Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Οι μεγάλες πυρκαγιές που ξέσπασαν τις προηγούμενες ημέρες σε πολλά σημεία της χώρας επανέφεραν για μια ακόμη φορά την τεράστια αξία και ανάγκη της αναδάσωσης για πολλαπλούς λόγους, υπενθυμίζοντάς μας πως το φυσικό τοπίο είναι πιο ευαίσθητο από όσο θεωρούμε, καθιστώντας έτσι επιτακτική την ανάγκη για συνεχή επαγρύπνηση. Οι πυρκαγιές, παλαιότερα μπορεί να ήταν ένα μέρος της φυσικής διαδικασίας (να ξεσπούσαν για παράδειγμα από κάποιον κεραυνό) σήμερα, ωστόσο, η έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα είναι υπαίτια (εκούσια και ακούσια) για το άναμμα μιας μικρής σπίθας που είναι ικανή για μεγάλες καταστροφές, ενώ μέρος του προβλήματος αποτελεί και η γενικότερη αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας δίνοντας πρόσφορο έδαφος για εντονότερα και συχνότερα τέτοια φαινόμενα.
Και σε αυτό το σημείο έρχεται ο παράγοντας άνθρωπος για να αμβλύνει όσο μπορεί τις συνέπειες από την καταστροφή του φυσικού τοπίου επαναφέροντας στο μέτρο του δυνατού τα δάση στην πρότερη κατάστασή τους. Η πιο γρήγορη και ταυτόχρονα αργή λύση είναι αυτή της αναδάσωσης. Το οξύμωρο αυτό σχήμα προκύπτει από το γεγονός πως ναι μεν οι διαδικασίες για την αποκατάσταση των δασών μπορούν να αρχίσουν σχετικά σύντομα (αφού φυσικά έχει καθαριστεί ο περιβάλλον χώρος από την καμένη ύλη), όμως η ανάπτυξη των δέντρων θα χρειαστεί αρκετά χρόνια —αν όχι δεκαετίες— για να μπορέσει να πρασινίσει ξανά ο τόπος. Παράλληλα, τα οφέλη της αναδάσωσης είναι πολύ περισσότερα και πιο σύνθετα από αυτά που μπορεί να έχουμε στο μυαλό μας.
Το πιο συχνό που, ενδεχομένως, μας γεννάται είναι η αποκατάσταση της βιοποικιλότητας, καθώς οι πυρκαγιές συχνά καταστρέφουν τα ενδιαιτήματα πολλών ειδών φυτών και ζώων διαταράσσοντας την φυσική ισορροπία. Η λύση της αναφύτευσης διαφόρων ειδών δέντρων βοηθά στην αποκατάσταση ενός ισορροπημένου οικοσυστήματος παρέχοντας τροφή και καταφύγιο στην άγρια ζωή. Για παράδειγμα, ορισμένα είδη δέντρων όπως οι βελανιδιές ή τα πεύκα είναι ζωτικής σημασίας για την αναγέννηση των μικρότερων φυτών που βρίσκονται χαμηλότερα, τα οποία με τη σειρά τους παρέχουν τροφή στα φυτοφάγα, που με τη σειρά τους προσελκύουν θηρευτές, συμβάλλοντας έτσι στην επανασταθεροποίηση ολόκληρης της τροφικής αλυσίδας. Επιπλέον, ένα ποικιλόμορφο δασικό οικοσύστημα είναι πιο ανθεκτικό σε παράσιτα, ασθένειες και ακραίες καιρικές συνθήκες, καθιστώντας το λιγότερο ευάλωτο σε μελλοντικές καταστροφές.
Από την άλλη πλευρά είναι και η προστασία από τον επερχόμενο χειμώνα, καθώς όταν ξεσπά μια πυρκαγιά η έντονη θερμότητα μπορεί να κάψει το έδαφος, μειώνοντας την ικανότητά του να συγκρατεί την υγρασία και τους μεγάλους όγκους του βρόχινου νερού μεταφέροντάς τους σε κατοικημένες περιοχές —εάν υπάρχουν. Έτσι μέσα από τα αναβιωμένα νέα δάση προσφέρεται πολύτιμη βοηθά στον μετριασμό αυτών των κινδύνων σταθεροποιώντας το έδαφος με τις ρίζες των νεοφυτευμένων δέντρων.
Παράλληλα, η αναγέννηση των δασών παίζει κρίσιμο ρόλο στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, ενισχύοντας τη δέσμευση άνθρακα από τα δέντρα που απορροφούν φυσικά το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα και το αποθηκεύουν στη βιομάζα τους εκλύοντας ταυτόχρονα το πολύτιμο οξυγόνο πίσω στην ατμόσφαιρα αποτελώντας ζωτικούς πνεύμονες πρασίνου για τον πλανήτη. Η επαναφορά των καμένων περιοχών στην πρότερη κατάστασή τους φέρνει πέραν από την αποκατάσταση της ισορροπίας και τους ανθρώπους ξανά κοντά στη φύση είτε μέσα από τον εναλλακτικό τουρισμό που έχει ιδιαίτερη άνθηση τα τελευταία χρόνια είτε μέσα από την καλλιέργεια και φροντίδα της γης, ενώ μεγαλύτερα θα είναι τα οφέλη για το μέλλον αν μπουν στη διαδικασία αυτή και τα μικρά παιδιά, κάτι που θα λειτουργήσει ως μάθημα και θα τους γίνει συνήθεια για τη μετέπειτα ζωή τους το να αγαπούν και να προστατεύουν τη φύση.
Έτσι, λοιπόν, η αναδάσωση των καμένων περιοχών προσφέρει πέραν από το ίδιο το περιβάλλον που στην τελική είναι το σπίτι μας (ναι είναι λίγο τετριμμένη η φράση αυτή αλλά εμπεριέχει μεγάλη αλήθεια μέσα της) και στον ίδιο τον άνθρωπο ποικιλοτρόπως αποτελώντας τελικά μια πολύπλευρη λύση που υποστηρίζει την οικολογική αποκατάσταση, τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την κοινωνικοοικονομική ανάκαμψη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η αναδάσωση δεν φτάνει για να μας σώσει από την κλιματική αλλαγή, tovima.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Ο σωστός συνδυασμός δέντρων ενισχύει τα που προσφέρουν στο περιβάλλον, newmoney.gr, Διαθέσιμο εδώ
