24.8 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024
ΑρχικήΝομικά ΘέματαΕθνικός Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης7ος Εθνικός Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης: Διοικητική Δικαιοδοσία, η ανασκόπηση

7ος Εθνικός Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης: Διοικητική Δικαιοδοσία, η ανασκόπηση


Της Ιωάννας Μπινιάρη,

Το περασμένο τριήμερο, 30, 31 Ιουλίου και 1η Αυγούστου, έλαβε χώρα ο 7ος Εθνικός Διαγωνισμός Εικονικής Δίκης, ο οποίος διοργανώθηκε και φέτος, όπως κάθε χρονιά, από την Ευρωπαϊκή Ένωση Νέων Νομικών Τμήμα Ελλάδος, ELSA Greece, υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας, κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Πρόκειται για μια πλήρη προσομοίωση του ελληνικού συστήματος απονομής δικαιοσύνης και για τις τρεις δικαιοδοσίες -διοικητική, πολιτική και ποινική-, στην οποία συμμετέχουν φοιτητές και φοιτήτριες από τις τρεις Νομικές Σχολές της χώρας μας. Φέτος, παρά τις δύσκολες υγειονομικές συνθήκες, κατέστη εφικτή η δια ζώσης πραγματοποίηση του Διαγωνισμού στα δικαστήρια της χώρας, τηρουμένων πάντα των απαραίτητων υγειονομικών μέτρων, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια τόσο των συμμετεχόντων όσο και των παρευρισκόμενων.

Η Τελετή Έναρξης

Το απόγευμα της Παρασκευής 30 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε στο φιλόξενο χώρο του Μουσείου Μπενάκη η Τελετή Έναρξης του Διαγωνισμού, όπου έγινε η παρουσίαση του Διαγωνισμού και των χορηγών – υποστηρικτών του με την παρουσία, μάλιστα, και των υπεύθυνων για κάθε δικαιοδοσία ακαδημαϊκών λειτουργών. Αρχικά, έλαβε χώρα ο χαιρετισμός του προέδρου της ELSA Greece, κ. Γεώργιου Παλαμιδά, ο οποίος καλωσόρισε στο χώρο τους παρευρισκόμενους και ευχαρίστησε τους θεσμικούς υποστηρικτές και χορηγούς της διοργάνωσης, ενώ τη ροή των ομιλιών συντόνισε ο Αντιπρόεδρος Ακαδημαϊκών Δραστηριοτήτων της ELSA Greece, κ. Αλέξανδρος Αβράμης. Έπειτα, το λόγο πήρε ο Υφυπουργός Δικαιοσύνης, κ. Γεώργιος Κώτσηρας, ο οποίος κήρυξε την έναρξη του διαγωνισμού και επαίνεσε την ELSA, η οποία προσπαθεί διαρκώς να εξελίσσεται και να συμβάλλει στην εμπέδωση της νομικής κουλτούρας, αλλά και στην εμβάθυνση της νομικής γνώσης, ενώ εξέφρασε την τεράστιας σημασίας υποχρέωση του εν λόγω Υπουργείου να στηρίζει έμπρακτα τη νέα γενιά. Ύστερα, ακολούθησαν σύντομοι χαιρετισμοί από τους καθηγητές και ακαδημαϊκούς επιβλέποντες Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοδοσίας, κ. Ζαφείριο Τσολακίδη και κα Άννα Αποστολίδου αντίστοιχα, ενώ εξέχουσα ομιλήτρια της Τελετής Έναρξης υπήρξε η πρόεδρος ΕΕΔΑ και αναπληρώτρια καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ, κα Μαρία Γαβουνέλη, η οποία ανέλυσε το εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα για τις αιτήσεις δικαστικής προστασίας έναντι της κλιματικής κρίσης στα διεθνή δικαιοδοτικά όργανα.

Στη συνέχεια, αναγνώστηκαν επιστολές από τους υποστηρικτές και χορηγούς της διοργάνωσης, κ. Ιωάννη Λιανό, πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, που θα βραβεύσει μάλιστα τις νικήτριες ομάδες της Πολιτικής Δικαιοδοσίας, της Bernitsas Law, χρυσού χορηγού της διοργάνωσης, ενώ πραγματοποιήθηκε και παρουσίαση της Κυριακίδης-Γεωργόπουλος Δικηγορικής Εταιρείας, αργυρού χορηγού της διοργάνωσης, από τη δικηγόρο και εκπρόσωπό της, κα Νίκη Ορφανίδου, LLM Counsel Litigation Arbitration. Με αυτόν τον τρόπο, ολοκληρώθηκε η Τελετή Έναρξης, όπου μας δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσουμε τους «αφανείς ήρωες» του διαγωνισμού, και σειρά είχαν οι δίκες στα τρία ανώτατα δικαστήρια της χώρας μας.

Στιγμιότυπο από τον τομέα της Διοικητικής Δικαιοδοσίας στο πλαίσιο του 7ου Εθνικού Διαγωνισμού Εικονικής Δίκης / Αρχείο ELSA Greece

Επί του παρόντος, ειδικότερα, θα γίνει ανασκόπηση της Διοικητικής Δικαιοδοσίας, που πραγματοποιήθηκε στους χώρους του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). Πριν από αυτό, όμως, θα παρουσιαστεί μια σύντομη περίληψη της υπόθεσης, προκειμένου να γίνει κατανοητή η νομική επιχειρηματολογία των αντίπαλων ομάδων. Η υπόθεση, λοιπόν, έχει ως εξής: Πανδημία θανατηφόρου και άκρως μεταδοτικού ιού ξεσπά παγκοσμίως. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται ακόμα στις χώρες που ο νέος κορωνοϊός (ebolovid-21) έχει πλήξει ελάχιστα. Παρά ταύτα, η Κυβέρνηση, φοβούμενη την πιθανότητα ανικανότητας διαχείρισης μιας υγειονομικής κρίσης από το αποδυναμωμένο, λόγω ελλιπούς χρηματοδότησης, Εθνικό Σύστημα Υγείας, προβαίνει στη λήψη ισχυρών προληπτικών μέτρων. Προς τούτο, εκδίδεται Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που εξουσιοδοτεί σειρά από Υπουργούς να προβούν στα κατάλληλα μέτρα για λόγους πρόληψης. Η εν λόγω κοινή Υπουργική Απόφαση εκδίδεται άμεσα με κυρίως περιεχόμενο: α) την επιβολή σκληρών μέτρων απαγόρευσης της κυκλοφορίας, β) την εξουσιοδότηση προς τις Αστυνομικές Αρχές να επιβάλλουν τις κυρώσεις που κρίνουν κατάλληλες για την παραβίασή τους, γ) την αμεσότατη ισχύ των ανωτέρω.

Προκριματικοί Γύροι

To Σάββατο 31 Ιουλίου έλαβε χώρα η διεξαγωγή των Προκριματικών Γύρων, όπου οι έξι ομάδες, από τις Νομικές Σχολές Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Κομοτηνής, ανέλαβαν εναλλάξ την εκπροσώπηση τόσο του αιτούντος Σωματείου, ήτοι της Πανελλήνιας Ένωσης Πολιτών για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, όσο και της Διοίκησης, που εκπροσωπούνταν από τους αρμόδιους Υπουργούς. Φυσικά, είχε προηγηθεί η κατάθεση των γραπτών δικογράφων των αντιδίκων και τώρα, σειρά είχε η προφορική παρουσίαση των νομικών επιχειρημάτων του κάθε μέρους, όπου εξετάστηκαν τόσο το παραδεκτό όσο και το ουσία βάσιμο της αίτησης ακυρώσεως, αλλά και του υπομνήματος της Διοίκησης, ενώ μετά την κάθε εισήγηση ακολούθησε η δευτερολογία των αντίδικων πλευρών.

Συνοπτικά, οι αιτούντες προέβαλαν την ύπαρξη του παραδεκτού της αίτησης ακυρώσεως, καθώς ενείχαν από την πλευρά τους άμεσο, πρόδηλο, προσωπικό και ενεστώς έννομο συμφέρον, και μίλησαν για παραβίαση θεμελιωδών αρχών της Δημόσιας Διοίκησης. Αρχικά, έκαναν νύξη για παραβίαση της αρχής της χρηστής διοίκησης και του κράτους δικαίου, της αρχής της καλής νομοθέτησης, αλλά και για παραβίαση της αρχής της ισότητας, της οικονομικής ελευθερίας, της θρησκευτικής ελευθερίας και του δικαιώματος δικαστικής προστασίας. Παραβιάζονται και τα προσωπικά δεδομένα, τα οποία καθίστανται έρμαιο στα χέρια του κάθε αστυνομικού οργάνου, που θα ελέγχει τους πολίτες κατά τη μετακίνησή τους, χωρίς καμία κατεύθυνση από τον νομοθέτη. Ακόμη, κατά τους ισχυρισμούς τους, η προσβαλλόμενη πράξη εκδόθηκε κατόπιν άκυρης εξουσιοδότησης, που δε συνάδει με τις επιταγές του άρθρου 43 παρ. 2 του Συντάγματος σχετικά με την εξουσιοδότηση για την έκδοση κανονιστικών διαταγμάτων, διάταξη η οποία συνδέεται με τη διαφάνεια και το φανερό της διοικητικής δράσης. Δεν τηρείται, επίσης, η αρχή της αναλογικότητας, αφού απαγορεύεται οποιαδήποτε μορφή άσκησης των ατομικών δικαιωμάτων, και αυτό χωρίς να εξυπηρετούνται λόγοι δημοσίου συμφέροντος. Με λίγα λόγια, οι αιτούντες επεσήμαναν την πλήρη παρανομία της ΚΥΑ, που θίγει θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα, καθώς η Διοίκηση περιορίζει κάθε ελευθερία για τη μη διασπορά του ιού, αγνοώντας τις ατομικές ελευθερίες, ενώ στόχος της πρέπει να είναι καθ΄ όλα η ομαλή λειτουργία του κράτους δικαίου, η κατοχύρωση και η πλήρης απόλαυση των ατομικών δικαιωμάτων.

Στιγμιότυπο από τον τομέα της Διοικητικής Δικαιοδοσίας στο πλαίσιο του 7ου Εθνικού Διαγωνισμού Εικονικής Δίκης / Αρχείο ELSA Greece

Από την αντίθετη πλευρά, η επιχειρηματολογία των ομάδων κατά την εκπροσώπηση της διοίκησης, η οποία ζήτησε την ακύρωση ως απαράδεκτης της αίτησης ακυρώσεως, κινήθηκε ως εξής: δεν υφίσταται έννομο συμφέρον του αιτούντος Σωματείου, καθώς δεν καθορίζεται με απόλυτη σαφήνεια και εξειδίκευση ο σκοπός του στο καταστατικό και η διαδικασία εξουσιοδότησης είναι νομότυπη, καθώς δεν απαιτείται να καθορίζεται πλήρως το εξουσιοδοτικό όργανο, ενώ η ευρεία νομοθετική εξουσιοδότηση είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα και η προσβαλλόμενη ΚΥΑ κινείται εντός νομικών ορίων αφ΄ ης στιγμής δεν προβλέπεται για αυτήν η ύπαρξη αιτιολογίας. Ακόμη, δε συντρέχει παραβίαση της αρχής της διαφάνειας και της αρχής της χρηστής διοίκησης, αφού αυτή δεν ελέγχει ως προς την εφαρμογή της τις κανονιστικές πράξεις, και δεν παραβιάζεται ούτε η επαγγελματική ελευθερία των πολιτών, καθώς δεν έχει ανασταλεί πλήρως η οικονομική δραστηριότητα όλων των επιχειρήσεων, αλλά μόνο όσων μπορούν να συμβάλλουν έντονα στη διασπορά του ιού. Άλλωστε, τα συγκεκριμένα μέτρα της ΚΥΑ έχουν προσωρινή ισχύ και εν προκειμένω τέθηκαν για την πραγμάτωση του υγειονομικού δημοσίου συμφέροντος, το οποίο υπερέχει, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς την εξαιρετικά δεινή θέση του συστήματος υγείας και την έκτακτη ανάγκη που επέφερε η πανδημία. Πάντως, τίθεται πράγματι ζήτημα εξισορρόπησης ατομικών δικαιωμάτων και δημοσίου σκοπού. Όμως, σκοπός της Διοίκησης είναι να υπηρετεί τον λαό, άρα, περιορίζει την ελευθερία του πολίτη για την προστασία του ιδίου.

Μετά το πέρας της προκριματικής διαδικασίας, ανακοινώθηκαν οι ομάδες που θα συναγωνιστούν στο μεγάλο τελικό του διαγωνισμού, ενώπιον 5μελούς Σύνθεσης, όπου προέδρευσε η αντιπρόεδρος του ΣτΕ, κα Μαρίνα – Ελένη Κωνσταντινίδου, διοικητικοί δικαστές και καθηγητές Δημοσίου Δικαίου των Νομικών Σχολών. Οι δύο ομάδες που κατόρθωσαν να προκριθούν στον τελικό, με πολύ μικρή διαφορά, ήταν η ομάδα Δ2 (Ελίνα Μπιτζίκα, Βασίλης Βούρας, Δημήτρης Ζαφειρόπουλος, με προπονητή τον κ. Γρηγόρη Ρουβά) και η ομάδα Δ5 (Βασιλική Οικονόμου, Παναγιώτης Χριστοδούλου, Θανάσης Μπερέτσος, με προπονητή τον κ. Βασίλη Τσιγαρίδα), και οι δύο απαρτιζόμενες από φοιτητές και φοιτήτριες της Νομικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Τελικός Γύρος και Τελετή Λήξης

Την Κυριακή 1η Αυγούστου, τελευταία μέρα της εν λόγω εικονικής δίκης, άρχισε η Συνεδρίαση μεταξύ των δύο αντίπαλων ομάδων, όπου η ομάδα Δ2 εκπροσώπησε την Ένωση Πολιτών για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και η ομάδα Δ5 εκπροσώπησε τη Διοίκηση. Οι ομάδες του τελικού ανέπτυξαν την επιχειρηματολογία που είχαν επικαλεστεί και κατά τη διάρκεια της προκριματικής διαδικασίας, εμπλουτισμένη με νομολογία και πρόσθετα νομικά επιχειρήματα, ενώ δεν έλειψαν και οι δευτερολογίες των αντιδίκων.

Πιο αναλυτικά, οι αιτούντες τόνισαν το παραδεκτό της αίτησης ακυρώσεως και ανέφεραν τους λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης ΚΥΑ, που δεν ήταν άλλοι από την έλλειψη εξουσιοδοτικού ερείσματος της Διοίκησης και παραβίαση του άρθρου 43 παρ. 2 εδ. β’ του Συντάγματος, τη μη δημοσίευση της αιτιολογίας και τη μη σύμπραξη όλων των αρμόδιων Υπουργών. Επανέλαβαν το έννομο συμφέρον που διαθέτουν, καθώς σκοπός τους είναι να διαφυλάξουν το σκοπό του Σωματείου και τα συμφέροντα των μελών, αναφέρθηκαν στην παραβίαση της οικονομικής και επαγγελματικής ελευθερίας, αφού στους λόγους μετακίνησης των πολιτών δεν υφίσταται καμία εξαίρεση για επαγγελματικούς λόγους, αλλά και στη δυσαναλογία του μέτρου και για τον βιοπορισμό των πολιτών. Ισχυρίστηκαν, ακόμη, ότι το Κράτος επιρρίπτει όλο το βάρος στους πολίτες για τη μη διασπορά του ιού και επεσήμαναν την ανεπίτρεπτη αναστολή του δικαιώματος δικαστικής προστασίας, αφού ακόμα και αν κριθεί ως περιορισμός και όχι ως αναστολή, είναι υπέρμετρος και με ευρεία έκταση, από τη στιγμή που δεν προβλέπεται ούτε προσωρινή δικαστική προστασία.

Στον αντίποδα αυτών των ισχυρισμών, η διοίκηση εξήγησε ότι η εξουσιοδοτική διάταξη καλύπτει επαρκώς, διότι δίνεται ήδη από την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, και ότι με τα συγκεκριμένα μέτρα το Κράτος ενήργησε άμεσα λόγω ύπαρξης επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης, η οποία, μάλιστα, είναι και δικαστικώς ανέλεγκτη. Ακόμη, δεν παραβιάζεται ο πυρήνας του δικαιώματος επαγγελματικής ελευθερίας, αφού καθιερώνεται η δυνατότητα εξ΄ αποστάσεως εργασίας, ενώ, όσον αφορά την ΚΥΑ, αυτή διέπεται από πλήρως συνταγματικά επιβεβλημένο περιεχόμενο και θεσπίζει ένα αποτελεσματικό υγειονομικό μέτρο πρόληψης. Ακόμη, δε συντρέχει παραβίαση των άρθρων 5 και 9 του Συντάγματος, καθώς η Διοίκηση δε συλλέγει ούτε επεξεργάζεται τα δεδομένα των πολιτών, η χρονικά περιορισμένη μετακίνηση είναι θεμιτή για λόγους δημόσιας ασφάλειας, αφού πραγματοποιείται για λόγους αποτροπής διασποράς του φονικού ιού.

Εν ολίγοις, κατά το αιτούν Σωματείο, το οποίο γενικότερα έχει ενεργό ρόλο και αναλαμβάνει δράση ενάντια στις αυθαιρεσίες της διοίκησης, η ΚΥΑ διέπεται από πλήθος τυπικών και ουσιαστικών πλημμελειών. Τέλος, κατά τη διοίκηση, η προσβαλλόμενη πράξη υπήρξε κοινωνική αναγκαιότητα και ο περιορισμός των δικαιωμάτων ήταν μονόδρομος, προκειμένου να προστατευτούν οι πολίτες. Χωρίς αμφιβολία, πάντως, το σύνολο της διαδικασίας, τόσο γραπτώς όσο και προφορικώς, θύμιζε πραγματική δίκη ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και έθεσε επί τάπητος φλέγοντα ζητήματα Συνταγματικού και Διοικητικού Δικαίου που απασχολούν τη νομική επικαιρότητα.

Στιγμιότυπο από τον τομέα της Διοικητικής Δικαιοδοσίας στο πλαίσιο του 7ου Εθνικού Διαγωνισμού Εικονικής Δίκης / Αρχείο ELSA Greece

Κατά τη διάρκεια της Τελετής Λήξης που ακολούθησε λίγη ώρα μετά τη λήξη της Συνεδρίασης, νικήτρια ομάδα ανακηρύχτηκε η ομάδα Δ5. Το βραβείο καλύτερης αίτησης ακυρώσεως δόθηκε στην αντίπαλη ομάδα Δ2, στην οποία, όπως προαναφέρθηκε, συμμετείχε και η Ελίνα Μπιτζίκα, που βραβεύτηκε ως η καλύτερη αγορήτρια, ενώ το βραβείο καλύτερου υπομνήματος δόθηκε στην ομάδα Δ1, η οποία απαρτιζόταν από τους φοιτητές της Νομικής Σχολής Αθηνών, Αριάδνη – Παναγιώτα Φατσή, Ιωάννη Δελλή και Γιώργο Ζερβάκη, με προπονήτρια την κα. Χαρά Καυκά.

Σε κάθε περίπτωση, όλες οι ομάδες ήταν εξαιρετικές, με πολύ υψηλό επίπεδο γνώσεων και ασύγκριτη ποιότητα στον λόγο και στην επιχειρηματολογία τους, γεγονός το οποίο έδειξε τη σκληρή δουλειά που κατέβαλαν. Για αυτό το λόγο, αξίζουν σε όλους θερμά συγχαρητήρια και τους ευχόμαστε καλή σταδιοδρομία για τη μελλοντική τους πορεία σε κάθε τομέα της ζωής τους!


TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ιωάννα Μπινιάρη
Ιωάννα Μπινιάρη
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1997 και κατάγεται από την Επίδαυρο, όπου και μεγάλωσε. Είναι απόφοιτη της Νομικής Σχολής Αθηνών και εργάζεται ως ασκούμενη δικηγόρος. Το πάθος της, από μικρή ηλικία, είναι η εκμάθηση ξένων γλωσσών και τα ταξίδια. Στον ελεύθερό της χρόνο απολαμβάνει την ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων, την παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων, συναυλιών και κινηματογραφικών ταινιών αλλά και την ενασχόληση με τη γυμναστική. Διετέλεσε Αρχισυντάκτρια Κοινωνικών Θεμάτων του OffLine Post από τον Μάρτιο του 2021 έως τον Σεπτέμβριο του 2022.