Της Αντωνίας Πετρολέκα,
Η προσπάθεια της Κίνας να προσεγγίσει συμμάχους στην περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού δεν είναι κάτι παράδοξο. Η Κίνα έχει επιδείξει ενδιαφέρον για την ενίσχυση των σχέσεών της με τις νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού Ωκεανού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η σύναψη συμφωνίας αστυνόμευσης με τους Νήσους του Σολομώντα, τον Ιούλιο του 2023. Αυτές οι χώρες συχνά έχουν περιορισμένους πόρους και ευπαθείς οικονομίες, με αποτέλεσμα «μεγάλοι παίκτες», όπως η Κίνα και οι Η.Π.Α., να προσπαθούν να εκμεταλλευτούν αυτήν την κατάσταση, για να ενισχύσουν την παρουσία τους και να ασκήσουν επιρροή στην περιοχή. Συγκεκριμένα, η Κίνα προσφέρει οικονομική βοήθεια, επενδύσεις, εμπορικές συμφωνίες, επιδιώκοντας συχνά στρατηγικούς στόχους μέσω αυτών των σχέσεων, όπως την πρόσβαση σε λιμένες, τη θέσπιση στρατιωτικών βάσεων ή την ενίσχυση της πολιτικής της επιρροής στην περιοχή.
Όπως είναι φυσικό, αυτές οι προσπάθειες της Κίνας έχουν προκαλέσει ανησυχία σε ορισμένες Δυτικές χώρες, κυρίως στις Η.Π.Α., την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία κ.ά., ιδίως όσον αφορά την αύξηση της κινεζικής επιρροής σε αυτές τις κομβικές περιοχές. Μια από αυτές τις χώρες είναι και η Παπούα Νέα Γουινέα, η οποία βρίσκεται σε πρώιμες συνομιλίες με την Κίνα για τη σύναψη μιας πιθανής συμφωνίας ασφάλειας και αστυνόμευσης, όπως δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Justin Tkachenko. Εν μέσω ταραχών μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου για την επιρροή στον Ειρηνικό, η Παπούα Νέα Γουινέα έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι η Αυστραλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι οι εταίροι της σε ζητήματα ασφαλείας, ενώ η Κίνα είναι ένας σημαντικός οικονομικός εταίρος.
Η Κίνα προσέγγισε την Παπούα Νέα Γουινέα τον Σεπτέμβριο με μια προσφορά βοήθειας στην αστυνομική δύναμη της χώρας μέσω της παροχής εκπαίδευσης, εξοπλισμού και τεχνολογίας παρακολούθησης, ενώ, σύμφωνα με δηλώσεις του Tkachenko, οι συνομιλίες συνεχίστηκαν την περασμένη εβδομάδα. «Σε αυτό το στάδιο ασχολούμαστε με την Κίνα μόνο σε οικονομικό και εμπορικό επίπεδο. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς μας εταίρους, αλλά προσφέρθηκαν να βοηθήσουν στην αστυνόμευση και την ασφάλειά μας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η συμφωνία βρίσκεται ακόμη σε πρώιμα στάδια διαπραγμάτευσης, καθώς, παρά την προσφορά της Κίνας, το νησιωτικό κράτος δεν την έχει αποδεχθεί προς το παρόν. Παράλληλα, η χώρα υπέγραψε συμφωνία ασφαλείας $ 200 εκατ. με την Αυστραλία τον περασμένο μήνα, για να ενισχύσει την αστυνόμευσή της. Το γεγονός αυτό δημιούργησε την εντύπωση ότι η χώρα είχε επιλέξει την Αυστραλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες ως εταίρους σε θέματα ασφαλείας. Συνθήκη που ενισχύει η σύναψη συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Υπουργού Εξωτερικών των Η.Π.Α., Antony Blinken, τον Μάιο στη χώρα. Μέσω της συμφωνίας αυτής, δόθηκε στον αμερικανικό στρατό πρόσβαση σε λιμάνια και αεροδρόμια της νησιωτικής χώρας. Η έντονη επιθυμία της χώρας να διασφαλίσει την απαραίτητη στήριξη, όσον αφορά ζητήματα αστυνόμευσης και ασφάλειας, πηγάζει από τις ταραχές στην πρωτεύουσά της, Πορτ Μόρεσμπι, νωρίτερα τον Ιανουάριο, οι οποίες άφησαν πίσω τους τουλάχιστον 16 νεκρούς, με μεγάλα καταστήματα λιανικής να έχουν καεί και λεηλατηθεί, ύστερα από την απεργία της αστυνομίας.
Οι ταραχές στα γειτονικά Νησιά του Σολομώντα το 2021 είδαν την Κίνα να συνάπτει συμφωνίες ασφαλείας και αστυνόμευσης με την Κυβέρνηση του Manasseh Sogavare ένα χρόνο αργότερα, προκαλώντας ανησυχία τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στην Καμπέρα. Η όλη κατάσταση στον Ειρηνικό θυμίζει μια παρτίδα σκάκι, με τον Υπουργό Ειρηνικού της Αυστραλίας, Pat Conroy, να υπόσχεται $ 35 εκατ. σε αστυνομική βοήθεια στο γειτονικό Ανατολικό Τιμόρ τη Δευτέρα κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψης, εν μέσω ανησυχίας στην Καμπέρα, ότι το Πεκίνο στοχεύει να επεκταθεί επιθετικά στους τομείς της αστυνόμευσης και της ασφάλειας στον Ειρηνικό.
Η Αυστραλία προσπαθεί να διατηρήσει τη θέση της ως ο μεγαλύτερος οικονομικός και αμυντικός εταίρος της Παπούα Νέας Γουινέας, ενώ η Κινεζική απειλή ολοένα και αυξάνεται. Η Κίνα, εκτός από την Παπούα Νέα Γουινέα και τους Νήσους του Σολομώντα, πρόσφατα προσέγγισε και το Ναουρού, ένα ακόμα μικρό νησιωτικό κράτος, κάνοντας φανερή τη συνεχιζόμενη προσπάθειά της για κυριαρχία στην περιοχή. Μένει μόνο να δούμε ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις των Δυτικών κρατών στην προσπάθεια να αναχαιτίσουν την «κινεζική απειλή».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Papua New Guinea in talks with China on security cooperation, foreign minister says, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- China, Papua New Guinea in talks on policing, security cooperation – minister, Reuters, διαθέσιμο εδώ
