Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Μάνος Χατζιδάκις και Νίκος Γκάτσος, δύο προσωπικότητες που άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους όχι μόνο στην ελληνική μουσική, αλλά γενικότερα στον ελληνικό πολιτισμό γαλουχώντας με το έργο τους γενιές και γενιές καλλιτεχνών αλλά και όλων όσοι αγαπούν την μουσική. Είτε κατά μόνας είτε μέσα από τις συνεργασίες τους έχουν μείνει πλέον στην πολιτιστική —και όχι μόνο— ιστορία του τόπου. Μια από τις δουλειές τους που ξεχωρίζει μέσα στη δισκογραφία είναι αυτή της «Αμοργού», που όμως έχει μια ιδιαιτερότητα καθώς κυκλοφόρησε πριν από μόλις δύο δεκαετίες, το 2005, μετά δηλαδή από τον θάνατο των δύο δημιουργών (ο μεν Μάνος έφυγε από τη ζωή τον Ιούνιο του 1994, ενώ ο Νίκος τον Μάιο του 1992). Παρόλα αυτά μερικοί από τους φίλους τους μαζεύτηκαν και έδωσαν σάρκα και οστά σε αυτό το εγχείρημα.
Η αρχή της σύλληψης αυτής της ιδέας γεννήθηκε στον Μάνο Χατζιδάκι το 1972, όταν ξεκίνησε να μελοποιεί ορισμένα αποσπάσματα από την ποιητική συλλογή του Νίκου Γκάτσου «Αμοργός» —που ήταν και η μοναδική που εξέδωσε ο μεγάλος αυτός λογοτέχνης—, η οποία κυκλοφόρησε χρόνια πριν, το 1943 εν μέσω της γερμανικής κατοχής. Αυτή του η ποιητική συλλογή εντάσσεται στο κίνημα του Υπερρεαλισμού με τον Γκάτσο να έχει επηρεαστεί μέσα από τα διαβάσματά του από την ευρωπαϊκή λογοτεχνία.
Με τα πολλά ο συνθέτεις καταφέρνει να πείσει τον ποιητή να συμφωνήσει στην υλοποίηση αυτού του εγχειρήματος, με τον Χατζιδάκι να συνεχίζει να δουλεύει πάνω στο έργο μέχρι το 1987. Ως βασική γυναικεία ερμηνεύτρια είχαν ξεχωρίσει τη Μαρία Φαραντούρη εκφράζοντάς της την επιθυμία τους το καλοκαίρι του 1985 έπειτα από συναυλίας που πραγματοποιούνταν στη Ρωμαϊκή Αγορά. Ο χαμός, όμως, και των δύο δημιουργών και φίλων φρέναρε τα σχέδια και έτσι το έργο δεν έφτασε ποτέ μέχρι το στούντιο.
Το έργο αυτό έφερε ξανά στην επιφάνεια και το επεξεργάστηκε ο συνθέτης Νίκος Κυπουργός και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό στις 26 Ιουνίου 2003 στο κατάμεστο Ηρώδειο, με τη Μαρία Φαραντούρη και τον Δώρο Δημοσθένους. Η μεγάλη επιτυχία που είχε η συναυλία αυτή οδήγησε στην ανάγκη δημιουργίας ενός δίσκου με 22 κομμάτια κάτι που πραγματώθηκε δύο χρόνια αργότερα. Σε αυτό το συγκινητικό σμίξιμο τραγούδησαν οι Μαρία Φαραντούρη (που ήταν και η αρχική επιθυμία των δημιουργών), Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Δώρος Δημοσθένους, ενώ συμμετείχε και μια πολυμελής χορωδία. Τη διεύθυνση ορχήστρας είχε αναλάβει ο Λουκάς Καρυτινός και της χορωδίας ο Αντώνης Κοντογεωργίου, με τη γενική εποπτεία και αναπροσαρμογή να γίνεται από τον Κυπουργό. Η κυκλοφορία του έγινε από τον ΣΕΙΡΙΟ.
Από τα γνωστότερα κομμάτια που εμπεριέχονται στον δίσκο είναι «Ήταν του Μάη το πρόσωπο» (που είχε μελοποιηθεί και κυκλοφορήσει παλαιότερα), «Και μη γελάς και μην κλαις και μη χαίρεσαι», «Κι ένας χαμένος ελέφαντας» και άλλα πολλά. Αξίζει να αναφέρουμε πως το εξώφυλλο του cd να επιμελείται ο Γιάννης Μόραλης, ενώ στο τελευταίο κομμάτι ακούμε τον ίδιο τον Μάνο Χατζιδάκι που είχε ηχογραφήσει το «Τι να μου κάμει η σταλαγματιά».
Δύο δεκαετίες μετά από την κυκλοφορία του ο δίσκος συνεχίζει να είναι μοντέρνος και να μας συνεπαίρνει με τον υπερρεαλιστικό στίχο του και την ξεχωριστή μελωδία του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
