Του Χαράλαμπου Βελλιανίτη,
Τη σήμερον ημέρα, την εποχή του έντονου μετα-νεωτερικού ατομικισμού, θα περιμέναμε η συλλογικότητα να σβήνει από την Κοινωνία και την πολιτική σφαίρα ευρύτερα. Παρ’ όλα αυτά, εξαιτίας αυτού του ατομικισμού, ενισχύεται η ανάγκη ενδυνάμωσης της ομαδικής αίσθησης στον κάθε πολίτη, κάτι που σαν επακόλουθο, τις περισσότερες φορές, οδηγεί στην έντονη και συγκρουσιακή πόλωση. Η 28η του Οκτώβρη, μια μέρα εθνικής μνήμης, στάθηκε αφορμή, όπως συνηθίζεται τα τελευταία έτη σε όλες τις εθνικές επετείους, για να ξεκινήσει ένας ιστορικός «πόλεμος» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μεταξύ υποστηρικτών της επικρατούσας εκδοχής του εορτασμού και της προσφοράς που μόλις πριν λίγες δεκαετίες (1982) αναγνωρίστηκε από το κράτος (νόμος 1285).
Γενικότερα στις μέρες μας, επικρατεί η σύγκρουση μεταξύ των δύο πολιτικών άκρων: της συντηρητικής έως και νέο-φασιστικής (και όχι εσφαλμένα νέο-ναζιστικής) Δεξιάς, με την κομμουνιστική, μαρξιστική και ελευθεριακή Αριστερά. Δεν είναι λίγα τα εγκλήματα που έχουμε δει εξαιτίας των πεποιθήσεων μελών και από τις δύο παρατάξεις. Πιο επίκαιρο από ποτέ, η δολοφονία του ομογενή Κωνσταντίνου Κατσίφα (28/10/2018) από άνδρες της Ρενέα. Υπενθυμίζουμε πως η καταδίωξη του θύματος ξεκίνησε αρχικά από τη ζωγραφιά μιας ελληνικής σημαίας στον τοίχο του Ελληνικού σχολείου του χωριού Βουλιαράτι και την ακόλουθη ένταση με Αλβανό αστυνομικό. Ο Κατσίφας πήρε το Καλάνστικοφ που είχε και έτρεξε στα βουνά, όπου κατόπιν εύρεσης του από ομάδες της Ρενέα, βρέθηκε νεκρός από σφαίρες.
Ο Κατσίφας, σαφώς, με τις δράσεις του στο χωριό εκείνο της ομογένειας, είχε μετατραπεί σε εκφραστή του εθνικισμού της εν λόγω εθνοτικής ομάδας και με τη δολοφονία του μετατράπηκε σε κάτι πολύ πιο διευρυμένο: ένα σύμβολο των πατριωτών και του εθνικισμού. Βέβαια, η Αλβανική πολιτική ηγεσία καταπνίγει τα αισθήματα αυτά και τις εκφράσεις τους, αν προσθέσει κανείς και την υπόθεση Μπελέρη.
Κατόπιν, και μπαίνοντας πιο μέσα στη διαμάχη των άκρων, ερχόμαστε αντιμέτωποι με δολοφονίες «εκκαθάρισης». Πρώτα πρώτα, η δολοφονία του καλλιτέχνη Παύλου Φύσσα, από το μέλος της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή, Γ. Ρουπακιά το 2013, αλλά και την ακόλουθη «αντεκδικητική» εκτέλεση των Μανώλη Καπελώνη και Γιώργο Φουντούλη, το ίδιο έτος (2013). Δράστες κατά την Αντιτρομοκρατική ήταν, μάλλον, μέλη της Greek Mafia, χωρίς η υπόθεση να έχει εξιχνιαστεί, με την ευθύνη, όμως, να παίρνει η αριστερή οργάνωση «Μαχόμενες Λαϊκές Επαναστατικές Δυνάμεις». Πέραν αυτών των τρανταχτών παραδειγμάτων, εμφανής είναι η διαμάχη και εντός των Πανεπιστημίων, με τα αριστερά σχήματα από τη μία και τη Δ.Α.Π. (τη μόνη υφιστάμενη δεξιά παράταξη στα Πανεπιστήμια) από την άλλη.
Όμως, τι ακριβώς είναι εκείνο που διαφοροποιεί τόσο πολύ τις δύο πλευρές, αλλά παράλληλα, τις κάνει να πράττουν με τον ίδιο τρόπο; Βασικώς, προτού φτάσουμε εκεί, θα πρέπει να προχωρήσουμε σε μια εννοιολογική διασαφήνιση: ο όρος «εθνικισμός» εσφαλμένα επιφορτίζεται αρνητικά, μιας και πολλές φορές του αποδίδεται η έννοια του σοβινισμού, από τον οποίο πηγάζει ο Φασισμός και ο Ναζισμός. Εθνικισμός είναι καθαρά πολιτική έννοια, μιας και αναφέρεται στην πολιτική οργάνωση με βάση το έθνος. Το έθνος να ξεκαθαρίσουμε πως ορίζεται και πολιτισμικά (βιολογικά όπως θα υποστήριζαν κάποιοι) και πολιτικά (πίστη σε κοινές πολιτικές αρχές και νόμους, με παράδειγμα τις Η.Π.Α. ή τη Γαλλία). Σήμερα, οι αμαθείς γλωσσοπλάστες χρησιμοποιούν τον όρο εθνισμό, για να εκφράσουν την έννοια του εθνικισμού ή του πατριωτισμού (=συναισθηματική σύνδεση του ατόμου με το έθνος, ασχέτως πως το ορίζουμε).
Οπότε, σίγουρα, οι συντηρητικά δεξιές ιδεολογίες υποστηρίζουν το αφήγημα του πολιτισμικού έθνους, ακόμα και σε περιπτώσεις που αυτό δεν στέκει, με τις πιο ακραίες και, τέλος, νέο-φασιστικές ιδεολογίες να φτάνουν στον σοβινισμό. Η Αριστερά, από την άλλη, ανάλογα ξανά σε πόσο βάθος φτάσει κανείς, υποστηρίζει κεντρικώς τον εθνικισμό και προς τα άκρα τον οικουμενισμό (την πεποίθηση περί κοινού πυρήνα στην ανθρώπινη ταυτότητα που όλοι κατέχουν φύσει). Η σύγκρουση, λοιπόν, είναι πολιτική, είναι σύγκρουση αφηγημάτων, εκείνο του εθνικισμού και εκείνο του διεθνισμού.
Άρα, καταλύεται φαινομενικά η θεωρία περί ομοιότητας των δύο άκρων. Αλλά, σαν μεταβούμε στην ιστορική πραγμάτωση και των δύο, είτε υπό τη δεξιά και τον φασισμό του Μουσολίνι ή τον Ναζισμό του Χίτλερ ή τον «κομμουνισμό» του Στάλιν, βλέπουμε θηριωδίες και ακραίες μαζικές δολοφονίες (είτε με πρόσχημα τη φυλή ή πάλι με μέτρο αξίας την κοινωνική τάξη). Βέβαια και τα δύο είναι ακραία παραδείγματα, ιδίως εκείνο του Αριστερού δικτατορισμού, μιας και η Αριστερά έχει πάρει αποστάσεις επί αυτού. Εξάλλου, ποια ιδεολογία δεν προέβη σε βαρβαρότητες έναντι της ανθρώπινης ζωής; Οπότε, θεωρώ ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ των δύο.
Δυστυχώς, γυρνώντας στο παρόν, και με επικείμενη τη σημερινή συγκέντρωση-μνημόσυνο στο Ν. Ηράκλειο και την αντι-κινητοποίηση Αριστερών μορφωμάτων και οργανώσεων, πάλι το ζήτημα της βαρβαρότητας και από τις δύο μεριές θα ανακύψει και θα υπογραμμιστεί για μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, εν είδει πολιτικών σκοπιμοτήτων. Όπως και να έχει, ασχέτως Ιδεολογίας, πάντα πρέπει η ατομική λογική να υπερβαίνει τη συνείδηση της μάζας και να προτάσσει την αξία όλων των ανθρώπινων ζωών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Σαν σήμερα, 1 Νοεμβρίου, εκτελούνται οι χρυσαυγίτες Μανώλης Καπελώνης και Γιώργος Φουντούλης, reader.gr, διαθέσιμο εδώ
- “Ο τάφος του παιδιού μου έχει γίνει και το δικό μου σπίτι”: «Πέντε χρόνια θρηνώ και περιμένω το επίσημο πόρισμα», toendiaferon.gr, διαθέσιμο εδώ
- Αλβανία: H προτομή του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στη Δεβιτσάνη – Εγκαίνια από τον Έντι Ράμα, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κωνσταντίνος Κατσίφας: Φήμες για πόρισμα που «δείχνει» ότι αυτοκτόνησε, iefimerida.gr, διαθέσιμο εδώ
- Το Ταλίν και η χρεωκοπημένη στην πράξη θεωρία των δύο άκρων, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ
- Andrew Heywood, Εισαγωγή στην Πολιτική, 4η έκδοση, Θεσσαλονίκη 2014, κεφάλαιο 5
