Της Κωνσταντίνας Κασούμη,
Η πανδημία του κορωνοϊού είναι αδιαμφισβήτητο ότι γέννησε συναισθήματα φόβου για την πορεία της ζωής και της υγείας μας. Ο ίδιος φόβος γεννήθηκε ταυτόχρονα και στον νομικό κόσμο. Τα μέτρα της Κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της πρωτόγνωρης αυτής καταστάσεως, οι περιορισμοί θεμελιωδών δικαιωμάτων του Συντάγματος για χάρη της δημόσιας υγείας προκάλεσαν αναστάτωση και αμφισβήτηση. Βάσει αυτών, τους τελευταίους μήνες φάνηκε να έχουν έρθει σε σύγκρουση και οι σχέσεις Εκκλησίας – Κράτους.
Πιο συγκεκριμένα, η Κυβέρνηση εξέδωσε Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ Δ1α/ΓΠ.οικ.: 80588 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 5509/Β/15-12-2020), με την οποία όριζε ότι: «Για τις εκκλησίες προβλέπεται η τέλεση λειτουργιών 25/12/2020, 1/1/2021 και 6/1/2021 με παρουσία πιστών. Ένας πιστός ανά 15 τ.μ. με μέγιστο αριθμό 25 πιστών για τους ιερούς ναούς και μέγιστο αριθμό 50 ατόμων για μητροπολιτικούς ναούς. Για τα Θεοφάνεια απαγορεύεται η τέλεση υδάτων σε υπαίθριους χώρους. Επιτρέπονται μόνο εντός των ιερών ναών». Όμως, στις 02/01/21 η Κυβέρνηση προέβη σε αιφνιδιαστικές δηλώσεις, διαμηνύοντας την ανάκληση της παραπάνω ΚΥΑ για τη λειτουργία των Ιερών ναών τα Θεοφάνεια ενόψει της προσπάθειας κατευνασμού της εξάρσεως του ιού για το άνοιγμα των σχολικών μονάδων.
Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, παρουσία του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, κ.κ Ιερώνυμου, συνεδρίασε εκτάκτως και αποφάσισε να μην υπακούσει στις νέες διαταγές της Πολιτείας και να τελεσθούν ως είχε αποφασισθεί, οι ιερές ακολουθίες των Θεοφανείων.
Πολλοί μίλησαν για αντάρτικο και αυτεξούσιο της Εκκλήσιας! Πώς μπορεί η Εκκλησία να αναιρεί αποφάσεις της Κυβέρνησης (;) Μίλησαν για ασυλία των κληρικών, η οποία πρέπει να αρθεί με τον διαχωρισμό Εκκλησίας – Κράτους.
Υπό το πρίσμα του ισχύοντος καθεστώτος, η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, δόγμα της είναι ο Χριστιανισμός, ο οποίος κατοχυρώνεται στο άρθρο 3 του Συντάγματος ως επικρατούσα θρησκεία, και ο καταστατικός χάρτης της αποτελεί νόμο του κράτους.
Κατά την άποψη της γράφουσας, ο χωρισμός Εκκλησίας – Κράτους δεν μπορεί να είναι προς όφελος της Ορθοδόξου Ελλάδας. Πέραν του θέματος της πίστεως το οποίο αποτελεί προσωπική επιλογή κάθε ανθρώπου, και σεβόμενη της επιταγές του άρθρου 13Σ περί θρησκευτικής ελευθερίας, θα σταθώ σε κάποιες από τις επιπτώσεις σε περίπτωση ενός ενδεχόμενου διαχωρισμού. Αρχικά, θα καταργηθεί η προσευχή και ο εκκλησιασμός από τα σχολεία, τα θρησκευτικά σύμβολα (εικόνες) δεν θα επιτρέπονται σε δημόσιους χώρους, ο αγιασμός στο βουλευτήριο επίσης θα καταργηθεί, όπως και ο όρκος του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ως προς αυτά τα σημεία θα εγερθούν αντιδράσεις από τον λαό δεδομένου ότι το 80% των Ελλήνων ασπάζεται τον Χριστιανισμό. Θα υπάρξει ένα έθνος χωρίς ταυτότητα, το οποίο θα βρίσκεται υπό τον κίνδυνο αλλοίωσης. Γιατί ο Χριστιανισμός είναι ταυτότητα του πληθυσμού μας, καλώς ή κακώς.
Έπειτα, το Δημόσιο θα πάψει να μισθοδοτεί και να ασφαλίζει του κληρικούς και η Εκκλησία θα πάψει να έχει τα προνόμια των δημοσίων προσώπων του κράτους (δεν θα διορίζονται με προεδρικά διατάγματα οι επίσκοποι, οι υπάλληλοί της δεν κάνουν χρήση του ΑΣΣΕΠ). Θα γίνει, δηλαδή, νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και θα χρηματοδοτείται από τις εισφορές των πιστών, οι οποίες θα φορολογούνται με τις διατάξεις περί φόρου δωρεάς.
Πέραν όσων ανέφερα σχετικά με τις επιπτώσεις του διαχωρισμού, η Εκκλησία αποτελεί για την Ελλάδα κόσμημα το οποίο την βοήθησε σε δύσκολες στιγμές. Δικαίως είναι η επικρατούσα θρησκεία και παρά τα ζητήματα τα οποία ανέκυψαν λόγω της πανδημίας, θα πρέπει να συνεχίσει να βρίσκεται στη θέση που ήταν πάντα.
Πηγές
- Τι σημαίνει “χωρισμός εκκλησίας – κράτους”;, απαντήσεις του Χρήστου Γραμματίδη στο www.lifo.gr, διαθέσιμες εδώ
- Θεοφάνεια – Ιερώνυμος: Άνοιγμα στην κυβέρνηση αλλά με ανοιχτές τις εκκλησίες, άρθρο στο www.cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
