Του Νικηφόρου Δρακούλη,
Το αποτέλεσμα των εκλογών της 3ης Νοεμβρίου ήταν ξεκάθαρο. 7 εκατομμύρια ψήφοι και 74 Εκλεκτορικοί ψήφοι χωρίζουν Biden και Trump, με τον πρώτο να ανακηρύσσεται νικητής, παρ’ όλες τις προσπάθειες του Trump και των συμμάχων του, να αναστρέψουν το αποτέλεσμα των εκλογών.
Έχοντας, λοιπόν, ο Biden υπερισχύσει του Προέδρου Trump, συναντά ένα ακόμη εμπόδιο στην ηγεσία του: την αριστερή πτέρυγα του κόμματος του. Ο 46ος Πρόεδρος της Αμερικής θα πρέπει να είναι σε θέση να κυβερνήσει με τέτοιο τρόπο που θα καταφέρει να κερδίσει την υποστήριξη των προοδευτικών του Δημοκρατικού κόμματος, όπως ο Bernie Sanders και η Alexandria Ocasio Cortez, χωρίς όμως να αποξενώσει την κεντρώα βάση του κινήματός του. Αυτή η ισορροπία είναι καίρια για την ψήφιση Νομοσχεδίων στο Κογκρέσο, αφού λίγες ψήφοι αρκούν, για να επιτρέψουν ή να εμποδίσουν τα νομοσχέδια, που θα προτείνει η κυβέρνηση Biden. Το στοίχημα, λοιπόν, για την επιτυχία της κυβέρνησης Biden εδράζεται στη δυνατότητα του μελλοντικού Προέδρου να συσπειρώσει τα κλιμάκια του κόμματός του. Επακολούθως, αξίζει να αναλογιστούμε από πού πηγάζει το ρήγμα στο Δημοκρατικό κόμμα, πώς αυτό μπορεί να γεφυρωθεί και πώς έχει επηρεαστεί αυτό από τις τελευταίες κινήσεις του Biden.
Τα τελευταία χρόνια και ειδικότερα μετά την άνοδο του Bernie Sanders στις εσωκομματικές εκλογές των Δημοκρατικών το 2016, τις οποίες έχασε εν μέρει χάρη σε κάποιες υποχθόνιες τακτικές της ηγεσίας του Δημοκρατικού κόμματος -το απεχθές σε πολλούς “Establishment” (ήτοι κατεστημένο)-, παρατηρήθηκε μια επικαιροποίηση πολλών προοδευτικών ιδεών σε όλη την Αμερική. Η απρόσμενη επιτυχία του Sanders ενάντια στην «αγαπημένη της ηγεσίας», Hillary Clinton, έδωσε το έναυσμα για την άνοδο πολλών προοδευτικών πολιτικών προσώπων, όπως η Alexandria Ocasio Cortez, η Rashida Tlaib, ο Ro Khanna και πολλοί άλλοι. Σε συνεργασία με ήδη εκλεγμένους προοδευτικούς Γερουσιαστές, όπως ο Ed Markey και η Elizabeth Warren, προώθησαν νομοσχέδια, όπως το Green New Deal, και προτάσεις περί δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για όλους τους πολίτες.
Ταυτόχρονα, οι Δημοκρατικοί, που χαρακτηρίζονται ως κεντρώοι, όντας πιο μετριοπαθείς στις πολιτικές τους στάσεις εναντιώθηκαν σε αυτές τις προσπάθειες, υποστηρίζοντας πως τέτοιες πολιτικές θα αποξένωναν τους αναποφάσιστους κεντρώους σε μελλοντικές εκλογές, ισχυριζόμενοι, μάλιστα, πως το πολιτικό DNA της χώρας τείνει περισσότερο προς το κέντρο του πολιτικού φάσματος. Το ρήγμα αυτό ήταν πιο προφανές από ποτέ στις εκλογές για την ανάδειξη του Προεδρικού υποψηφίου του Δημοκρατικού Κόμματος το 2020, που ηγετικές μορφές και από τις δύο πτέρυγες του κόμματος αναμετρήθηκαν για το προεδρικό χρίσμα, αλλά και την ταυτότητα του κόμματος. Στο τέλος, νικητής αναδείχθηκε ο κεντρώος Biden, μετά την απόσυρση του Sanders από τις εκλογές. Οι δύο πολιτικοί, μετά από διαπραγματεύσεις, αποφάσισαν να προβούν στις απαραίτητες κινήσεις, προκειμένου να ενώσουν το κόμμα εν όψει των εθνικών εκλογών, συμβιβαζόμενοι αμφότεροι για τη δημιουργία ενός ενιαίου πολιτικού μηνύματος. Οι τακτικές τους στέφθηκαν με επιτυχία, με τον Biden να κερδίζει την υποστήριξη των προοδευτικών ψηφοφόρων σε μεγαλύτερα ποσοστά σε σχέση με την Clinton στις προηγούμενες εκλογές, γεγονός που συνέβαλε στην τελική του νίκη.
Μετά τις ταυτόχρονες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές του 2020, στις οποίες οι Δημοκρατικοί βγήκαν σε πολλά μέρη της χώρας κερδισμένοι, χωρίς όμως τα ποσοστά και τη διαφορά που ήλπιζαν και ανέμεναν, αδυνατώντας να κερδίσουν την πλειοψηφία στη Γερουσία και χάνοντας θέσεις στη Βουλή των Αντιπροσώπων (αν και διατήρησαν την πλειοψηφία), πολλοί πολιτικοί προσπάθησαν να ερμηνεύσουν την απογοητευτική εμφάνιση του Δημοκρατικού Κόμματος. Οι κεντρώοι έριξαν την ευθύνη στην αριστερή πτέρυγα του κόμματος υποστηρίζοντας πως η προοδευτική νομοθεσία, που προωθούσαν, έβλαψε το κόμμα, απομακρύνοντας ψηφοφόρους σε ανταγωνιστικές Πολιτείες με αισθητή παρουσία Ρεπουμπλικάνων και μετριοπαθών. Οι προοδευτικοί, από την άλλη, διαφώνησαν, παραθέτοντας παραδείγματα προοδευτικών υποψηφίων που κέρδισαν τις εκλογές τους σε ανταγωνιστικές περιφέρειες, όπως η Katie Porter. Παράλληλα, απέδωσαν τις ήττες του κόμματος στην έλλειψη ενός προοδευτικού εκλογικού μηνύματος, επιχειρηματολογώντας πως υποψήφιοι μιλούσαν με κοινοτοπίες, χωρίς να αναγνωρίζουν τα προβλήματα και δίχως να προσφέρουν λύση για αυτά. Παρατηρείται, λοιπόν, ακόμα και ώρες μετά το αποτέλεσμα των εκλογών, πως το ρήγμα του Δημοκρατικού Κόμματος όχι μόνο υπάρχει αλλά και είναι μεγαλύτερο από ποτέ.
Πώς μπορεί, όμως, αυτή η απόσταση να γεφυρωθεί και πίσω από ποιες πολιτικές μπορούν οι Δημοκρατικοί να συσπειρωθούν; Αυτή αποτελεί μια δύσκολη, αλλά ιδιαίτερα σημαντική ερώτηση. Όπως δήλωσε η ίδια η Ocasio Cortez: «Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, εγώ και ο Joe Biden θα ανήκαμε σε διαφορετικά κόμματα». Συνεπώς, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πως η διαφωνία μεταξύ κεντρώων και προοδευτικών έγκειται σε πολλά θεμελιώδη ζητήματα, γεγονός που δεν μπορεί να παραβλεφθεί.
Κατ’ αρχάς, καίρια κρίνεται η εύρεση κοινού εδάφους σε διάφορα ζητήματα. Όσον αφορά την αύξηση του κατώτατου μισθού, η συνεργασία είναι απολύτως εφικτή, με την πλειοψηφία των Δημοκρατικών να την υποστηρίζει, ενώ, παράλληλα, πολλές Πολιτείες, ακόμα και Ρεπουμπλικανικές, έχουν εφαρμόσει αντίστοιχα μέτρα. Ταυτόχρονα, εύκολα μπορούν οι Δημοκρατικοί να συσπειρωθούν πίσω από την ενίσχυση του Medicare και του Medicaid (προγράμματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για ηλικιωμένους και άπορους), καθώς και για κοινωνικά θέματα, όπως η προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων. Όμως, σε ζητήματα όπως η σύσταση ενός εθνικού συστήματος υγείας, το Green New Deal και η αναδιοργάνωση της Αστυνομίας, οι δύο πλευρές απέχουν αισθητά. Σε τέτοια ζητήματα αναγκαίος είναι ο συμβιβασμός μεταξύ των αντιδιαστελλόμενων απόψεων. Ο συμβιβασμός, όμως, δεν είναι καθόλου εύκολος, με τους πολιτικούς να ρισκάρουν την απομάκρυνση της εκλογικής τους βάσης. Τέλος, η κυβέρνηση Biden θα πρέπει να στελεχώσει τον εκτελεστικό κλάδο με άτομα που εκπροσωπούν και τις δύο πτέρυγες του κόμματος, δίνοντας έτσι ένα ενωτικό μήνυμα. Παράλληλα, ο Biden, ως φυσικός ηγέτης του Δημοκρατικού κόμματος και της χώρας, οφείλει να αποτρέψει τις αντιπαραθέσεις εντός του κόμματός του εξασφαλίζοντας μια ομαλή διακυβέρνηση των Η.Π.Α. Όλα αυτά είναι μεν δύσκολα, αλλά σε καμία περίπτωση ανέφικτα. Προϋποθέτουν, όμως προσπάθεια και αφοσίωση από όλες τις πλευρές.
Ο Biden αναλαμβάνει τα καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου, όμως αυτό δεν σημαίνει πως δεν έχει ήδη κατονομάσει διάφορα άτομα για τις υπουργικές θέσεις, σκιαγραφώντας έτσι τον τρόπο διακυβέρνησής του. Οι διορισμοί αυτοί του Biden έχουν, όμως, προκαλέσει θετικές, αλλά και αρνητικές αντιδράσεις στο εσωτερικό του κόμματός του. Αφενός, το υπουργικό συμβούλιό του θα συνιστά το πιο ποικιλόμορφο στην ιστορία των Η.Π.Α., αποτυπώνοντας πιο πιστά την πολυπολιτισμικότητα, που χαρακτηρίζει την Αμερική. Οι επιλογές, όμως, του επόμενου Προέδρου έχουν οδηγήσει πολλούς να ασκήσουν δριμεία κριτική στον Biden. Τρανό παράδειγμα αποτελεί η Neera Tanden, Διευθύντρια της Υπηρεσίας Επίβλεψης και Προϋπολογισμού (Office of Management and Budget), η οποία έχει πολλές φορές εκφράσει φιλοπόλεμες θέσεις, όσον αφορά πολέμους στη Συρία και τη Λιβύη, θεωρώντας πως η Αμερική πρέπει να δρα ως η «Αστυνομία του πλανήτη». Η κριτική εναντίον της Tanden, βέβαια, δεν είναι αβάσιμη, αφού η ίδια σε e-mail, που είχε στείλει το 2011 και διέρρευσε το WikiLeaks, υποστήριζε πως ως αντάλλαγμα για τη παρέμβαση των Η.Π.Α. στη Λιβύη, η χώρα της βόρειας Αφρικής θα έπρεπε να παρέχει στις Η.Π.Α. πετρέλαιο, άποψη την οποία ασπάζεται ο Trump και πολλοί Ρεπουμπλικάνοι. Αυτές τις οι απόψεις για τη θέση των Η.Π.Α. στο διεθνές προσκήνιο, αλλά και η ηχηρή της κριτική εναντίον του Sanders και διάφορων προοδευτικών νομοθεσιών έχει αποξενώσει μεγάλα κομμάτια του Δημοκρατικού Κόμματος. Ο διορισμός της Tanden, αλλά και άλλων πολιτικών προσώπων σε σημαντικές κυβερνητικές θέσεις, με μια ταυτόχρονη αγνόηση προοδευτικών πολιτικών, όπως η Warren και ο Sanders για τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας αντίστοιχα, έχουν δημιουργήσει ένα τεταμένο κλίμα εντός του Δημοκρατικού Κόμματος.
Συνοψίζοντας, είναι γεγονός πως στην Αμερική, είναι έτσι το σύστημα, που καθίσταται δυσχερής η διακυβέρνηση χωρίς την υποστήριξη και από τα δύο κόμματα σε κάποιο βαθμό, πόσο μάλλον χωρίς την υποστήριξη ενός μεγάλου μέρους του ίδιου του κυβερνώντος κόμματος. Η διατήρηση της ενότητας και η γεφύρωση των διαφορών μεταξύ των δυο πλευρών εντός του Δημοκρατικού Κόμματος αποτελεί το μεγαλύτερο και σημαντικότερο στοίχημα του Biden ως Προέδρου της Αμερικής. Η Ιστορία απομένει να δείξει αν η συνοχή -ή έλλειψη αυτής- θα περιορίσει τις μεταρρυθμίσεις της Κυβέρνησης Biden.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Inside Biden’s Struggle to Manage Factions in the Democratic Party, The New Υork Times, διαθέσιμο εδώ
- An Early Test for Biden: Managing a Divided Democratic Party, The New Υork Times, διαθέσιμο εδώ
- Biden Cabinet Gets Mixed Grade So Far from Progressive Groups, Wall Street Journal, διαθέσιμο εδώ
