Της Δανάης Τομαροπούλου,
Παγκόσμια ανησυχία έχει προκαλέσει τις τελευταίες ημέρες η έξαρση του στρεπτόκοκκου oμάδας Α και η αύξηση του αριθμού των θυμάτων της. Πριν λίγα 24ωρα επιβεβαιώθηκε από τον ΕΟΔΥ το πρώτο περιστατικό θανάτου από στρεπτόκοκκο Α στην Ελλάδα, ύστερα από την έξαρση που παρατηρείται. Τι είναι, όμως, ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α και γιατί μπορεί να οδηγήσει μερικές φορές στον θάνατο;
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α/πυογόνος στρεπτόκοκκος/GAS είναι ένα γένος βακτηρίου, Gram θετικό, ωοειδές ή σφαιρικό κύτταρο, το οποίο έχει τη δυνατότητα να αναπτύσσεται παρουσία οξυγόνου και δύναται να προκαλέσει πλήθος λοιμώξεων στον άνθρωπο, και σε ένα μικρό ποσοστό σοβαρή λοίμωξη ή ακόμη και θάνατο. Αποικίες του βακτηρίου εντοπίζονται ,κυρίως, στο δέρμα, στον βλεννογόνο του πεπτικού σωλήνα, της αναπνευστικής και γεννητικής οδού. Κάποιοι άνθρωποι το έχουν χωρίς να εμφανίζουν κάποιο πρόβλημα, οπότε είναι υγιείς φορείς του βακτηρίου και δύνανται να το μεταδώσουν. Η μετάδοσή του πραγματοποιείται μέσω μολυσμένων σταγονιδίων που εκκρίνονται από ασθενείς, μολυσμένων επιφανειών, της επαφής με δερματικά εξανθήματα και της επαφής με υγιή φορέα. Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες στρεπτόκοκκου, με τους παθογόνους για τον άνθρωπο να έχουν συνήθως αιμολυτική ικανότητα (καταστροφή των ερυθροκυττάρων του αίματος).
Ποιες λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσει;
O στρεπτόκοκκος ομάδας Α προκαλεί πλήθος πυογόνων λοιμώξεων, κυρίως στον βλεννογόνο, στο δέρμα και τους εν τω βάθει ιστούς. Πιο συγκεκριμένα, οι λοιμώξεις που μπορεί να προκαλέσει είναι οι εξής:
- Φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, στην οποία στρεπτόκοκκοι εντοπίζονται κυρίως στη μύτη και στον λαιμό, και συνοδεύεται από πυρετό, πονοκέφαλο, ενώ στα παιδιά εμφανίζεται συνήθως ναυτία και έμετος
- Οστρακιά, η οποία χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση εξανθημάτων στο δέρμα που ομοιάζουν με όστρακο. Η οστρακιά προσβάλλει κυρίως τα παιδιά, παρατηρείται, όμως, και σε ενηλίκους
- Μολυσματικό κηρίο
- Κυτταρίτιδα, δηλαδή φλεγμονή του υποδόριου λίπους.
Οι λοιμώξεις σε ελάχιστες περιπτώσεις είναι σοβαρές και συνήθως αντιμετωπίζονται με τη λήψη της κατάλληλης αντιβιοτικής αγωγής.
Τι είναι ο διεισδυτικός στρεπτόκοκκος ομάδας Α;
Σε κάποιες περιπτώσεις, το βακτήριο μπορεί να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος, στους πνεύμονες, στους μύες και στον λιπώδη ιστό, με αποτέλεσμα να προκαλεί τον διεισδυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α/διηθητικό GAS. Με βάση το ECDC, η αύξηση κρουσμάτων του διεισδυτικού στρεπτόκοκκου ομάδας Α σχετίζεται με την έξαρση πολλών ιών, όπως ο ιός της γρίπης, ο RSV ιός και η συλλοίμωξη ιών με τον στρεπτόκοκκο ομάδας Α, που προσβάλλουν το αναπνευστικό σύστημα και ευνοούν την εμφάνισή του. Σε κάποιες περιπτώσεις, η λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει σοκ και ανεπάρκεια οργάνων, πρόκειται για το σύνδρομο στρεπτοκοκκικού τοξικού σοκ (STSS).
Το ερυσίπελας είναι μία φλεγμονή του επιφανειακού δέρματος και λεμφαγγείων στην οποία παρατηρείται ερυθρότητα, λεμφαδενοπάθεια και συνοδεύεται από πυρετό και ρίγη. Ακόμα, η κυτταρίτιδα είναι μία λοίμωξη που ξεκινάει ως φλεγμονή λόγω μόλυνσης πληγών. Παρατηρείται αύξηση της θερμοκρασίας στην περιοχή, πόνος και ερυθρότητα. Στη νεκρωτική μυοσίτιδα, έχουμε μυϊκή φλεγμονή και σταδιακή νέκρωση του μυός, ενώ στη νεκρωτική περιτονίτιδα παρατηρείται φλεγμονή στον λιπώδη ιστό και στη μυϊκή περιτονία. Στις δύο τελευταίες περιπτώσεις, έχουμε ταχεία εξέλιξη της νόσου, έντονο οίδημα, ερυθρότητα, ακόμα και νέκρωση επιφανειακών νεύρων.
Ποιες ηλικιακές ομάδες είναι πιο ευάλωτες;
Τα άτομα που είναι πιο ευάλωτα στον στρεπτόκοκκο Α είναι τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με χρόνια νοσήματα.
Υπάρχει εμβόλιο για τον στρεπτόκοκκο ομάδας Α;
Εμβόλιο για την πρόληψη λοίμωξης από τον στρεπτόκοκκο Α δεν υπάρχει ακόμη, γίνονται όμως έρευνες για τον σχεδιασμό του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Στρεπτόκοκκος ομάδας Α, eody.gov.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Στρεπτόκοκκος Α: Ποια συμπτώματα προκαλεί και πότε πρέπει να πάτε στον γιατρό, iatropedia.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Στρεπτόκοκκος Α: Πρώτος θάνατος παιδιού στην Ελλάδα – Πως μεταδίδεται, documentonews.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Τι είναι ο διεισδυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α;, wikihealth.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Στρεπτόκοκκος Α: Ποια είναι τα συμπτώματα – Ο αριθμός θυμάτων, healthpharma.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Angeliki Stathi, Molecular investigation of invasive infections due to β-haemolytic streptococcus group a,department of microbiology, National and Kapodistrian University of Athens, 2007
