Της Βασιλικής Χατζηγεωργίου,
Έχεις παρατηρήσει στη σημερινή εποχή πως τα ειδησεογραφικά γραφεία καλούνται σε καθημερινή βάση να ασχοληθούν με το φλέγον ζήτημα της βίας, το οποίο συνεχίζει και ταλανίζει τις κοινωνίες; Είναι δυνατόν οι άνθρωποι, ενώ παρουσιάζουν ένα υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο να καταφεύγουν προς εξόντωση του θυμού τους στη χρήση βίας; Δύο σημαντικά ερωτήματα, τα οποία έρχονται να αναδείξουν το πρόβλημα και να υποβοηθήσουν την εύρεση αποτελεσματικών λύσεων. Τα περιστατικά βίας, αντί να μειώνονται με το πέρασμα του χρόνου, αντιθέτως παρουσιάζουν ανοδική πορεία. Γι’ αυτό και το βιβλίο του Γκάντι Το δώρο του θυμού είναι τώρα πιο επίκαιρο από ποτέ.
Το βιβλίο, λοιπόν, χωρίζεται σε έντεκα μικρής έκτασης κεφάλαια, τα οποία αναπαριστούν τα αντίστοιχα μαθήματα ζωής που έλαβε ο εγγονός του Μαχάτμα Γκάντι, ο Αρούν Γκάντι, κατά το χρονικό διάστημα που διέμενε μαζί του στην Ινδία. Όλα αναλύουν μία διαφορετική θεματική, αλλά είναι σαφώς επηρεασμένα από το κίνημα της μη βίας, satyagraba ή δύναμη ψυχής, όπως χαρακτηρίστηκε. Οι όροι αυτοί χρησιμοποιήθηκαν ευρέως για το κίνημα που ξεκίνησε ο Μαχάτμα Γκάντι και συνέβαλε στην απελευθέρωση της Ινδίας, καθώς, ταυτόχρονα, ενέπνευσε και την προάσπιση των δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο. Επίσης, το κίνημα αυτό εξηγεί πως η κοινωνική ευημερία μπορεί να επιτευχθεί με θεμέλια τις σωστές αξίες των ατόμων, με την αξιοποίηση των θετικών γνωρισμάτων που όλοι έχουν.
Μια επιγραμματική αναφορά των μαθημάτων ζωής, που άλλαξαν ραγδαία τη ζωή του Αρούν Γκάντι μέσα σε μόλις δύο χρόνια κοινής διαβίωσης με τον παππού του, Μαχάτμα Γκάντι, στο χωριό Σεβαγκράμ της Ινδίας και πιθανώς να προσφέρουν τροφή για σκέψη γενικότερα είναι τα εξής: «Χρησιμοποιείτε τον Θυμό σας για Καλό Σκοπό», «Μη Φοβάστε να Μιλάτε», «Εκτιμάτε την μοναξιά», «Γνωρίζετε την Αξία σας», «Τα Ψέματα οδηγούν στην Πλάνη», «Η Σπατάλη είναι Βία», «Μεγαλώστε τα Παιδιά σας χωρίς Χρήση Βίας», «Η Ταπεινότητα είναι δύναμη», «Οι Πέντε Πυλώνες της Μη Βίας», «Θα Δοκιμαστείτε», «Μαθήματα για το Σήμερα».
Μέσα από τα μάτια του συγγραφέα, ο οποίος αποτελεί και τον βασικό πρωταγωνιστή του βιβλίου και δεν ξεκίνησε το ταξίδι του στην Ινδία με τον ίδιο τρόπο σκέψης με τον οποίο έφυγε, αναλύονται τα μαθήματα που έλαβε τα δύο καθοριστικά για τη ζωή του, χρόνια που έμειναν χαραγμένα στο μυαλό του. Μέσα από την καθημερινότητα και τη στενή επαφή με μία τόσο σημαντική προσωπικότητα, όπως ο Μαχάτμα, δεν θα ήταν δυνατόν να συμβεί το αντίθετο, αλλά είναι εμφανώς μία σημαντική εξέλιξη. Ένα γεγονός που θα συνεισφέρει στην κληρονομιά του μεγαλείου της ψυχής του διάσημου ακτιβιστή και στις επόμενες γενιές μέσα από τη διάδοση του έργου του.
Σε γενικό πλαίσιο, τα πράγματα που αναλύονται στο συγκεκριμένο βιβλίο σχετίζονται με τον διαφορετικό τρόπο προσέγγισης της ζωής, εστιάζοντας στα θετικά και όχι στα αρνητικά, με ένα πνεύμα αισιοδοξίας, ταπεινότητας και σαφώς ευφυίας από πλευράς του θαυμαστού Μαχάτμα Γκάντι. Παρουσιάζονται γεγονότα από την καθημερινή ζωή στην Ινδία, τα οποία είχαν ως σκοπό τη διαπαιδαγώγηση του εγγονιού και, όπως φαίνεται, πέτυχαν το σκοπό τους. Ένα παράδειγμα αποτελεί η προσπάθεια του ίδιου να πείσει ένα παιδί που αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας, λόγω της αυξημένης κατανάλωσης γλυκών, να τα σταματήσει. Πώς το πέτυχε, λοιπόν, αυτό; Επιχείρησε να κάνει το ίδιο, δίνοντας με αυτόν τον τρόπο το καλό παράδειγμα, καθώς ήταν ένθερμος υποστηρικτής της βιωματικής μάθησης και όχι απλά της της θεωρητικής διαπαιδαγώγησης.
Ανακεφαλαιώνοντας, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως το κίνημα της μη βίας που οργάνωσε ο Μαχάτμα Γκάντι, θα μπορούσε να αποτελέσει κίνητρο και παράδειγμα, ώστε να αποφεύγεται η χρήση αυτής, δημιουργώντας κοινωνίες ευημερίας και ειρηνικής συνύπαρξης των μελών τους. Τα άτομα που ζουν σε αυτές μπορεί κανείς να πει με σιγουριά πως έχουν τον χώρο να αναπτύξουν όλες τις αρετές τους και να έχουν μία ήρεμη και χωρίς εντάσεις ζωή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
-
Μαχάτμα Γκάντι, Το δώρο του θυμού, Gandhi Arun, Εκδόσεις Δίοπτρα, 2018.
