Της Ξένης Μουστάκα,
Ο χορός δρόμου είναι ένας όρος «ομπρέλα» για ένα μεγάλο αριθμό κοινωνικών στυλ χορού όπως: breakdancing, popping, locking, house dance, waacking, voguing κ.λπ. Τα κοινωνικά στυλ χορού έχουν πολλά συνοδευτικά βήματα και θεμέλια, που δημιουργούνται οργανικά από μια κουλτούρα και έναν τρόπο ζωής, επηρεασμένο από τη φυσική κοινωνική αλληλεπίδραση. Ο χορός του δρόμου είναι ένας «ιδιωματικός» χορός σε αστικό πλαίσιο. Τέτοιου είδους χοροί έχουν συχνά αυτοσχεδιαστικό και κοινωνικό χαρακτήρα, ενθαρρύνοντας την αλληλεπίδραση και την επαφή με θεατές και άλλους χορευτές. Αποτελούν, μάλιστα, μέρος της δημοτικής κουλτούρας της γεωγραφικής περιοχής από την οποία προέρχονται.
Στη δεκαετία του 1970, το hip-hop εξαπλώθηκε γρήγορα στις γειτονιές του Μπρονξ. Οι τέσσερις πυλώνες της κουλτούρας –το breakdancing, το DJing, το MCing και το γκράφιτι– έγιναν τρόπος ζωής για τις περιθωριοποιημένες κοινότητες Λατίνων και Μαύρων.
Πρωτοπόροι, όπως ο DJ Kool Herc, έκαναν looping ρυθμικά «σπασίματα» για πρώτη φορά και παρείχαν το soundtrack για τους δρόμους, ενώ οι NYC emcees «έφτυναν» ρίμες που έγραφαν οι ίδιοι. Η έλλειψη χρημάτων δεν ήταν εμπόδιο για το πνεύμα ή την εφευρετικότητά τους. Χορευτές από ανταγωνιστικά πληρώματα, ή γειτονιές, συμφιλιώθηκαν επιδεικνύοντας τις ικανότητές τους σε κρυπτογραφήματα. Υπήρχαν συχνά πάρτι σε μπλοκ, μπλοκ πάρκων και συνεδρίες freestyle σε παγοδρόμια και κλαμπ ακόμα και πλήθη ανθρώπων που χόρευαν στο drum brakes των αγαπημένων τους φανκ δίσκων, τα περισσότερα από τα οποία, ενώ έκαναν το όνομά τους για τον εαυτό τους, έθεσαν άθελά τους τις βάσεις για το hip-hop, το breakdance και το locking.
Πολλοί χοροί πάρτι εμπνεύστηκαν από το freestyle hip-hop, το οποίο τελικά κέρδισε διεθνή αναγνώριση και δημοτικότητα. Όταν έφτασε η χρυσή εποχή, τα στούντιο χορού έσπευσαν να επεκτείνουν τη λίστα των δασκάλων τους για να συμπεριλάβουν περισσότερα είδη δρόμου και χορογραφίες χιπ-χοπ, ενώ το MTV πλημμύρισε από μουσικά βίντεο με χορογραφίες χιπ χοπ. Το χιπ χοπ έχει εξαπλωθεί από την ανατολική και δυτική ακτή της Αμερικής σε μεγάλες κινηματογραφικές ταινίες, θέατρα, τηλεόραση και σε κάθε γωνιά του κόσμου. Το 2022, οι χορευτές του δρόμου, όχι μόνο έχουν γίνει ειδικοί στα αντίστοιχα είδη τους, αλλά έχουν επίσης αναπτύξει δυναμικά σετ δεξιοτήτων και ένα ρεπερτόριο κινήσεων γρήγορης εναλλαγής από άλλες ευρέως αναγνωρισμένες μορφές χορού. Χωρίς αμφιβολία, οι χοροί της Δυτικής Αφρικής, με εμποτισμένους ρυθμούς χορού και afro beats, έχουν επηρεάσει το freestyle hip-hop. Οι μόδες του δρόμου που επηρεάζονται από τη ντίσκο, όπως το waacking και το vogueing, κατακλύζουν τον κόσμο. Ωστόσο, vintage χοροί όπως το hustle, το shuffle και το boogaloo αναβιώνουν και μετατρέπουν τους καλλιτέχνες σε διεθνείς διασημότητες στο διαδίκτυο. Πολλές διαφορετικές πολεμικές τέχνες έχουν συνδυαστεί με την capoeira για να δημιουργήσουν νέα κόλπα.
Παρόμοια με το hip-hop, το locking έχει δημιουργήσει μια κληρονομιά που εκτείνεται σε πάνω από 45 χρόνια, από πίστες χορού Soul Train καλυμμένες με γκλίτερ μέχρι «κρυπτογραφημένες κινήσεις» της πόλης στο Λος Άντζελες. Ένας χορευτής με το όνομα Don Cambellock, ο οποίος επινόησε άθελά του το είδος, είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνος για αυτό. Ο Dennis D. Danehy Campbell, ο γιος του, θυμάται ότι ο πατέρας του επιχείρησε να εκτελέσει το “Robot Shuffle”, έναν πολύ γνωστό ελιγμό, στην καφετέρια του σχολείου. Προς έκπληξή του, ο Don Campbell κατέληξε να εφεύρει έναν εντελώς νέο χορό που ήταν ακόμα πιο αγαπητός σε όλους στην αίθουσα.
Στη δεκαετία του 1960, το popping χτύπησε το Φρέσνο και το Όκλαντ. Ο Boogaloo Sam, ένας χορευτής, το ίδρυσε διδάσκοντας τον αδελφό του και, στη συνέχεια, στον ξάδερφό του πώς να κάνουν pop. Συγκεντρώθηκαν για να σχηματίσουν το διάσημο χορευτικό συγκρότημα Electric Boogaloos και τράβηξαν την προσοχή των Pop N Taco και Boogaloo Shrimp, οι οποίοι ενώθηκαν μαζί τους στη σκηνή. Όλοι απέκτησαν φήμη ως ανεξάρτητα συγκροτήματα. Μαζί με τη χορογραφία παραστάσεων και τη διδασκαλία ιδιαίτερων μαθημάτων σε διασημότητες όπως ο Michael Jackson, η Janet Jackson και ο Chaka Khan, ο Boogaloo Shrimp αναγνωρίζεται ότι δίδαξε στον Michael Jackson την ευρέως γνωστή κίνηση του, το Moonwalk.
Η ντίσκο μουσική είχε αρχίσει να παλιώνει στην underground σκηνή στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Ο Larry Levan και ο Frankie Knuckles, δύο DJ της Νέας Υόρκης, άρχισαν να συνδυάζουν τη ντίσκο με άλλα μουσικά είδη, όπως breaks, afro beats και ηλεκτρονική μουσική. Το House dance εμφανίστηκε λίγο αφότου άρχισαν να πωλούν τη μουσική τους στα δισκοπωλεία της Νέας Υόρκης. Οι σκηνές της underground house μουσικής στο Σικάγο και τη Νέα Υόρκη δημιούργησαν το είδος. Αυτή η νέα μουσική κέρδισε γρήγορα τις καρδιές των ανθρώπων. Το clubbing μετατράπηκε από δραστηριότητα σε εμμονή, με κάποιους να βασίζουν όλη τους τη ζωή σε αυτό τον τρόπο διασκέδασης. Για πολλούς ήταν μια βαθιά εμπειρία. Σύμφωνα με ένα απόσπασμα του Frankie Knuckles, το κλαμπ ήταν σαν «εκκλησία για πολλούς ανθρώπους».
Θα μπορούσε να είναι ωφέλιμο να συνειδητοποιήσουμε ότι το house, το popping, το waacking, το hip-hop και το locking προήλθαν ως τρόποι διαφυγής από τους αγώνες και όχι απλώς ως τρόπος για να απολαύσει ο κόσμος τη μουσική. Όταν μπήκαν στο κλαμπ, δεν αναζητούσαν απλώς διασκέδαση. Ήθελαν, τόσο σωματική, όσο και συναισθηματική απελευθέρωση. Οι συναρπαστικοί στίχοι του σπιτιού, τα δυνατά μπάσα και οι δονήσεις εμπνευσμένες από το γκόσπελ δημιούργησαν την ιδανική διάθεση για αυτό. Τα underground κλαμπ εξελίχθηκαν σε χώρο έκφρασης και ελευθερίας. Το popping, το locking και το hip-hop χρησίμευαν ως μέσα έκφρασης έντονων και συχνά ανέκφραστων συναισθημάτων.
Όλα αυτά εξύψωσαν, ενδυνάμωσαν και ένωσαν ένα φάσμα χαρακτήρων στην πίστα και όχι μόνο. Περισσότερο από αυτό, ο χορός το έκανε όταν ο κόσμος τον χρειαζόταν περισσότερο και δεκαετίες μετά εξακολουθεί να παρέχει την ίδια δύναμη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Street Life: the unstoppable rise of street dance, sanjoyroy.net, διαθέσιμο εδώ.
- Street Dancing, medium.com, διαθέσιμο εδώ.
