Της Έλενας Παντελακάκη,
Η ναυμαχία μεταξύ της Κορίνθου και της Κέρκυρας έλαβε μέρος το 665 π.Χ., με σκοπό το νησί της Κέρκυρας να αποκτήσει την αυτονομία του. Όπως είναι γνωστό, ιδιαίτερα από τον ιστορικό Θουκυδίδη, η Κόρινθος αποτελούσε μεγάλη ναυτική δύναμη στην αρχαιότητα. Συγκεκριμένα, υποστηρίζεται πως οι Κορίνθιοι ήταν οι πρώτοι Έλληνες που οργάνωσαν το ναυτικό τους, κατασκευάζοντας τριήρεις (αρχαία ελληνικά πλοία).
Παλιοί ποιητές ονόμασαν την περιοχή τους «άφθονη», καθώς η πολιτεία τους βρισκόταν στον Ισθμό, από όπου περνούσαν οι κάτοικοι τόσο της Πελοποννήσου όσο και της υπόλοιπης Ελλάδας, προκειμένου να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, δεδομένου ότι οι περισσότερες εμπορικές συναλλαγές εκείνης της περιόδου πραγματοποιούνταν μέσω της στεριάς. Το γεγονός αυτό έγινε η αιτία να προσκομίσουν άφθονο πλούτο. Ακόμη και όταν οι υπόλοιπες ελληνικές πόλεις ανέπτυξαν τη ναυτιλία τους, η Κόρινθος, αποτελώντας πλέον σημαντικό κέντρο χερσαίου και θαλάσσιου εμπορίου, έγινε ισχυρότερη από ό,τι προηγουμένως.
Ποιοι ήταν οι λόγοι που οι Κορίνθιοι θέλησαν να εγκατασταθούν στην Κέρκυρα;
Λόγω της δύναμής της, η Κόρινθος ανέπτυξε αποικιστική δράση, με στόχο την εξασφάλιση και διατήρηση ασφαλών θαλάσσιων διαδρομών από τον νότο ως τον βορρά. Η Κέρκυρα προσέλκυσε από την αρχή το ενδιαφέρον της Κορίνθου, εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης. Το νησί ήταν πλούσιο σε φυσικές οχυρώσεις όπως τειχιζόμενα στενά, καθώς και βραχώδεις και απότομες παραλίες, διευκολύνοντας με αυτόν τον τρόπο τον έλεγχο των θαλάσσιων στενών δια ξηράς, γεγονός που εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των Κορινθίων.
Σημαντικός καθίσταται, επίσης, ο ρόλος του μαντείου των Δελφών στην απόφαση των Κορινθίων να αποικίσουν το νησί. Οι Κορίνθιοι, ήδη από το 800 π.Χ., είχαν αναπτύξει στενές επαφές με το μαντείο, με αποτέλεσμα να δεχθούν, χωρίς ενδοιασμούς, την υπαγόρευση από τον Θεό Απόλλωνα, μέσω της Πυθίας, για την αποικιστική εξάπλωσή τους και την εγκαθίδρυση της πολιτείας τους στην Κέρκυρα.
Πώς αποδεικνύεται ο αποικισμός των Κορινθίων στην Κέρκυρα;
Οι Κορίνθιοι είχαν εγκατασταθεί στο νησί ήδη από το 734/33 π.Χ. Εκτός από τις ιστορικές πηγές που διατίθενται, την εγκατάσταση των Κορινθίων στο νησί της Κέρκυρας επιβεβαιώνουν, επίσης, αρχαιολογικά κατάλοιπα σε ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν από το 2000 έως το 2007 σε διάφορες περιοχές του νησιού. Ειδικότερα, αρκετά ενδιαφέρουσα περίπτωση αποτελεί ο εντοπισμός της κορινθιακής κεραμικής σε τάφους της Αρχαϊκής περιόδου. Επιπρόσθετα, οι οικογενειακές ταφές γύρω από τις οικίες του νησιού παραπέμπουν σε έθιμα των Κορινθίων. Άλλωστε, οι Κορίνθιοι, όπως ήταν φυσικό, επηρέασαν σημαντικά τον τρόπο ζωής των Κερκυραίων, δίνοντας στο νησί διάφορα στοιχεία από τα έθιμα και την θρησκεία τους.
Ποιος ήταν ο λόγος που οι σχέσεις των Κορινθίων και των Κερκυραίων ήρθαν σε ρήξη;
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι σχέσεις μεταξύ της Κορίνθου και της Κέρκυρας, ήδη από την ίδρυση της αποικίας, δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα καλές. Οι σχέσεις τους, μάλιστα, οξύνθηκαν, όταν η Κέρκυρα, ως ενδιάμεσος πλέον θαλάσσιος εμπορικός σταθμός της Κορίνθου, άρχισε να σημειώνει εντυπωσιακή ναυτική πρόοδο και να αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη ισχύ με την πάροδο του χρόνου. Οι Κερκυραίοι είχαν προχωρήσει σε αυτονομιστικές κινήσεις, επιχειρώντας, μάλιστα, να επιβάλλουν δασμούς στους Κορινθίους. Οι συνθήκες αυτές θορύβησαν τους Κορινθίους, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη πως οι Κερκυραίοι είχαν, επίσης, την δυνατότητα να αναπτύξουν πειρατικές δραστηριότητες, καθώς το νησί διέθετε αρκετά αγκυροβόλια, αλλά και να εμποδίσουν την διέλευση κορινθιακών πλοίων προς το Ιόνιο μέσω των στενών του.
Το 664 π.Χ., λοιπόν, σημειώνεται η πρώτη και η αρχαιότερη ναυμαχία μεταξύ ελληνικών πόλεων, στην οποία η Κέρκυρα κατάφερε να υπερνικήσει την Κόρινθο. Η αυτονομία της όμως δεν διήρκησε πολύ, καθώς ο τύραννος Περίανδρος εγκαθίδρυσε το πολίτευμά του στην Κέρκυρα από το 610 π.Χ. έως και το 585 π.Χ., όταν επήλθε και ο θάνατος του τυράννου. Από το 585 π.Χ. και εξής η Κέρκυρα κατάφερε, επιτέλους, να ανεξαρτητοποιηθεί και να αναπτυχθεί σε μεγάλη ναυτική δύναμη του τότε ελλαδικού χώρου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Η Κέρκυρα των Ρωμαϊκών χρόνων, olympias.lib.uoi.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Θουκυδίδης(1.13-14), greek-language.gr, διαθέσιμο εδώ
- Σικελιανού Στυλιανή Αναστασία, Η Κέρκυρα στον δρόμο προς την Κάτω Ιταλία και Σικελία: σχέσεις και διαδράσεις από την ίδρυσή της (734π.Χ) ως την υποταγή στους Ρωμαίους (229π.Χ), Ιωάννινα 2023, olympias.lib.uoi.gr, διαθέσιμο εδώ
