Της Μαρίας Λεβέντη,
Τα «τι είσαι ρε; αυτιστικός;» και «μην κάνεις σαν αυτιστικός» αποτελούν δύο εκφράσεις πολυχρησιμοποιημένες και στερεοτυπικές. Και, φυσικά, η υποβόσκουσα ημιμάθεια και τάση εμπαιγμού απέναντι στο διαφορετικό έχουν την πρωτοκαθεδρία. Διότι μόνο ένας αδαής επί του θέματος δεν αντιλαμβάνεται το πόσο πολύτιμοι είναι οι άνθρωποι που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού!
Πολύτιμοι για μια κοινωνία ηθικής κατάπτωσης στην οποία κυριαρχούν η υποκρισία και ο ατομικισμός. Μπορεί τα άτομα με αυτισμό να παρουσιάζουν μειωμένη ικανότητα για αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους, κάτι το οποίο συνοδεύεται με μειωμένη βλεμματική επαφή και συναισθηματική αμοιβαιότητα, αλλά…
Αλλά, εάν νιώσουν αποδεκτοί, δεν θα σε προδώσουν ποτέ. Σκέψου, πόσες φορές έχεις ακούσει για ανθρώπινες σχέσεις που διαλύθηκαν λόγω διπροσωπίας και υποκρισίας…; Ένας αυτιστικός, λοιπόν, ποτέ δεν θα σου πει ψέματα ούτε αυτό που θες να ακούσεις για να γίνει αρεστός! Όμως, η πολυτιμότητά τους δεν έγκειται μόνο στον συγκερασμό της αφοπλιστικής ειλικρίνειας και της ψυχικής τους ακεραιότητας…
Ο ιδιοφυής άνθρωπος που επαναπροσδιόρισε την έβδομη τέχνη και δημιούργησε το αριστούργημα «Η Λάμψη», Stanley Kubrick, και ο πρωταγωνιστής της «Σιωπής των Aμνών», Anthony Hopkins, είναι τρανταχτά παραδείγματα ατόμων διαγνωσμένων στο φάσμα του αυτισμού που διέπρεψαν στο αντικείμενό τους. Όσον αφορά τον επιστημονικό τομέα, φημολογείται πως ο Albert Einstein και ο Newton, δύο εμβληματικές προσωπικότητες που συνέβαλαν στη ριζική αλλαγή του τρόπου σκέψης για το σύμπαν, είχαν σύνδρομο Asperger!
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να αποδοθεί στην Αμερικανίδα καθηγήτρια ζωολογίας, Temple Grandin, ένα πρόσωπο που κατέγραψε τη μάχη της με τον αυτισμό και, μάλιστα, στην αυτοβιογραφική της ταινία «Temple Grandin – Ζωή σαν Τριαντάφυλλο» πραγματοποιείται ενδελεχής παρουσίαση της ζωής και των κατορθωμάτων της: του Hug Box, μιας βοηθητικής συσκευής που αποσκοπεί στην καταπολέμηση του άγχους και άλλων αρνητικών συναισθημάτων, που βιώνουν οι αυτιστικοί, καθώς επίσης και του σχεδιασμού ιδανικών εγκαταστάσεων για τα ζώα που προορίζονται για σφαγή ώστε να αποφεύγεται ο αφόρητος πόνος κατά τη διάρκεια της θανάτωσής τους.
Απώτερος σκοπός της αναφοράς στις λαμπρές αυτές προσωπικότητες είναι η απόδειξη της υψηλής νοημοσύνης των ατόμων με Asperger ή αυτιστικών υψηλής λειτουργικότητας. Η εμμονή στη λεπτομέρεια, αυτό που ένας τυπικός άνθρωπος θα προσπεράσει, η μεθοδικότητα και η εξειδίκευση μ’ έναν κλάδο της αρέσκειάς τους αποτελούν τα συστατικά της επιτυχίας και κατ’ επέκταση της προόδου σε παγκόσμιο επίπεδo.
Η ευαισθησία της κυρίας Grandin ως προς το ζήτημα των ζώων αποτελεί ενδεικτικό του συναισθηματικού πλούτου που διαθέτουν οι αυτιστικοί, η έκφραση του οποίου (ίσως) αποτελεί ανυπέρβλητο εμπόδιο. Μπορεί και όχι! Διότι η φράση του Stephen Hawking «οι ήσυχοι άνθρωποι έχουν τα πιο δυνατά μυαλά» αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Πιο συγκεκριμένα, αυτά τα άτομα σκοπίμως επιλέγουν τη σιωπή ώστε να επεξεργάζονται με τον δικό τους μοναδικό τρόπο τα ερεθίσματα που εκλαμβάνουν και να κάνουν αυτό που εκείνοι ξέρουν καλύτερα.
Και για όσους θεωρούν τον αυτισμό κάτι το εντελώς μακρινό, η έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για το σχολικό έτος 2017-2018 ανέδειξε πως στα ειδικά σχολεία αυτή η κατηγορία μαθητών καταλαμβάνει το 30,6% των θέσεων (δηλαδή τη 2η θέση μετά τα παιδιά με νοητική στέρηση), ενώ, βάσει της έρευνας της μονάδας αναπτυξιακής παιδιατρικής της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, 1 στα 87 παιδιά της χώρας μας ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού.
Επομένως, ο ντροπαλός συμμαθητής σου που στα διαλείμματα κάθεται μόνος του δεν είναι καθόλου απίθανο να έχει αυτισμό και ΕΣΥ μπορείς να κάνεις τη διαφορά, προσεγγίζοντάς τον. Γίνε μέρος της αλλαγής και όχι της διαιώνισης της νοοτροπίας πως αυτοί οι άνθρωποι αποτελούν μιάσματα που τους αξίζει η περιθωριοποίηση και η λοιδορία. Τότε, θα ανακαλύψεις τον ιδιαίτερο τρόπο σκέψης τους και, πίστεψέ με, θα αντιληφθείς και εσύ πως οι αυτιστικοί αξίζουν πολλά περισσότερα απ’ όσα νομίζουμε.
Άλλωστε, η μητέρα της κυρίας Temple Grandin δήλωνε για τους αυτιστικούς πως είναι «διαφορετικοί, όχι κατώτεροι»!
ΥΓ: Μία περήφανη αδελφή ατόμου με Asperger…
