Της Κωνσταντίνας Στούκα,
Αέναη φαίνεται να είναι η σύγκρουση Ουκρανίας και Ρωσίας, αφού η έναρξη της χρονολογείται το 2014 και παρατηρείται ότι ακόμη, εν έτει 2021, δεν έχει λάβει τέλος, αντίθετα πολλά γεγονότα την έχουν πυροδοτήσει. Το 2014 ξεκίνησε ο πόλεμος στην περιοχή Donbas της Ουκρανίας, ενώ ταυτόχρονα η συμφωνία του Μινσκ -η οποία υπεγράφη τον Φεβρουάριο του 2015 και σχετιζόταν με την «άμεση κατάπαυση του πυρός»- φαίνεται να μην έχει ολοκληρωθεί ακόμη. Μετά από χρόνια αδιεξόδου υπάρχει νέα σύγκρουση Ρωσίας και Ουκρανίας με τη συσσώρευση ρωσικών στρατευμάτων κατά μήκος των συνόρων.
Από τις αρχές του Απριλίου, η κατάσταση στα σύνορα Ουκρανίας-Ρωσίας φαίνεται να είναι αρκετά εύθραυστη και η «άμεση κατάπαυση του πυρός» έχει ουσιαστικά καταρρεύσει. Υπάρχουν συνεχείς αλληλοκατηγορίες για προκλήσεις καθώς και ανταλλαγή πυρών, γεγονός που γεννά ως επακόλουθο ανθρώπινες απώλειες, τόσο στο στρατιωτικό σώμα, όσο και στον άμαχο πληθυσμό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμά ότι περισσότεροι από 150.000 στρατιώτες συγκεντρώθηκαν στα σύνορα και στην Κριμαία, η οποία προσαρτήθηκε στην Ρωσία το 2014. Σύμφωνα με μελετητές, η Μόσχα ήξερε πολύ καλά ότι οι στρατιωτικές της κινήσεις κοντά στην Ουκρανία θα επηρέαζαν την Ουκρανία, ολόκληρη την Ευρώπη αλλά και την Αμερική. Κάποιοι, μάλιστα, υποστηρίζουν ότι η Μόσχα ίσως προχώρησε στην πράξη αυτή για να στείλει ένα μήνυμα στο Κίεβο, τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον, πως η Ρωσία είναι μια δύναμη που πρέπει να υπολογίζεται και κατά κάποιο τρόπο έτσι προσπάθησε να «αποδείξει» και να «υπενθυμίσει» την αξία της.
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Joe Biden, έλαβε γνώση και πρότεινε στον πρόεδρο της Ρωσίας Vladimir Putin, τη διοργάνωση μιας Συνόδου Κορυφής, η οποία λέγεται ότι θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2021. Επιπροσθέτως, επέβαλε έναν νέο κύκλο κυρώσεων στη Ρωσία, η οποία δεν έκρινε τις κυρώσεις αυτές ιδιαίτερα σκληρές. Παρά το γεγονός ότι ίσως υπήρξε κάποια ελάττωση της σύγκρουσης, αυτό δε σήμανε το τέλος της έντασης μεταξύ των χωρών. Μάλιστα, ο υπουργός άμυνας της Ρωσίας κατέστησε σαφές ότι η Ρωσία λαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση απειλών από το ΝΑΤΟ. Παραδείγματος χάρη, η Μόσχα σχεδιάζει να αποκλείσει περιοχές της Μαύρης Θάλασσας σε ξένες μεταφορές για έξι μήνες. Σε ομιλία του μάλιστα για την κατάσταση της Ρωσίας ο πρόεδρος Putin προειδοποίησε τη Δύση να «μην διασχίσει την κόκκινη γραμμή». Αξίζει να σημειωθεί ότι, όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις ο πρόεδρος της Ρωσίας δήλωσε ότι είναι πρόθυμος να υποδεχθεί τον πρόεδρο της Ουκρανίας αλλά μόνο στη Μόσχα.
Μέσα στη θύελλα των συγκρούσεων διακρίνεται η επιθυμία της Ουκρανίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, επιθυμία που δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα εφαρμόσιμη. Συγκεκριμένα, δεδομένου ότι η Ρωσία θεωρείται ο δεύτερος ισχυρότερος στρατός στον κόσμο, μια αδύναμη σχετικά χώρα σε σύγκριση με τη Ρωσία, όπως η Ουκρανία, δε δύναται να αντεπεξέλθει χωρίς εξωτερική υποστήριξη στο σενάριο ενός πιθανού πολέμου. Χαρακτηριστικά, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Volodymyr Zelensky δήλωσε ότι το MAP (Membership Action Plan), δηλαδή το σχέδιο δράσης για την ένταξη στο ΝΑΤΟ θα είναι μία σημαντική κίνηση και εξέφρασε την επιθυμία του να ξεκινήσει η Ουκρανία να συμμετέχει σε αυτό.
Οι Αμερικανοί βέβαια φαίνεται να είναι επιφυλακτικοί αναφορικά με την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και ακόμα περισσότερο επιφυλακτική έως και αρνητική είναι η Ρωσία, καθώς μια πιθανή είσοδος της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα σήμαινε ταυτόχρονα άμεση απειλή κατά της εθνικής ασφάλειας της Ρωσίας και της εξωτερικής της πολιτικής. Ο Putin άλλωστε έχει προειδοποιήσει ότι μια τέτοια εισχώρηση της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα επιφέρει και τις ανάλογες συνέπειες από την πλευρά της Ρωσίας. Αυτός φαίνεται να είναι και ο λόγος που η Σουηδία και η Φινλανδία δεν έχουν ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, υποκινούμενοι κατά πάσα πιθανότητα από τον φόβο ένοπλης επίθεσης εκ μέρους της Ρωσίας και απειλής της εδαφικής τους ακεραιότητας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Russia Escalates Conflict in Ukraine, FP, διαθέσιμο εδώ
- Russian brinkmanship leaves clear message for Ukraine and allies, Financial Times, διαθέσιμο εδώ
- Can Ukraine join NATO when it’s under Russian threat?, TRT World, διαθέσιμο εδώ
