Της Ανδριάνας Κοντού,
Κάθε χρόνο το State Department, η ομοσπονδιακή υπηρεσία των ΗΠΑ αρμόδια για τις διεθνείς σχέσεις του κράτους, η οποία ισοδυναμεί με το υπουργείο Εξωτερικών άλλων χωρών συντάσσει μία ξεχωριστή σχετική έκθεση για κάθε κράτος-μέλος των Ηνωμένων Εθνών σχετική με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Έτσι και φέτος, οι σχετικές εκθέσεις φέρουν ημερομηνία δημοσίευσης τη 12η Αυγούστου, αφορούν το περασμένο έτος (2024) και όλες έχουν πλέον δημοσιευτεί στην επίσημη ιστοσελίδα του State Department.
Κατά γενική ομολογία παρατηρήθηκε μία επιδείνωση της κατάστασης που σχετίζεται με την προστασία και την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη. Αναλυτικότερα, οι σχετικές εκθέσεις για την Γερμανία, τη Βρετανία και τη Γαλλία κάνουν λόγο για τον περιορισμό της ελευθερίας έκφρασης. Σε ό,τι αφορά την κατάσταση που εκτυλίσσεται στην Ελλάδα το State Department έδωσε «κίτρινες κάρτες», αναρτώντας μία έκθεση καταπέλτη για την ελευθεροτυπία και το κράτος-δικαίου στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα, η έκθεση αυτή η οποία δεν προέρχεται από κάποια «φιλοκυβερνητική» πηγή, αλλά από το ίδιο το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ όχι μόνο δεν επιβεβαιώνει τις καταγγελίες περί φίμωσης και αυταρχισμού και περί επιβολής καθεστώτος χούντας, αλλά τουναντίον αναγνωρίζει ένα είδος ουσιαστικού σεβασμού στην ελευθερία του Τύπου. Χαρακτηριστικά, στην έκθεση αναφέρεται ότι η κυβέρνηση γενικά σεβόταν αυτό το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης κατά το 2024, γεγονός που υποστηρίζεται από μία αποτελεσματική δικαστική εξουσία και ένα λειτουργικό δημοκρατικό πολιτικό σύστημα.
Ωστόσο, καταγράφηκαν σοβαρές ανησυχίες για περιστατικά κακομεταχείρισης από τις αρχές που έχουν αναφερθεί, για παρατεταμένη κράτηση αιτούντων άσυλο χωρίς κατηγορίες και για γενικότερες ελλείψεις στην πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου. Χαρακτηριστικά παραδείγματα που επιβεβαιώνουν τα παραπάνω είναι ο θάνατος ενός υπηκόου από το Πακιστάν, ηλικίας 37 ετών στις 21 Σεπτεμβρίου, ο οποίος βρισκόταν υπό κράτηση σε αστυνομικό τμήμα της Αθήνας, κατηγορούμενος με την ποινή της φθοράς ξένης ιδιοκτησίας. Σχετικά με το ζήτημα της παρατεταμένης κράτησης χωρίς ακριβείς κατηγορίες, η έκθεση φέρνει στο φως την υπόθεση των «36 Αιγύπτιων αιτούντων άσυλο», οι οποίοι ήταν επιζώντες του ναυαγίου στην Πύλο και οι οποίοι παρέμεναν κρατούμενοι για δύο μήνες, παρά την έκκληση του Συνηγόρου του Πολίτη για την απελευθέρωσή τους τον Φλεβάρη του 2024.
Αδιαμφισβήτητα τα γεγονότα αυτά αμαυρώνουν την εικόνα ενός δημοκρατικού κράτους- δικαίου. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η ετήσια έκθεση του State Department συνιστά μία ηχηρή υπενθύμιση ότι όλα τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ είναι στο μικροσκόπιο των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στη συνέχεια, αποτελεί ένα καμπανάκι υπενθύμισης προς τα κράτη-μέλη να βελτιώσουν κάποιες σοβαρές αδυναμίες που τους έχουν επισημανθεί και οι οποίες σκιαγραφούν μία αρκετά ανησυχητική εικόνα σχετικά με την πορεία του κράτους- δικαίου στην Ελλάδα και κατ΄ επέκταση σε όλη την Ευρώπη. Τώρα, το μπαλάκι είναι στα χέρια της Ελλάδας, η οποία καλείται να δώσει άμεσες και πειστικές απαντήσεις σε αυτά τα ζητήματα, ώστε να διαφυλάξει την αξιοπιστία της ως ευρωπαϊκή δημοκρατία με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Τι αναφέρει η έκθεση για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Έκθεση—καταπέλτης για την Ελλάδα – Τι λέει για Πύλο και ΜΜΕ, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
- Έκθεση Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Τι αναφέρει για τους επιζώντες του ναυαγίου της Πύλου και τα ΜΜΕ — Ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ethnos.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εκθέτει ανεπανόρθωτα την αντιπολίτευση, tomanifesto.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Κίτρινες κάρτες» από Στέιτ Ντιπάρτμεντ για ελευθεροτυπία και Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα, efsyn.gr, διαθέσιμο εδώ
- Στέιτ Ντιπάρτμεντ: «Επιδείνωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη», kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
