Της Μαριτίνας Χριστοφυλάκου,
Η πολιτεία της Καλιφόρνια είναι μία παγκόσμια οικονομική υπερδύναμη. Εάν ήταν χώρα θα ήταν από τις πλουσιότερες στον πλανήτη. Συγκεκριμένα, από το 2025 θα ήταν η τέταρτη πλουσιότερη χώρα, αφού πρόσφατα το ΑΕΠ της έφτασε τα 4,1 τρισεκατομμύρια δολάρια ξεπερνώντας τα μόλις 4,02 τρις της Ιαπωνίας. Η οικονομία της σημειώνει ραγδαία ανάπτυξη, ταχύτερη από τις τρεις κορυφαίες του κόσμου. Το 2024 ο ρυθμός ανάπτυξης της Καλιφόρνια, ύψους 6%, ξεπέρασε των ΗΠΑ (5,3%), της Κίνας (2,6%) και της Γερμανίας (2,9%), ενώ η μέση ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ της από το 2021 έως το 2024 ήταν 7,5%. Θα έλεγε κανείς ότι αυτή η τεράστια — τόσο σε έκταση και πληθυσμό, όσο και σε πλούτο— πολιτεία των ΗΠΑ θα μπορούσε να αποτελεί αυτόνομο κράτος, ειδικά όταν εντός των συνόρων της βρίσκονται οι πόλεις-πρωτεύουσες του καπιταλισμού όπως τα Los Angeles, San Francisco και San Diego, καθώς επίσης και τα πασίγνωστα βιομηχανικά συμπλέγματα της Silicon Valley και του Hollywood, ή όταν επιλέγεται ως η βάση κάποιων από τις μεγαλύτερες και δημοφιλέστερες εταιρείες του κόσμου. Google, Microsoft, Apple, Adobe, Cisco και εκατοντάδες άλλοι κολοσσοί εγκαθιστούν στρατηγικά τα κεντρικά τους γραφεία στην ηλιόλουστη πολιτεία. Μάλιστα, πάνω από το 10% των εταιρειών της λίστας Forbes 500 εντοπίζονται σε αυτή.
Ποια είναι η πραγματικότητα, όμως, πίσω από τη μακρόχρονη και διαρκή επιτυχία της Καλιφόρνια; Έχει, άραγε, ανακαλύψει το «κόλπο» για την ατέρμονη δημιουργία καινοτομίας και ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στην παραγωγή των πιο δημοφιλών προϊόντων και υπηρεσιών στον κόσμο, ή μήπως υπάρχει ένα κόστος πίσω από την ασταμάτητη, ιλιγγιώδη οικονομική επίδοσή της που μόνο η ίδια είναι πρόθυμη να δεχτεί;
Εντός της «Χρυσής Πολιτείας», όπως αποκαλείται χαϊδευτικά από τους κατοίκους της, δραστηριοποιούνται εκατομμύρια επιχειρήσεις από ποικίλους βιομηχανικούς κλάδους. Το συνολικό προϊόν ανέρχεται στα 4,1 τρις δολάρια, οι εξαγωγές ξεπερνούν τα 675 δις δολάρια ετησίως και η συνολική καθαρή αξία του πλούτου της εκτιμάται στα 6,3 τρις. Αυτό αντιπροσωπεύει περίπου το 17% της εθνικής καθαρής αξίας των ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι αποτελεί μόνο το 12% του πληθυσμού. Κι ενώ οι πηγές εσόδων της Καλιφόρνια φαίνεται να είναι αρκετά διαφοροποιημένες, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι τρεις ευρύτεροι κλάδοι της οικονομίας της ξεχωρίζουν ως προς το μέγεθος της παραγωγής τους, τις εξαγωγές τους, αλλά και τη διεθνή φήμη που έχουν αποκτήσει.
Πρώτον, η Καλιφόρνια αποτελεί το μεγαλύτερο παραγωγό και εξαγωγέα γεωργικών προϊόντων στις ΗΠΑ. Το μεσογειακό της κλίμα, οι αχανείς εκτάσεις της καθώς και το ποσοστό ημερών ηλιοφάνειας κάθε έτος (άνω του 70%) αποτελούν παράγοντες στη δημιουργία ισχυρού ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στην αγροτική παραγωγή. Πάνω από το ένα τρίτο των λαχανικών της χώρας και σχεδόν τα τρία τέταρτα των φρούτων και των ξηρών καρπών της χώρας καλλιεργούνται στην Καλιφόρνια. Με περίπου 70.000 αγροκτήματα και φάρμες, η γεωργία της Καλιφόρνια είναι μια βιομηχανία αξίας 49 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ οι εξαγωγές της ανήλθαν σε 23,6 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022.
Δεύτερον, το βιομηχανικό σύμπλεγμα ψυχαγωγίας της Καλιφόρνια, με επίκεντρο το Hollywood, ευδοκιμεί χάριν στη μακροχρόνια ανάπτυξη της τεχνογνωσίας και των υποδομών γύρω από την εφοδιαστική αλυσίδα των ψυχαγωγικών μέσων καθώς και την συγκέντρωση των κεντρικών γραφείων και της διοίκησης όλων των «μεγάλων παικτών» σε αυτήν. Εταιρείες όπως η Disney, η Netflix, η Universal, η Warner Bros και πολυάριθμες, πασίγνωστες άλλες διατηρούν την βάση της παραγωγής τους εκεί, σύμφωνα με το πρότυπο της showbiz που καλά κρατεί τα τελευταία 100 χρόνια. Το σύνολο των δραστηριοτήτων τους, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ταινιών, τηλεοπτικών σειρών και μουσικής, αντιπροσωπεύει μια εκτιμώμενη ετήσια οικονομική παραγωγή 405 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ συνδέεται άμεσα με την προσέλκυση τουρισμού στις πόλεις-ορόσημα της πολιτείας.
Τέλος, δεν θα μπορούσε να λείψει μία αναφορά στον παγκοσμίως διακεκριμένο τομέα της τεχνολογίας που στεγάζει η Καλιφόρνια, ο οποίος συνεχίζει να διογκώνεται μέσω γιγάντων του μνημειώδους οικονομικού cluster της Silicon Valley, γιγάντων όπως η Google, η Microsoft και η Apple. Τα γνωστότερα, πιο πρωτοποριακά και πιο διαδεδομένα τεχνολογικά προϊόντα που σχεδιάζονται σε αυτήν ποικίλλουν σημαντικά, και περιλαμβάνουν λογισμικά, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ρομποτική, οπτικές ίνες, τεχνητή νοημοσύνη και ημιαγωγούς, προϊόντα δηλαδή που αγοράζονται και χρησιμοποιούνται σε όλη την υφήλιο. Η οικονομική συνεισφορά του πανίσχυρου αυτού τεχνολογικού κόμβου είναι αστρονομικών διαστάσεων: ο Δείκτης Silicon Valley του 2024 αποκάλυψε ότι η περιοχή μόνη της πέτυχε μια άνευ προηγουμένου κεφαλαιοποίηση αγοράς ύψους 14,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Αδιαμφισβήτητα, η Καλιφόρνια είναι η τεχνολογική πρωτεύουσα των ΗΠΑ, ένας τόπος άνθησης της καινοτομίας, με ελάχιστες ανταγωνίστριες περιοχές ανά τον κόσμο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
-
California overtakes Japan to become world’s fourth-largest economy. But tariffs pose threat, Los Angeles Times, διαθέσιμο εδώ
-
California is now the 4th largest economy in the world, Governor Gavin Newsom, διαθέσιμο εδώ
-
Calfornia’s Economic Sectors, Jeremy Patrich, διαθέσιμο εδώ
-
How agriculture makes California a leader in the global economy, The Packer, διαθέσιμο εδώ
