Του Ιωάννη Περγαντή,
Ήδη από το 1943, ο χρόνος μετρούσε αντίστροφα για το Τρίτο Ράιχ. Παρά την ασταμάτητη προέλαση του γερμανικού στρατού στο Ανατολικό Μέτωπο έναντι της ΕΣΣΔ, οι Συμμαχικές Δυνάμεις σημείωναν σημαντικές επιτυχίες σε άλλα μέτωπα, όπως τη βόρεια Αφρική. Η γνωστή «Επιχείρηση Πυρσός», η οποία έλαβε χώρα στα τέλη του 1942, στέφθηκε με επιτυχία για το συμμαχικό στρατόπεδο, το οποίο κατάφερε να αποσυντονίσει τις γερμανικές δυνάμεις, ανοίγοντας ακόμα ένα ενεργό, αλλά και άκρως επικίνδυνο, μέτωπο. Στο πλαίσιο αυτής της επιτυχίας, στις αρχές του 1943, σημειώθηκε στην πόλη της Καζαμπλάνκα μια Διάσκεψη, η οποία αργότερα χαρακτηρίσθηκε από πολλούς ως η πιο αμφιλεγόμενη σύνοδος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μετά την εξασφάλιση της βορείου Αφρικής, οι Σύμμαχοι έμελλε να χαράξουν και να σχεδιάσουν την επόμενή τους κίνηση. Από τη στιγμή που το μέτωπο της Μεσογείου ήταν πια ανοιχτό, οι ευκαιρίες για επιθέσεις και σαμποτάζ ήταν πια πιο προσιτές. Αυτήν την ευκαιρία δεν ήθελε να αφήσει ανεκμετάλλευτη ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο οποίος παρακίνησε τις υπόλοιπες συμμαχικές δυνάμεις να πράξουν άμεσα. Έτσι, με πρωτοβουλία του Τσόρτσιλ, οργανώθηκε μια διάσκεψη από τις 14 ως 24 Ιανουαρίου του 1943, η οποία θα λάμβανε χώρα στις πρόσφατα απελευθερωμένες περιοχές της βορείου Αφρικής και, πιο συγκεκριμένα, στην Καζαμπλάνκα του Μαρόκο, ώστε να συζητηθούν τα επόμενα βήματα.
Παρόντες στη Διάσκεψη ήταν οι Η.Π.Α., Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία, η κάθε δύναμη αντιπροσωπευμένη από τους αρχηγούς των κρατών (Ρούζβελτ, Τσόρτσιλ) αλλά και ανώτατους στρατιωτικούς (Αϊζενχάουερ, Μαουντμπάττεν). Για τη Γαλλία, προσήλθαν οι στρατηγοί Ντε Γκώλ και Ζιρό, δύο σπουδαίες προσωπικότητες οι οποίες αντιπαρέρχονταν για το ποιος θα θεωρηθεί αρχηγός της γαλλικής αντίστασης. Μεγάλος απών από τη Διάσκεψη αυτή ήταν ο Στάλιν, ο οποίος χρειάστηκε να μείνει πίσω στη Σοβιετική Ένωση, λόγω της μεγάλης επερχόμενης μάχης του Στάλινγκραντ.
Σκοπός της Διάσκεψης αυτής ήταν διπλός: η οργάνωση της επόμενης φάσης του πολέμου, αλλά και η χάραξη μιας από κοινού στάσης προς το πόλεμο. Όσον αφορά το δεύτερο, όλοι σχεδόν οι παρευρισκόμενοι συμφώνησαν ως προς μια αρχή: άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας, με την παράδοση να γίνεται αποδεκτή από όλους τους Συμμάχους και όχι από μια μεμονωμένη δύναμη. Αντίθετος προς αυτή τη στάση ήταν ο Τσόρτσιλ, ο οποίος θεωρούσε πως αυτή η στάση ενίσχυε το αφήγημα των Ναζί. Από τη στιγμή που όλος ο κόσμος θέλει την ήττα της Γερμανίας, τότε οι Ναζί εύκολα μπορούσαν να υιοθετήσουν το δόγμα του Ολοκληρωτικού Πολέμου. Επίσης, πίστευε πως αυτή η στάση προκαλούσε δυσμενείς συνθήκες για τους απλούς Γερμανούς, οι οποίοι πίστευε πως δεν θα έπρεπε να γίνονται αποδέκτες των αντιποίνων των Συμμάχων.
Όσον αφορά τον πρώτο σκοπό, και εδώ σημειώθηκε μια από κοινού συναίνεση. Παρόλο που πριν την Διάσκεψη υπήρχαν διαφωνίες, καθώς οι Βρετανοί πίεζαν για την επίθεση στον Άξονα από τη Μεσόγειο, κάτι στο οποίο οι Αμερικανοί ήταν αντίθετοι, τελικά αποφασίστηκε το πλάνο δράσης για το μέλλον: στήριξη της Μεγάλης Βρετανίας προς την Αμερική στο μέτωπο του Ειρηνικού έναντι της Ιαπωνίας και της Βιρμανίας, ενώ ως αντάλλαγμα οι Αμερικανοί θα διέθεταν στρατό και πολεμικό εξοπλισμό για μια αμφίβια επίθεση στη Σικελία, ένα αρκετά εκτεθειμένο και ευάλωτο μέρος. Όσο αφορά τους Γάλλους απεσταλμένους, οι δύο στρατηγοί, παρά τη μεγάλη έχθρα και κόντρα μεταξύ τους, τελικά κατάφεραν να έρθουν σε συμφωνία και ανέλαβαν από κοινού την αρχηγία της γαλλικής αντίστασης.
Με τη Διάσκεψη της Καζαμπλάνκα σηματοδοτείται το σημείο καμπής του πολέμου, καθώς οι Συμμαχικές δυνάμεις, με από κοινού στάση και συναίνεση, κατάφεραν να οργανώσουν, και έπειτα να υλοποιήσουν, μια αρκετά επιτυχημένη εκστρατεία. Με λίγα λόγιο, η Διάσκεψη μας έδειξε πως οι χώρες έθεσαν στην άκρη τις προσωπικές τους φιλοδοξίες και στόχους, προασπιζόμενες το γενικότερο καλό της ανθρωπότητας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Η Διάσκεψη της Καζαμπλάνκας, sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Διάσκεψη της Καζαμπλάνκας – Η πλέον αμφιλεγόμενη διάσκεψη του Β’ Π.Π., armynow.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Casablanca Conference, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
