Της Κάτιας Σπυροπούλου,
Ανθρώπινα δικαιώματα. Δύο λέξεις με τεράστια δυναμική να τις συνοδεύει. Πόσο μάλλον όταν βρίσκουν ανταπόκριση και αφομοιώνονται από έναν θεσμό ογκώδους σημασίας, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν δύναται να νοηθεί Ευρωπαϊκή Ένωση δίχως Ελευθερία, Δημοκρατία, Ισότητα, Κράτος Δικαίου και Σεβασμό της Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας. Τα προαναφερθέντα σμιλεύουν τον χαρακτήρα της και την κρατούν σε εγρήγορση. Συνιστούν το βασικό κομμάτι του παζλ. Συνεπώς, ο σεβασμός των δικαιωμάτων των ανθρώπων συγκαταλέγεται στις καίριες εγγυήσεις που υποχρεούται να διασφαλίζει η Ε.Ε. στους πολίτες των κρατών-μελών της.
Ήδη από την αρχαιότητα, στην Αθήνα του 5ου και 4ου αιώνα, η κοινωνία ναι μεν μπορεί να ήταν ανδροκρατούμενη καθώς και δουλοκτητική, αλλά η μέριμνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα ήταν κάθε άλλο παρά ανύπαρκτη. Διασφαλιζόταν με τη λεγόμενη συμμετοχική δημοκρατία με τους Αθηναίους να μετέχουν περιοδικά στα κέντρα λήψης αποφάσεων και να εφαρμόζεται ο κλήρος. Η δυνατότητα ενεργούς συμμετοχής στην πολιτική ζωή για τους φτωχότερους διασφαλιζόταν με την «επαναστατική» πρωτοβουλία του Περικλή να καθιερώσει τη «μισθοφορία».
Στη σύγχρονη εποχή, θα πίστευε κανείς ότι έχει διασφαλιστεί η κατοχύρωσή τους. Ωστόσο, διαρκώς έρχονται στο προσκήνιο περιστατικά καταπάτησης των απαραβίαστων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πόσο οξύμωρο! Σύμφωνα με τους υπέρμαχους των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, εξήντα μόλις χρόνια μετά την έκδοσή της, ακόμη παραμένει όνειρο απατηλό παρά πραγματικότητα. Παραβιάσεις, δυστυχώς, σημειώνονται καθημερινά με ταχείς ρυθμούς ακόμα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που αποτελεί τον θεματοφύλακα των αξιών αυτών. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, (ΕΔΔΑ) ύστερα από ετήσια μελέτη του αναφορικά με τις παραβιάσεις κατ’ άρθρο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), εστίασε το ενδιαφέρον του στην περίπτωση της Ελλάδος. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η χώρα μας κατατάσσεται στην 6η θέση μεταξύ των 47 κρατών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης όσον αφορά στις εις βάρος τους καταδικαστικές αποφάσεις για το 2017. Ωστόσο, η δυσμενής αυτή κατάσταση δεν περιορίζεται στο πλαίσιο του έθνους-κράτους μας. Ειδικότερα, τόσο η Ρουμανία όσο και η Ουγγαρία –οι οποίες μάλιστα ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση– είναι δύο χώρες που ξεπερνούν την Ελλάδα σε παραβιάσεις και με απόλυτα αισθητή διαφορά! Αυτό συμβαίνει, καθώς στην περίπτωση της Ρουμανίας, υπάρχουν παραβιάσεις.
Παρόλα αυτά, η εξέλιξη είναι μονόδρομος. Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, για παράδειγμα, τοποθετεί και εκείνο το δικό του λιθαράκι υιοθετώντας πλήρως την αρχή της ισότητας καθώς και τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενίσχυση της προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών της. Ουσιαστικά, καλεί τους πολίτες των λοιπών κρατών-μελών της Ένωσης που διαμένουν στην Ελλάδα να ασκήσουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις τότε προσεχείς εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθώς και στις αυτοδιοικητικές δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του έτους 2019.
Ταυτόχρονα, άξιο προς αναφορά αποτελεί το γεγονός ότι τρία αξιόλογα όργανα της Ε.Ε., όπως είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή, διακηρύσσουν πανηγυρικά ως Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης το ακόλουθο κείμενο: Χάρτης των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο παρών χάρτης σέβεται τις αρμοδιότητες και τα καθήκοντα της Κοινότητας και της Ένωσης όπως και την αρχή της επικουρικότητας. Με αυτόν τον τρόπο, τα δικαιώματα που πηγάζουν από τις κοινές συνταγματικές παραδόσεις, την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών, επιβεβαιώνονται.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων εντός της Ένωσης, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διαθέσιμο εδώ
- Τρίτη η Ελλάδα σε καταδίκες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το 2018. 05 ΜΑΡΤΙΟΣ 2019, lawspot, διαθέσιμο εδώ
