσείο και εκφώνησε λόγο, στο πλαίσιο εορτασμού των 150 χρόνων Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτου Αθηνών. Στη συνέχεια, επισκέφτηκε τη δομή μεταναστών της Μαλακάσας και συνδιαλλάχθηκε με τους υπαλλήλους της υποδομής, ενώ δεν έλειψαν και οι αποδοκιμασίες από τους μετανάστες, οι οποίοι ζουν σ’ αυτήν τη δομή. Η επίσκεψη του Προέδρου της Γερμανίας στην Ελλάδα είχε διττή σημασία. Αφενός, ο Πρόεδρος υπογράμμισε και ανέδειξε τις στενές σχέσεις Ελλάδας-Γερμανίας, επισημαίνοντας ότι δεν είναι μόνο οικονομικές, αλλά και κοινωνικές, όπως η επίσκεψη στη δομή της Μαλακάσας, υποστηρίζοντας πως η Ελλάδα δεν είναι μόνη της στο μεταναστευτικό. Αφετέρου, με την επίσκεψη στην Κάνδανο της Κρήτης επιδίωξε να κάνει σαφές πως η ηθική ευθύνη των θηριωδιών συνεχίζει να τους βαραίνει.
Στην επίσκεψη αυτήν, το κλίμα ήταν ιδιαίτερα φορτισμένο, καθώς οι κάτοικοι δεν διατίθενται να ξεχάσουν και να συγχωρέσουν. Δηλωτική της κατάστασης ήταν η φράση ενός κατοίκου: «Δεν θέλω να πιάσω το χέρι του σφαγέα». Στην ήδη βαριά ατμόσφαιρα της περίστασης, ακούστηκε με δυσαρέσκεια η κατηγορηματική θέση της Γερμανίας για τις αποζημιώσεις. Πάντως, ο Πρόεδρος απέδωσε φόρο τιμής —με τα μέτρα γύρω του να είναι «δρακόντεια»— και συνομίλησε με επιζώντες, οι οποίοι και πάλι ανέφεραν το ζήτημα των αποζημιώσεων. Ο φόβος για «ξέσπασμα» κάποιου επεισοδίου ήταν έντονος και η ασφάλεια ακροβολίστηκε σε κάθε σημείο του χωριού για να αποφευχθεί κάποια δυσάρεστη έκπληξη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Θέμα γερμανικών αποζημιώσεων έθεσε η Κ. Σακελλαροπούλου στον πρόεδρο της Γερμανίας – Φρ. Β. Σταϊνμάιερ: Νομικά θεωρείται λήξαν, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κ. Μητσοτάκης σε Σταϊνμάιερ: Για την Ελλάδα το ζήτημα των αποζημιώσεων είναι ακόμα ζωντανό, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Μητσοτάκης και Σακελλαροπούλου έβαλαν το θέμα του κατοχικού δανείου στον Σταϊνμάγιερ: «Για εμάς είναι πολύ ζωντανό», protothema.gr, διαθέσιμο εδώ