Της Νεφέλης Τσιλοπούλου,
Η λέξη ratatouille (ρατατούι) προέκυψε από εκφραστικές μορφές του ρήματος touiller που σημαίνει «να ανακατεύουμε». Από τον 18ο αιώνα, στα γαλλικά σήμαινε απλώς ένα βρασμένο φαγητό, που στην πορεία του χρόνου μετεξελίχθηκε σε ένα διάσημο πιάτο της γαλλικής Προβηγκίας, συγκεκριμένα της Νίκαιας. Το 2007 απέκτησε έναν ακόμα ορισμό, καθώς αποτέλεσε τον τίτλο για μία από τις πιο πετυχημένες ταινίες κινουμένων σχεδίων όλων των εποχών. Ο Ρατατούης, σε ελληνική απόδοση, είναι η 8η παραγωγή της Pixar σε συνεργασία με τη Walt Disney Pictures και το σκηνοθετικό αριστούργημα του οσκαρικού Μπραντ Μπερτν, δημιουργό των The Incredibles.
Με φόντο την πόλη του φωτός, ξετυλίγεται μία δυνατή φιλία με πρωταγωνιστές τον Ρεμί και τον παράδοξο αρουραίο φίλο του Λενί. Ο πυρήνας του είναι η προσπάθεια του Λενί να γίνει σεφ. Ναι, όσο περίεργο και αν σας φαίνεται αυτό που διαβάζετε, αυτό το τρωκτικό ήρθε στη ζωή με ένα χάρισμα και ένα σπουδαίο γευστικό ένστικτό. Μέσα στην κοινωνία των αρουραίων, αυτό το ταλέντο τον βοήθησε αρκετά, ώστε να σώζει τους όμοιούς του από νοθευμένα φαγητά, αλλά και να τους φτιάχνει γαστρονομικούς συνδυασμούς από τα απορρίμματα.
Από την άλλη, ο Λιγκουίνι βρέθηκε να δουλεύει λαντζιέρης σε ένα εστιατόριο το οποίο είναι βραβευμένο με αστέρια Michellin, κάπως κατά λάθος αλλά στην πραγματικότητα δεν είχε και κάτι καλύτερο να κάνει. Έτσι, λοιπόν, άγαρμπος και αμήχανος εισέρχεται σε ένα άκρως απαιτητικό περιβάλλον, με άκρως απαιτητικές προσωπικότητες, μία εκ των οποίων είναι και η Κολέτ. Με μία πλοκή όλο νόημα και χιούμορ, οι δύο προσωπικότητες συναντιούνται, συνυπάρχουν και ανακαλύπτουν.
Το σενάριο υπογράφει ο ίδιος ο σκηνοθέτης, μαζί με τους Τζιμ Τζιαμποτσίνο και Τζαν Πινκάβα. Φυσικά, όταν μιλάμε για ταινία της Disney, η μουσική έχει την τιμητική της. Δεν θα μπορούσαμε να είμαστε παραπάνω ευγνώμονες, καθώς με αφορμή τη ταινία γεννήθηκε το εμβληματικό ‘’Le Festin’’, δηλαδή η Γιορτή, που χώρεσε μέσα στα δύο λεπτά και τα πενήντα του δευτερόλεπτα ένα μικρό Παρίσι. Με ερμηνεύτρια την Camille και δημιουργό τον Μάικλ Τζιακίνο, η ταινία απέκτησε το soundtrack που της άξιζε. Οι γαλλικοί του στίχοι εφάπτονται με το νόημά της:
«Μία ζωή μου κρύβεται και επιτέλους ελευθερώνεται. Η γιορτή είναι στον δρόμο μου».
Γιατί, πράγματι, η γιορτή είναι στον δρόμο μας. Ο Λιγκουίνι και ο Ρεμί συναντήθηκαν σε αυτήν τη ζωή για να απελευθερώσουν ο ένας τον άλλον. Έτσι, λοιπόν, ξεκινούν να μαγειρεύουν. Δηλαδή ο Ρεμί, ο οποίος είναι κρυμμένος στον σκούφο του Λιγκουίνι και τον καθοδηγεί. Τα καταφέρνουν μαζί, σαν ομάδα. Και όπως όλα στη ζωή, έτσι και σε αυτήν την περίπτωση έρχεται η ρήξη, το πρόβλημα, η ματαίωση… Και όπως όλα στη ζωή, έτσι και σε αυτήν την περίπτωση βρίσκουν τη λύση, ανακτούν τις δυνάμεις τους και συνεχίζουν. Η ταινία έχει θέσει για θεμέλια πολύ βασικούς πυρήνες: οικογένεια, φαγητό, φιλία, έρωτας.
Αποτελεί μία ωδή σε όλα αυτά που μπορούμε να κάνουμε. Παράλληλα, είναι ένα σημείο αναφοράς, καθώς αποκτά καινούργιες προσλαμβάνουσες σε κάθε εποχή της ζωής μας. Από την αθώα παιδικότητα μέχρι την κυνική ενηλικίωση, ο Ρατατούης είναι μία βαθιά συμβολική ταινία που αποδεικνύει, αν μη τι άλλο, τη δύναμη της θέλησης. Ο Ρεμί μέσα στον σκούφο του Λιγκουίνι είναι περισσότερο ένα υποσυνείδητο παρά ένας αρουραίος. Είναι αυτή η παράξενη ώθηση, το απρόοπτο που συναντάς στη ζωή –όπως ένας αρουραίος– και αποκτάς ένα σύνορο ανάμεσα σε αυτό που ήξερες πριν και σε αυτό που μαθαίνεις μετά. Πράγματι, όταν έρθει αυτή η εσωτερική σύγκρουση, η μόνη επιλογή που έχεις είναι να εμπλακείς.
Με γλυκιές μελωδίες, τον Πύργο του Άιφελ, πολύ φαγητό και τη χροιά του Ηλία Μαμαλάκη για την ελληνική μεταγλώττιση, η ταινία πέτυχε τη συγκίνηση και την έμπνευση. Η φράση «όλοι μπορούν να μαγειρέψουν» όσο μεγαλώνουμε γίνεται πιο ευρεία και πιο έντονη. Άλλωστε, αν μπορεί ένας αρουραίος να μαγειρέψει και να έχει ένστικτο, τότε ένας άνθρωπος πού μπορεί να φτάσει;
Το νόημα της ταινίας είναι πως όλοι μπορούν. Αυτή η επιθυμία, η φιλοδοξία, το παράλογο είναι εφικτό. Είναι πραγματοποιήσιμο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ratatouille (2007), imdb.com, διαθέσιμο εδώ
- Le Festin- Camille (Ratatouille Soundtrack), youtube.com, διαθέσιμο εδώ
- Ratatouille (2007) Trailer #1 | Movieclips Classic Trailers, youtube.com, διαθέσιμο εδώ
