Ο «πολυάσχολος» Φλεβάρης της Αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής

Του Μάριου Κριτίδη,

Με την αρχή του νέου έτους, ενδιαφέρον προκαλούν οι κινήσεις της Αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, με μία πληθώρα εξωτερικών ζητημάτων να απασχολούν τη χώρα μέσα σε μία μεταβαλλόμενη και αναταραγμένη διεθνή κοινωνία. Στο παρόν άρθρο θα αναλύσουμε τις πιο αξιοσημείωτες επισκέψεις υψηλόβαθμων Αμερικανών αξιωματούχων σε ξένες χώρες και τη σημασία των επισκέψεων αυτών.

Επίσκεψη Biden στην Ουκρανία και Πολωνία: Η ιστορική και ριψοκίνδυνη επίσκεψη «έκπληξη»

Μόλις λίγες μέρες πριν τη μαύρη επέτειο του ενός χρόνου από την αρχή της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Joe Biden, θα πραγματοποιήσει μία ιστορική – από πολλές πτυχές – επίσκεψη στο εμπόλεμο Κίεβο, με τον Ουκρανό ομόλογό του. Την άκρως μυστική επιχείρηση μας περιγράφουν εκτενώς οι New York Times. Ο Πρόεδρος Biden, μαζί με μία μικρή ομάδα προσωπικής ασφάλειας και δημοσιογράφων, ξεκίνησαν τα ξημερώματα της 19ης Φεβρουαρίου και έφτασαν στο αεροδρόμιο Rzeszów-Jasionka, στην Πολωνία, όπου ύστερα μεταφέρθηκαν μυστικά μέσω τρένου (!) από τη μικρή πόλη Przemyśl της Πολωνίας στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, το Κίεβο.

Η συνάντηση Biden – Zelenskyy διήρκησε μόλις 5 ώρες, παραμένοντας κυρίως στη συμβολική και ιστορική σημασία της, καθώς είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που Αμερικανός Πρόεδρος παρευρίσκεται σε εμπόλεμη ζώνη/χώρα στην οποία δεν υπάρχει Αμερικανική στρατιωτική παρουσία. Η επίσκεψη αυτή υπογράμμισε τη σημασία της έκβασης του ρωσοουκρανικού πολέμου για τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τον Biden να υποστηρίζει την δέσμευση των Η.Π.Α. για την ενίσχυση του ουκρανικού αγώνα, με την εξασφάλιση περισσότερων εξοπλισμών.

Μετά το τέλος της σύντομης συνάντησης με τον Ουκρανό Πρόεδρο, ο Πρόεδρος Biden επέστρεψε στην Πολωνία για την οργανωμένη πλέον συνάντησή του με τον Πολωνό Πρόεδρο, Andrzej Duda. Στην Πολωνία, ο Biden εκφώνησε πύρινο λόγο εναντίον του Putin και της εισβολής στην Ουκρανία, δηλώνοντας χαρακτηριστικά πως «Η Ρωσία δεν θα κερδίσει ποτέ στην Ουκρανία», καθώς και «Μπορώ περήφανα να πω ότι η στήριξή μας στην Ουκρανία είναι ανυποχώρητη».

Οι επισκέψεις αυτές αποτελούν υψίστης σημασίας και συμβολικότητας κινήσεις της Κυβέρνησης Biden, εν όψει ενός πιθανού δεύτερου κύματος εισβολής στην πολυπαθή χώρα τους επόμενους μήνες. Δυστυχώς και Biden και Putin, όπως μπορούμε να διακρίνουμε από τις πρόσφατες ομιλίες τους, δεν έχουν κάνει κανέναν λόγο για την πιθανότητα λήξης των εχθροπραξιών, κάνοντας σαφές ότι ο πόλεμος έχει ακόμη μέλλον μπροστά του.

Η «ψυχρή» συνάντηση Blinken – Wang Yi

Το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου, ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, Anthony Blinken, συναντήθηκε τετ-α-τετ με τον Κινέζο διπλωμάτη Wang Yi, στα πλαίσια του Συμβουλίου Ασφαλείας του Μόναχο. Η συνάντηση αυτή αποτέλεσε την πρώτη συνάντηση ανώτατου Κινέζου και Αμερικανού αξιωματικού, μετά την κατάρριψη του κατασκοπευτικού «μπαλονιού» στον Ατλαντικού, του οποίου η προέλευση εντοπίστηκε να είναι η Κίνα. Την απόφαση αυτή της Αμερικανικής Αεροπορίας χαρακτήρισε η Κίνα ως «υστερική», προκαλώντας μία εκ νέου αναταραχή στις ήδη ιδιόρρυθμες σχέσεις μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων.

Επίκεντρο της πολύωρης συνάντησης αποτέλεσε εκείνο ακριβώς το περιστατικό, με τον Blinken να χαρακτηρίζει τη συζήτηση που ακολούθησε «αδιέξοδη» και με τα δύο μέρη να παραμένουν ανυποχώρητα στη στάση τους για το συγκεκριμένο περιστατικό. Η συνάντηση Blinken, έρχεται εν όψει και των αναθερμασμένων σχέσεων μεταξύ Κίνας και Ρωσίας, μετά από φήμες ότι η Κίνα θα στείλει εξοπλισμούς στη Ρωσία, κατηγορίες που αρνείται κατηγορηματικά η Κίνα.

Σημειωτέον ότι ο Anthony Blinken ήταν προγραμματισμένο να επισκεφτεί την Κίνα και τον Πρόεδρο Xi Jinping νωρίτερα μέσα στον μήνα (6 Φεβρουαρίου). Όμως, ο απολογισμός της κρίσης με το κατασκοπευτικό «μπαλόνι» ανέστειλε επ’ αορίστον την επίσκεψη Blinken.

Μία μυστήρια αμερικανική επίσκεψη στην Ταϊβάν

Παραμένοντας στο πεδίο των σινοαμερικανικών σχέσεων, ενδιαφέρον προκαλεί μία λιγότερο γνωστή και συζητημένη επίσκεψη του Αμερικανού Αναπληρωτή Υπουργού Άμυνας, Michael Chase. Η επίσκεψη του υψηλόβαθμου πολιτικού στο νησιωτικό κράτος πραγματοποιήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου και έγινε γνωστή από ρεπορτάζ των Financial Times. Στην προσπάθεια τόσο των μέσων ενημέρωσης, καθώς και αιτήματος του Πεκίνου για εξηγήσεις, τα Υπουργεία Άμυνας Ηνωμένων Πολιτειών και Ταϊβάν αρνήθηκαν να παραχωρήσουν κάποιο σχόλιο για αυτήν τη συνάντηση. Συμπερασματικά, με ποιον συναντήθηκε και τι συζητήθηκε με τον Αναπληρωτή Υπουργό παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστο.

Σύμφωνα με τους Japan Times, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται μία «μυστική» και απροσδόκητη επίσκεψη υψηλού κύρους Αμερικανικού προσώπου στην Ταϊβάν. Πέρα από την επίσημη συνάντηση της πρώην Προέδρου της Βουλής, Nancy Pelosi, το καλοκαίρι του 2022, το 2020 είχε γίνει ανεπίσημη επίσκεψη από υψηλόβαθμο Αμερικανό ναύαρχο.

Anthony Blinken σε Τουρκία και Ελλάδα

Δεν θα μπορούσε να μη γίνει αναφορά και στην πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών στη δικιά μας γειτονιά. Με πρώτη στάση την Τουρκία, ο Anthony Blinken επισκέφτηκε τις πληγείσες περιοχές από τους πανίσχυρους σεισμούς που έχουν μέχρι στιγμής φέρει τον θάνατο σε περισσότερους από 46.000 ανθρώπους σε Συρία και Τουρκία. Συνοδεία του ήταν ο Τούρκος ομόλογός του, ο Mevlut Cavusoglu. Ο Anthony Blinken δεσμεύτηκε σε αμερικανικά πακέτα ανθρωπιστικής βοήθειας προς τους σεισμόπληκτους, ενώ ευχαρίστησε τους γενναίους εθελοντές για τη διάσωση όσων περισσότερων εγκλωβισμένων στα συντρίμμια ήταν εφικτό.

Μετά την Τουρκία, βρέθηκε στις 21 Φεβρουαρίου στην Ελλάδα και συναντήθηκε με τον Έλληνα Πρωθυπουργό στο Μέγαρο Μαξίμου. Σε αναφορά του για τα Ελληνοτουρκικά ζητήματα, δήλωσε πως θα γίνουν σύντομα οι προσπάθειες διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών, ενώ τόνισε τη σημασία ειρηνικών επιλύσεων των διαφορών των δύο ΝΑΤΟικών συμμάχων.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ