Της Μαρίνας Νίκα,
Ανατολικά της Σαντορίνης, βρίσκεται ένα μικρό νησάκι, ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, με χρυσαφένιες αμμουδιές και βαθυπράσινα νερά. Ο λόγος γίνεται για την Ανάφη, για ένα κυκλαδίτικο νησί του Αιγαίου Πελάγους, που απέχει 150 μίλια από το λιμάνι του Πειραιά. Πρωτεύουσα είναι η Χώρα Ανάφης, η οποία αποτελεί έδρα της ομώνυμης κοινότητας που έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός και βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νησιού.
Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση, η Ανάφη οφείλει το όνομα της στο γεγονός ότι «αναδύθηκε» από τα νερά του Αιγαίου, μετά την παρέμβαση του Απόλλωνα, προκειμένου να προσφέρει καταφύγιο στους ταλαιπωρημένους Αργοναύτες, που επέστρεφαν από την Αργοναυτική εκστρατεία. Αυτοί, προς τιμήν του θεού, έχτισαν εκεί τον ναό του Απόλλωνα Αιγλήτη ή Αστέαλτα, ενώ κάθε χρόνο τιμούσαν τον θεό με μια γιορτή που ονομαζόταν «Υακίνθεια». Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι, το όνομα του νησιού, ίσως, να συνδέεται και με την ανυπαρξία φιδιών (Α-όφις).
Πολλοί το χαρακτηρίζουν ως την πατρίδα του Αιόλου, ο οποίος προσέφερε στον Οδυσσέα τους ασκούς με τους ανέμους. Η Ανάφη πρωτοκατοικήθηκε από τους Φοίνικες και αργότερα από τους Δωριείς, οι οποίοι ίδρυσαν την πόλη του νησιού. Τα ερείπια της αρχαίας πόλης, βρίσκονται ακόμα στο νησί, στη θέση Καστέλι, όπου βρίσκονται, επίσης, μια σαρκοφάγος και το εκκλησάκι της Παναγίας του Δοκαριού.
Κατά τα μεσαιωνικά χρόνια το νησί ανήκε στο Δουκάτο της Νάξου και κυβερνήθηκε από Βενετούς ηγεμόνες, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να το προφυλάξουν από τις πειρατικές επιδρομές, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν το νησί. Το 1537, λεηλατήθηκε από τον Μπαρμπαρόσα και πέρασε στα χέρια των Τούρκων, πήρε μέρος στην επανάσταση του 1821 και τέλος ενσωματώθηκε στον ελληνικό κορμό το 1832. Από το 1923, η Ανάφη χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας.
Το νησί, είχε μια πολύ στρατηγική θέση κατά τους ιστορικούς χρόνους με τα φρούρια και ό,τι έχει απομείνει από το βενετσιάνικο κάστρο στη θέση «Πυργί», να αποτελούν πλέον, κληρονομιά του. Στην Ανάφη και πιο συγκεκριμένα, στο ψηλότερο βουνό της, ύψους 586 μέτρων, βρίσκονταν οι Φρυκτωρίες, ένα από τα πιο σημαντικά κέντρα ενημέρωσης της Μεσογείου το διάστημα 900 με 1000 μ.Χ.
Επιπρόσθετα, στα χρόνια του Όθωνα, οι Αναφιώτες που ήταν οι καλύτεροι οικοδόμοι της χώρας, μετακινήθηκαν στην Αθήνα, με εντολή του βασιλιά, για να χτίσουν τα ανάκτορα. Εγκαταστάθηκαν κοντά στην Ακρόπολη και δημιούργησαν τα «Αναφιώτικα» που αποτελούν μια μικρογραφία του νησιού τους.
Στην Ανάφη, βρίσκεται ένα φαντασμαγορικό, φυσικό αξιοθέατο που «κόβει την ανάσα» και ξαφνιάζει όποιον το δει. Ο Κάλαμος, είναι ένας επιβλητικός, ασβεστολιθικός βράχος ύψους 420 μέτρων, ο οποίος είναι ορατός από παντού. Εκεί, φιλοξενείται, πλέον, η Μονή της Καλαμιώτισσας, μιας μικρής εκκλησίας με τρούλο, αφιερωμένη στην Παναγία, η οποία συνοδεύεται από πλήθος μύθων και λαϊκών παραδόσεων του νησιού. Ο μοναδικός, αυτός βράχος, αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο της Μεσογείου, μετά το Γιβραλτάρ, προστατεύεται από το δίκτυο Natura και φιλοξενεί έναν σημαντικό αριθμό σπάνιας χλωρίδας. Τα μόνα δείγματα, περιστασιακής, κατοίκησης σημειώθηκαν κατά τα μεσαιωνικά χρόνια, που, σίγουρα, το εκμεταλλεύτηκαν ως καταφύγιο. Βόρεια, του Καλάμου, βρίσκεται και ένα, σχετικά απρόσιτο, σπήλαιο στο οποίο καταλήγει μόνο ένα μονοπάτι. Στο νησί, υπάρχει ακόμα ένα σπήλαιο, σχεδόν ανεξερεύνητο, στο χωριό Πράσα, νότια του νησιού.
Σήμερα, η Ανάφη αποτελεί πόλο έλξης αρκετών επισκεπτών ανά το κόσμο που εντυπωσιάζονται από τις παρθένες παραλίες, από τα πλακόστρωτα στενά που οδηγούν στα ολόλευκα σπίτια, τα πεντανόστιμα φαγητά, αλλά και από την πλούσια ιστορική της παράδοση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
