Της Άννας-Νικολέτας Γρίβα,
Lusia Mae Harris. Μία από τις σπουδαιότερες προσωπικότητες στον χώρο του γυναικείου μπάσκετ. Η πρώτη —και μοναδική— γυναίκα που κλήθηκε ποτέ επισήμως σε drafting του ΝΒΑ και αυτή που σκόραρε το πρώτο καλάθι στην ιστορία του γυναικείου μπάσκετ στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η πρώτη Αφροαμερικανίδα γυναίκα στο Basketball Hall of Fame. Και παρ’ όλα αυτά, μέχρι πρότινος, σχεδόν άγνωστη.
Αυτό, όμως, άλλαξε με τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ μικρού μήκους The Queen of Basketball το 2021, που σκηνοθετήθηκε από τον Ben Proudfoot και παρήχθη σε συνεργασία με τους New York Times, ενώ έκανε πρεμιέρα στο Tribeca Festival της Νέας Υόρκης. Το 2022, το ντοκιμαντέρ έλαβε Όσκαρ, κατακτώντας τον τίτλο του Best Documentary Short Subject στα Academy Awards του 2022. Δυστυχώς, η Lusia Harris απεβίωσε απρόσμενα στις 18 Ιανουαρίου του 2022, σε ηλικία 66 ετών, μην προλαβαίνοντας έτσι τη βράβευση της βιογραφίας της.
Η Lusia Harris (1955-2022), γνωστή και ως Lucy, χαρακτηρίζεται από πολλούς, και όχι αδίκως, ως πρωτοπόρος του γυναικείου μπάσκετ. Κατά τη φοίτησή της στο πανεπιστήμιο, έπαιζε στην ομάδα του Delta State University, το οποίο επέλεξε συγκεκριμένα χάρη στην ύπαρξη της γυναικείας ομάδας μπάσκετ που διέθετε. Με τις συμπαίκτριές της, κέρδισαν τρεις συνεχόμενες φορές (1975-1977) στο Εθνικό Πρωτάθλημα του Association for Intercollegiate Athletics for Women (AIAW), πρόδρομο του σημερινού πρωταθλήματος του National Collegiate Athletic Association (NCAA).
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Harris εκπροσώπησε τις Η.Π.Α., ούσα στην εθνική ομάδα, η οποία κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976 στο Μόντρεαλ του Καναδά, στον πρώτο αγώνα γυναικείου μπάσκετ στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων. Στον 7ο γύρο του NBA draft του 1977, οι New Orleans Jazz επέλεξαν τη Harris. Παρ’ όλα αυτά, η ίδια αρνήθηκε, θεωρώντας ότι δεν ήταν αρκετά καλή ώστε να αγωνιστεί σε ανδρική ομάδα μπάσκετ.
Τελικά, η Harris έπαιξε επαγγελματικά με τους Houston Angels του Women’s Professional Basketball League (WBL), ενώ μετά την απόσυρσή της από τον αγωνιστικό χώρο, εργάστηκε ως βοηθός προπονητή στο Delta State University και ως προπονήτρια στο Texas Southern University στο Houston. Αργότερα, επέτρεψε στον τόπο καταγωγής της, το Μισισίπι, όπου εργάστηκε ως δασκάλα και προπονήτρια σε λύκεια, μεταξύ των οποίων στο παλιό της λύκειο (Amanda Elzy High School). Εκεί έζησε μέχρι και τον θάνατό της, με τον σύζυγο και τα τέσσερα παιδιά της.
Όπως γίνεται εμφανές, η ζωή της Lusia Harris ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, και χαρακτηρίζεται από σπουδαίες επιτυχίες και ρεκόρ που κατακτήθηκαν από την ίδια και τις ομάδες στις οποίες συμμετείχε. Ήταν, επομένως, αναμενόμενο ότι και ένα ντοκιμαντέρ με θέμα τη ζωή της, παρά τη μικρή του διάρκεια, θα ήταν εξίσου ενδιαφέρον. Η επιτυχία, όμως, του ντοκιμαντέρ αυτού δεν βασίζεται μονάχα στο ταλέντο της Lucia Harris. Η σκηνοθεσία είναι ιδιαίτερα προσεγμένη, με τα πλάνα να εναλλάσσονται μεταξύ της ίδιας, που με χαμόγελο διηγείται τα σπουδαιότερα γεγονότα της επαγγελματικής της καριέρας και των βιντεοσκοπημένων σκηνών από τους κυριότερους αγώνες στους οποίους συμμετείχε, όπου η ίδια εμφανιζόταν να σκοράρει το ένα καλάθι μετά το άλλο.
Επίσης, η παρουσία της στο ντοκιμαντέρ είναι εξαιρετικά ευχάριστη για τον θεατή, αφού η Harris, παρά τη μετριοφροσύνη της, αναγνωρίζει με ιδιαίτερη υπερηφάνεια τα κατορθώματά της και παρουσιάζεται σίγουρη για κάθε απόφαση στη ζωή της, ακόμη και για την αρνητική απάντηση που έδωσε στο NBA, αφού της επέτρεψε να ζήσει την οικογενειακή ζωή που επιθυμούσε.
Το μεγάλο ερώτημα, όμως, παραμένει: πώς είναι δυνατόν μία τέτοια εμβληματική προσωπικότητα στον χώρο του μπάσκετ να είχε παραμείνει επί τόσα χρόνια άγνωστη στο ευρύ κοινό; Η αρνητική της απάντηση στο NBA φαίνεται να διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στην «αφάνειά» της. Η συμμετοχή της, όμως, στο NBA θα ήταν αρκετή για να την καταστήσει παγκοσμίως γνωστή και να την τοποθετήσει στο μυαλό των ανθρώπων δίπλα στα μεγαλύτερα αστέρια στην ιστορία του μπάσκετ; Ή το φύλο και η καταγωγή της έπαιξαν καταλυτικότερο ρόλο; Όπως καταλήγει και η ίδια στο τέλος του ντοκιμαντέρ, κανείς δεν γνωρίζει. Αυτό, όμως, που γνωρίζουμε, είναι ότι το όνομά της αξίζει να γίνει γνωστό, ακόμη και τόσα χρόνια αργότερα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Lusia Harris, ‘Queen of Basketball,’ Dies at 66, nytimes.com, διαθέσιμο εδώ.
- Lusia Harris, wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ.
