Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Διανύουμε την τελευταία εβδομάδα του πρώτου μήνα του καλοκαιριού και όσοι είναι τυχεροί, έχουν κάνει ήδη τις πρώτες τους βουτιές στις ελληνικές παραλίες. Έτσι, λοιπόν, οι θάλασσες κατακλύζονται με κόσμο, ο οποίος εκτός από την καλοκαιρινή του διάθεση, φέρνει δυστυχώς μαζί του και τα σκουπίδια του, τα οποία εάν δεν περισυλλεγούν θα μείνουν εκεί για πολύ περισσότερα χρόνια από όσο νομίζουμε.
Το φαινόμενο αυτό, όμως, δεν είναι μόνο ελληνικό, αλλά αφορά ολόκληρη την περιοχή της Μεσογείου. Με βάση στοιχεία, η αύξηση των επισκεπτών σε αυτή τη ζώνη είναι ραγδαία με πάνω από 400 εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο, ενώ μόνο στην Ελλάδα το περσινό έτος έφτασαν περισσότεροι από 40 εκατομμύρια. Αυτό το κύμα υπερτουρισμού, εκτός από τον κόσμο που γεμίζει τις ακτές, έχει ως αποτέλεσμα και τη μεγιστοποίηση του προβλήματος των απορριμμάτων.
Αρχικά, στην πρώτη γραμμή της ρύπανσης βρίσκονται οι παράκτιες περιοχές ως ο άμεσος τόπος όπου συγκεντρώνεται ο κόσμος και αφήνει τα —είτε ηθελημένα είτε όχι— τα σκουπίδια του. Αυτά, είτε θα μείνουν εκεί και θα θαφτούν στο έδαφος των παραλιών, είτε θα παρασυρθούν από τον άνεμο και τα κύματα και θα καταλήξουν μέσα στη θάλασσα. Από τη στιγμή αυτή ξεκινάει ένα άλλο ταξίδι, όπου περιλαμβάνει την παρουσία τους στον βυθό για δεκάδες ή και εκατοντάδες χρόνια (ανάλογα το είδος του απορρίμματος) μολύνοντας το θαλάσσιο οικοσύστημα, αλλά δεν είναι μόνο αυτό, καθώς μπορεί να καταναλωθεί από τα ψάρια —κάτι που αφορά κυρίως το πλαστικό— και έτσι να περάσει στην τροφική αλυσίδα και κατ’ επέκταση στο ίδιο μας το πιάτο ή ακόμα και στο νερό που καταναλώνουμε.

Τα στοιχεία μιλούν —ή καλύτερα να πούμε φωνάζουν— από μόνα τους. Συνολικά, σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, κάθε χρόνο υπολογίζεται πως πετιούνται 570.000 τόνοι πλαστικού, ένα νούμερο ασύλληπτο, ενώ στη χώρα μας καταλήγουν στις παραλίες μας 298.000 απορρίμματα σε κάθε 100 μέτρα. Στην πρώτη θέση —με βάση έρευνα από την WWF Ελλάς— ως προς το μεμονωμένο είδος των αντικειμένων που συναντάμε, είναι τα αποτσίγαρα ή τα φιλτράκια με ποσοστό περίπου 23%, ενώ στην πρώτη πεντάδα ακολουθούν, κομμάτια πλαστικών, καπάκια πλαστικά (από ποτά ή νερό), πλαστικά καλαμάκια και κομμάτια από φελιζόλ. Αν συγκεντρώσουμε τα κομμάτια από πλαστικό που καταλήγουν στις παραλίες, θα βγάλουμε το 83%, κάτι που δείχνει πως ακόμα δεν είμαστε ικανοί ως προς τη διαχείρισή του.
Δυστυχώς, τα σκουπίδια δεν εξαφανίζονται από μόνα τους. Έτσι, αφού είμαστε εμείς αυτοί που τα παράγουμε, το λιγότερο που έχουμε να κάνουμε είναι να τα μαζεύουμε (και ακόμα καλύτερα να τα εναποθέτουμε στην ανακύκλωση), για να μην εμφανιστούν ύπουλα με μικροσωματίδια μέσα στο πιάτο ή το ποτήρι μας. Παράλληλα, για την εξαφάνιση των σκουπιδιών από τις θάλασσες και τις ακτές μας, τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί το πρόγραμμα «Υιοθέτησε μια παραλία» όπου απευθύνεται σε διάφορους φορείς όπως σχολεία, προσκοπικά συστήματα, συλλογικότητες κ.λπ. με στόχο τη συλλογή των απορριμμάτων, ενώ και μεγάλες εταιρείες στα πλαίσια της κοινωνικής εταιρικής ευθύνης οργανώνουν δράσεις για να καθαρίσουν τα φυσικά στολίδια της χώρας, ώστε να μπορούμε να τα απολαμβάνουμε για πολλά χρόνια ακόμα. Και για να επαναφέρουμε την αγαπημένη μας καλοκαιρινή διαφήμιση «Όχι σκουπίδια, όχι πλαστικά σε θάλασσες και ακτές».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πέντε είδη απορριμμάτων αποτελούν το 50% των σκουπιδιών στις ελληνικές παραλίες, euronews.com, Διαθέσιμο εδώ
- Τα πλαστικά κατακλύζουν τις ελληνικές παραλίες, kathimerini.gr, Διαθέσιμο εδώ