Της Στέλλας Πετρακάκη,
Την Τρίτη, 12 Αυγούστου 2025, μια νέα δημοσκόπηση από το ινστιτούτο Forsa έφερε σημαντική ανατροπή στο πολιτικό σκηνικό της Γερμανίας: το ακροδεξιό κόμμα Alternative für Deutschland (AfD) καταγράφει την πρώτη θέση με 26%, ενώ η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU/CSU), υπό τον καγκελάριο Friedrich Merz, υποχωρεί στη δεύτερη με 24%. Η κατάσταση αποκτά τριγμούς, καθώς παράλληλα αποκαλύπτεται και η βαθιά φυγόκεντρη τάση απέναντι στον ίδιο τον καγκελάριο: το 67% των ερωτηθέντων δηλώνει δυσαρεστημένο — είτε δεν εγκρίνει την απόδοσή του είτε τον θεωρεί ακατάλληλο ως ηγέτη.
Τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης από το Forsa καταγράφουν τον μεγαλύτερο μέχρι σήμερα προβάδισμα του AfD από τις εκλογές του Φεβρουαρίου. Το AfD φαίνεται να κεφαλαιοποιεί την αυξανόμενη δυσαρέσκεια των πολιτών σε έννοιες όπως η οικονομική δυσπραγία, η μεταναστευτική πολιτική και οι έντονες πολιτικές διαφοροποιήσεις. Σημαντικός πυλώνας αυτής της δυσαρέσκειας είναι και η περιφερειακή και διεθνής πολιτική του Merz — όπως η αναστολή αποστολών όπλων στο Ισραήλ, που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από παραδοσιακούς συμμάχους.
Παράλληλα, τα πρώτα 100 ημέρες της θητείας του Merz χαρακτηρίστηκαν από πολιτικό χάος, όπως αποτυπώνεται στη δημόσια εικόνα ενός «καγκελάριου υπό πίεση», με εγκρίσεις μόλις στο 30–32% και έντονα σημάδια δυσπιστίας ακόμα και μέσα στο κόμμα του. Ας δούμε αναλυτικά με αριθμούς: AfD: 26% (πρώτο κόμμα), CDU/CSU (Merz): 24%, SPD: περίπου 13%, και Πράσινοι σε παρόμοια ποσοστά με το SPD. Παράγοντες όπως η απογοήτευση για το κόστος ζωής, τα προβλήματα στην οικονομία, η ανεπαρκής διαχείριση μεταναστευτικών θεμάτων και η ένταση στην εξωτερική πολιτική δημιουργούν ένα ευνοϊκό έδαφος για το AfD. Το πρώτο σοκ είναι πολιτικό, καθώς το AfD κατακτά τη θέση του πρωταγωνιστή στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων — ένα φαινόμενο πρωτοφανές στη σύγχρονη γερμανική πολιτική πορεία.
Ο Merz βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Ενώ προσπαθεί να δείξει ισχυρή ηγεσία σε θέματα όπως η υποστήριξη στην Ουκρανία και η ενίσχυση της οικονομίας με τη λήψη πακέτων στήριξης, η πολιτική του δυσπιστία και τα εσωκομματικά προβλήματα προκαλούν πολιτική φθορά. Το AfD αυξάνει την επιρροή του, ακόμη και ως μεγαλύτερη αντιπολίτευση στο Bundestag, επιδιώκοντας μεγαλύτερους ρόλους σε επιτροπές και εμπόδιο στη χάραξη πολιτικής από τη μεριά της κυβέρνησης.
Η αντίδραση των άλλων κομμάτων στην άνοδο του AfD είναι σαφής: σχεδόν κανένα κόμμα δεν θέλει συνεργασία μαζί του, ειδικά οι Πράσινοι, η Αριστερά και το SPD, αναφερόμενοι στο AfD ως απειλή για την πολιτική σταθερότητα και τη δημοκρατικά θεμελιωμένη διακυβέρνηση. Η ανακοίνωση της δημοσκόπησης αυτής σηματοδοτεί μία κρίσιμη τομή: ο AfD βρίσκεται στην κορυφή και ο Merz χάνει στήριξη εν μέσω κρίσης εμπιστοσύνης. Η κυβερνητική σταθερότητα τίθεται υπό αμφισβήτηση, και η πολιτική ατζέντα πιέζεται σε πιο ακραίες διχοτομίες.
Η άνοδος του AfD στην πρώτη θέση των δημοσκοπήσεων δεν αποτελεί απλώς ένα πολιτικό στατιστικό, αλλά ένα ηχηρό μήνυμα για το πού κατευθύνεται η γερμανική κοινωνία. Η αυξανόμενη δυσαρέσκεια προς τον καγκελάριο Merz και η αίσθηση ότι η πολιτική ηγεσία αδυνατεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα ζητήματα οικονομίας, μετανάστευσης και κοινωνικής συνοχής δημιουργούν ένα εύφορο έδαφος για κόμματα που προβάλλουν πιο ακραίες ή λαϊκιστικές ατζέντες. Η εικόνα αυτή δεν επηρεάζει μόνο την εσωτερική πολιτική ισορροπία, αλλά ενδέχεται να έχει και ευρύτερες ευρωπαϊκές επιπτώσεις, καθώς η Γερμανία αποτελεί κεντρικό πυλώνα στην ΕΕ. Το επόμενο διάστημα θα δοκιμάσει την ικανότητα των παραδοσιακών κομμάτων να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και να προσαρμοστούν σε ένα περιβάλλον όπου η πολιτική πόλωση τείνει να γίνει η νέα κανονικότητα.
Θα καταφέρει ο Merz να αναστρέψει την κατάσταση; Θα καταφέρουν τα παραδοσιακά κόμματα να σταθεροποιήσουν μεσαία πολιτική γραμμή και να περιορίσουν το AfD; Η επόμενη περίοδος θα φανεί κρίσιμη, με το AfD να έχει μπει δυναμικά στο προσκήνιο — και να διορθώνει ρότα ή να τονίζει τη ρήξη. Τα επόμενα βήματα θα καθορίσουν την πορεία της γερμανικής πολιτικής σκηνής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Πρώτο κόμμα το AfD σε νέα δημοσκόπηση στη Γερμανία – Αυξάνεται η δυσαρέσκεια για τον καγκελάριο, CNN, διαθέσιμο εδώ
