Του Κώστα Πασχάλη,
Την περασμένη εβδομάδα, η Μολδαβία, μια μικρή χώρα ανάμεσα στα σύνορα Ουκρανίας και Ρουμανίας, έλαβε μεγάλη προσοχή από τη διεθνή κοινότητα για τις δημοτικές της εκλογές. Συγκεκριμένα, η ψηφοφορία παρακολουθήθηκε από περίπου 1.500 εθνικούς και διεθνείς παρατηρητές. Ποιος να το περίμενε ότι μια χώρα, των 2,5 εκατομμυρίων κατοίκων, θα απασχολούσε τόσο πολύ τα διεθνή μέσα; Ο κύριος λόγος αυτής της δημοτικότητας ήταν οι κατηγορίες του Πρωθυπουργού, Dorin Recean, για εμπλοκή της Ρωσίας στις εκλογές. O ίδιος είπε χαρακτηριστικά πως «Προστατεύουμε τη Δημοκρατία της Μολδαβίας από ένα καλά οργανωμένο δίκτυο εγκληματιών. Μια οργανωμένη εγκληματική ομάδα απομακρύνεται από τις εκλογές, και όχι ένα πολιτικό κόμμα».
Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών της Μολδαβίας δημοσίευσε μια έκθεση, μέσω της οποίας κατηγορούσε το φιλορωσικό κόμμα, «Ευκαιρία», για χρηματισμό. Δυο μέρες πριν τις εκλογές, το κόμμα αποκλείστηκε, βγάζοντας εκτός περίπου 600 υποψήφιους από την εκλογική διαδικασία. Στην έκθεση αυτή, έκτασης 32 σελίδων, γίνονταν αναφορές πως το κόμμα έχει λάβει περίπου €50 εκατομμύρια από τη Ρωσία, τα οποία διοχετεύονταν στον εξόριστο Μολδαβό ολιγάρχη Ilan Shor και χρησιμοποιήθηκαν για την αποσταθεροποίηση της χώρας και την «αγορά» ψηφοφόρων, στις εκλογές της Κυριακής (5/11). Ο Shor, ο οποίος κατοικεί στο Ισραήλ και καταδικάστηκε εν απουσία του, τον Απρίλιο, σε 15 χρόνια φυλάκισης για κατηγορίες απάτης, αντέδρασε στην απαγόρευση που υπέστη το κόμμα με μια ανάρτηση στο Facebook, αποκαλώντας την «απρεπή, παράνομη, κατάχρηση εξουσίας», ενώ παρείχε και μια λίστα με εναλλακτικούς υποψηφίους.
Επίσης, η Πρόεδρος της Μολδαβίας, Maia Sandu, τάχθηκε υπερ του αποκλεισμού του κόμματος, λέγοντας ότι «Οι εκλογές αφορούν τη δημοκρατία και την τήρηση του νόμου. Όσοι δεν ακολουθούν το νόμο, δωροδοκούν τους ψηφοφόρους, χρησιμοποιούν παράνομα χρήματα, δεν πληρούν τα δημοκρατικά πρότυπα». Ο Cristian Cantir, ένας Μολδαβός αναπληρωτής καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Oakland, είχε σχολιάσει στο Associated Press ότι η Μολδαβία παραμένει μια πολωμένη χώρα, από γεωπολιτική άποψη, και πως οι εκλογές θα δώσουν μηνύματα υπέρ ή κατά τις Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Έτσι και έγινε. Το φιλοευρωπαϊκό κόμμα («Party for Action and Solidarity» – PAS) της Sandu ήρθε πρώτο στις εκλογές, αλλά δε σημείωσε ικανοποιητικά αποτελέσματα σε πολλές περιοχές, συμπεριλαμβανομένης και της πρωτεύουσας της Μολδαβίας, Κισινάου. Πιο συγκεκριμένα, ήρθε μεν πρώτο σε εκατοντάδες περιφέρειες, απέτυχε δε να κερδίσει στις μεγάλες πόλεις.
«Παρά την άνευ προηγουμένου παρέμβαση ενός ξένου κράτους, το PAS και οι φιλοευρωπαϊκοί υποψήφιοι κατάφεραν να επιτύχουν το καλύτερο αποτέλεσμα στη χώρα», δήλωσε ο Igor Grosu, Πρόεδρος του μολδαβικού Κοινοβουλίου, σε συνέντευξη Τύπου. Το κυβερνών κόμμα κέρδισε τις δημαρχίες, στον πρώτο γύρο ψηφοφορίας, σε 244 από τα 898 χωριά, κωμοπόλεις και πόλεις της χώρας. Αυτές οι νίκες ήταν, κυρίως, σε αγροτικές περιοχές, καθώς οι υποψήφιοί του απέτυχαν να κερδίσουν τον έλεγχο των μεγάλων πόλεων και της πρωτεύουσας. Στην πρωτεύουσα, ο εν ενεργεία Δήμαρχος, Ion Ceban, δήλωσε τη Δευτέρα (6/11) ότι νίκησε τη Lilian Carp του PAS, αποφεύγοντας οριακά τον δεύτερο γύρο με ποσοστό 50,62% των ψήφων, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου. Σε άλλες πόλεις, η δημαρχία του Μπάλτσι πήγε στον δεύτερο γύρο αφού ο υποψήφιος του κόμματος PAS έπεσε έξω. Στο Καχούλ, τη θέση του Δήμαρχου κέρδισε ένας ανεξάρτητος υποψήφιος. Στο Ορχέι, ακόμη ένας ανεξάρτητος υποψήφιος, που συνδέεται, ωστόσο, με τον Shor, κέρδισε στον πρώτο γύρο. Ο Yπουργός Υποδομών και Αντιπρόεδρος του PAS, Andrei Spînu, δήλωσε ότι το κύριο μάθημα των εκλογών ήταν ότι η «προευρωπαϊκή επιλογή της Μολδαβίας έχει κερδίσει με αυτοπεποίθηση, σε ολόκληρη τη χώρα». Αυτή είναι η τελευταία εθνική ψηφοφορία της Μολδαβίας, πριν από τις προεδρικές εκλογές, που αναμένεται να πραγματοποιηθούν τον Νοέμβριο του 2024.
Καθώς το μικρό, πρώην σοβιετικό, κράτος προσπαθεί να προωθήσει την προσπάθειά του να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να εγκαταλείψει, παράλληλα, την τροχιά της Ρωσίας, η Sandu έχει καταγγείλει την εισβολή της Ρωσίας στη γειτονική Ουκρανία και έχει κατηγορήσει τη Μόσχα ότι σχεδιάζει να την εκδιώξει με πραξικόπημα. Το ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσει, τελικά, η Μολδαβία, αναμένεται να φανεί, με το πέρασμα του χρόνου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Moldovan president’s pro-West party wins local elections, loses in big cities, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Moldova counts local election votes as authorities accuse Russia of meddling, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Ρωσία: Κατηγορεί τη Μολδαβία για καταστολή της φιλορωσικής αντιπολίτευσης, ΕΡΤ News, διαθέσιμο εδώ
