Της Μαρίας Αλμασίδου,
1931: Γεννήθηκε η Κική Δημουλά, πολυβραβευμένη και διακεκριμένη ποιήτρια της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς. Το πατρικό της όνομα ήταν Βασιλική Ράδου και γεννήθηκε στην Αθήνα, είχε όμως καταγωγή από την Καλαμάτα.
Εργάστηκε για 25 χρόνια ως υπάλληλος της Τράπεζας Ελλάδος, μέχρι το 1974, όποτε και συνταξιοδοτήθηκε. Στη συνέχεια εργάστηκε για 8 χρόνια αποσπασμένη στο περιοδικό Κύκλος που εξέδιδε η Τράπεζα. Το περιοδικό είχε λογοτεχνικό περιεχόμενο κι εκεί δημοσιεύονταν τα κείμενά της.
Το 1954 παντρεύτηκε τον Άθω Δημουλά, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, τον Δημήτρη και την Έλση. Η Κική Δημουλά συστήθηκε στο κοινό με την ποιητική συλλογή Ποιήματα, που κυκλοφόρησε το 1952. Ωστόσο, λίγο αργότερα την αποκήρυξε και την απέσυρε από την κυκλοφορία. Έκτοτε έχει κυκλοφορήσει 14 ποιητικές συλλογές ως το 2010.
Ο ποιητικός της λόγος είχε, αρχικά, επιρροές από την καβαφική ποίηση και ακολούθησε μετέπειτα εξελικτική πορεία. Χαρακτηρίζεται από λογοπλαστική τάση και εικονοπλαστική ενάργεια. Στα ποιήματά της είναι έντονος ο υπαρξιακός στοχασμός, εκφράζει έντονα την αγωνιώδη αναζήτησή της για το νόημα της φθαρτής ανθρώπινης ζωής. Τα κυρίαρχα θέματά της είναι η απώλεια, η μοναξιά, η απουσία, η φθορά και ο χρόνος.
Τα θέματα αυτά κυριαρχούν, γενικότερα, στην ποίηση της γενιάς αυτής, μιας γενιάς που έζησε μεγάλες αναταράξεις και σημαντικά ιστορικά γεγονότα, κυρίως από το 1929 έως το 1940. Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και μετέπειτα ο εμφύλιος σημάδεψαν καθοριστικά και επέδρασαν στη διαμόρφωση του ψυχισμού των ποιητών της γενιάς αυτής.
Η ποιητική της Κικής Δημουλά, ωστόσο, κατέχει ξεχωριστή θέση στην ποίηση της γενιάς αυτής. Αποτελεί μία ιδιαίτερη φωνή στον χώρο της νεότερης ποίησης ακριβώς λόγω του έντονου στοχασμού πάνω στο εφήμερο της ύπαρξης και την ειρωνική θεώρηση της πραγματικότητας. Το υποκείμενο της ποίησης ζει με τα φαντάσματα του παρελθόντος: Τους αγαπημένους που χάθηκαν, τις ελπίδες που διαψεύστηκαν, την οδύνη του ματαιωμένου έρωτα. Ο θάνατος κατέχει πρωταρχική θέση στα ποιήματά της.
Οι βραβεύσεις που δέχτηκε αποτελούν απόδειξη του αξιόλογου ποιητικού έργου της και της γενικότερης συνεισφοράς της στην ποίηση. Το 1972 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για την ποιητική συλλογή Το λίγο του κόσμου. Το 1989 τιμήθηκε με το Βραβείο Ποίησης για την ποιητική συλλογή Χαίρε ποτέ, το 1996 τιμήθηκε με το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για την ποιητική συλλογή Η εφηβεία της λήθης. Το 2001 βραβεύτηκε με το Αριστείο των Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της. Τέλος, τον ίδιο χρόνο της απονεμήθηκε ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής.
Εκτός από τις διακρίσεις που δέχτηκε για τη συνεισφορά της με τις ποιητικές συλλογές, εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας των Αθηνών το 2002, αποτελώντας μόλις την τρίτη γυναίκα που δέχτηκε αυτήν την τιμή από το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της Ελλάδος.
Οι βραβεύσεις της συνεχίστηκαν έως το 2009, σε ευρωπαϊκό πλέον επίπεδο, όπου βραβεύτηκε με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου της. Το 2010 βραβεύτηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας, επίσης, για το σύνολο του έργου της. Τα ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες (αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, πολωνικά, ισπανικά, ιταλικά κ.ά.), δίνοντας την ευκαιρία σε πολλούς ξένους λαούς να γνωρίσουν το ποιητικό της έργο.
Η πολυγραφότατη, πολυβραβευμένη ποιήτρια των στιγμών, της απώλειας και της ανθρώπινης ύπαρξης, που δημιούργησε μία ποίηση χειροπιαστή, απεβίωσε στις 22 Φεβρουαρίου του 2020 σε ηλικία 89 ετών, αφήνοντας ανεξίτηλο το στίγμα της στη νεότερη ποίηση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κική Δημουλά, sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Κική Δημουλά: Λέξεις με χρώματα, φράσεις σαν βέλη, kathimerini.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Κική Δημουλά: ποίηση για την ακραία ασυνέχεια του θανάτου, booksjournal.gr, Διαθέσιμο εδώ
