Της Μαρίας Ραβάνη,
Πόσες φορές την ώρα που βρίσκεστε σε ένα αμάξι και οδηγείτε, βλέπετε ένα ζώο νεκρό στο οδόστρωμα; Ιδίως σε εθνικές αρτηρίες το συγκεκριμένο –ανομολόγητα μακάβριο– θέαμα δυστυχώς δεν αποτελεί σπάνιο φαινόμενο. Οι ελληνικοί δρόμοι είναι γεμάτοι από τα «απομεινάρια» κάποιας σύγκρουσης, κατά την οποία ο/η οδηγός αδιαφόρησε για την ζωή που βρέθηκε ξαφνικά στο διάβα του/της. Και με εξαίρεση τις περιπτώσεις που ένα ζώο όντως πετάγεται απρόσμενα μπροστά από ένα αμάξι και είναι αδύνατο να αποφευχθεί η σύγκρουση, η συχνότητα που συναντάμε τέτοια πειστήρια δυστυχώς δείχνει πως δεν πρόκειται για ατύχημα αλλά για αδιαφορία από μεριάς μας.
Ο αριθμός των θυμάτων δυστυχώς είναι άγνωστος. Και αυτό αποτελεί ακόμη μία ευθύνη της πολιτείας και δη των αρμόδιων φορέων που έχουν αναλάβει το έργο καθαρισμού των δρόμων (μία καθόλου αυτονόητη υπηρεσία που μην ξεχνάμε πως είναι μέσα στα πλαίσια της ύπαρξης διεθνών οδών, αλλά και τοπικών αρτηριών). Ωστόσο, είναι αρκετή μία σύντομη βόλτα με το αυτοκίνητο, ιδίως εκτός λεκανοπεδίου Αττικής, ώστε να έρθει κανείς αντιμέτωπος με το θέαμα δεκάδων ζώων που προσπάθησαν να διασχίσουν κάποιο δρόμο και εν τέλει δεν τα κατάφεραν.
Τα στατιστικά που αφορούν την άγρια πανίδα στη χώρα μας είναι αποκαρδιωτικά. Οι καταστροφικές πυρκαγιές, το ανεπαρκές νομοθετικό πλαίσιο που αφορά το κυνήγι και η ελαστικότητα των τοπικών αρχών που ουσιαστικά κάνει τις ποινές σε ορισμένες περιπτώσεις ως και ανύπαρκτες είναι μερικοί από τους λόγους που πολλά είδη άγριων ζώων συνεχίζουν να εκλείπουν στη χώρα μας παρά τις προσπάθειες των εθελοντών να σώσουν ότι τελικά δύσκολα σώζεται. Η αδιαφορία δυστυχώς από μεριάς κοινωνίας είναι πολύ πιο ισχυρή ως όπλο, με την κλιματική αλλαγή να συνεχίζει ακάθεκτη το καταστροφικό της έργο και με απειροελάχιστες ουσιαστικές παρεμβάσεις των ανθρώπινων κοινωνιών ( και συνήθως όχι υπό κρατική αιγίδα).
Η κυβερνητική καμπάνια περί επικίνδυνης οδήγησης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες –όπου και αυξάνεται αντικειμενικά η κινητικότητα των οδηγών στους ελληνικούς δρόμους– έχει σίγουρα κάποια βάση. Αξίζει ωστόσο να προστεθεί ότι τον κίνδυνο δεν τον βιώνουν μόνο οι άνθρωποι. Διότι καμία ζωή δεν πρέπει να κρίνεται «λιγότερη», ακόμη και αν κάτι τέτοιο θα ξεβολέψει ορισμένους από εκείνους που κάθονται πίσω από το τιμόνι και βάζουν τη βολή τους πάνω από την ασφάλεια των γύρω τους. Σε χώρες του εξωτερικού, όπως η Βραζιλία, όπου κατασκευάζονται μέχρι και αερογέφυρες για την ασφαλή μετακίνηση των πιθήκων, οι κυβερνήσεις φροντίζουν να λάβουν όσα περισσότερα μέτρα μπορούν για την προστασία των άγριων ζώων, αναγνωρίζοντας τους κινδύνους που αυτά διατρέχουν σε ένα περιβάλλον που έχει παραδοθεί ολοκληρωτικά στον ανθρώπινο παράγοντα.
Καθώς για ακόμη μία φορά η οδική συμπεριφορά μας παρουσιάζεται επικίνδυνη –και όχι μόνο για τους συνανθρώπους μας–, καλό είναι να τονιστεί ότι σε περίπτωση που εντοπίσετε τραυματισμένο ζώο ή εμπλακείτε σε περιστατικό με τραυματισμό ζώου, η εγκατάλειψη πλέον μπορεί να κινήσει και νομικές διαδικασίες. Το σημαντικότερο είναι να ειδοποιούνται οι αρμόδιες αρχές (όπως πυροσβεστική ή αστυνομία), ή ακόμη καλύτερα μία από τις δεκάδες οργανώσεις που υπάρχουν ανά περιοχή και ασχολούνται με την προστασία της άγριας ζωής. Η αναφορά του περιστατικού και η παροχή βοήθειας σε τραυματισμένο ζώο, πέρα από τον ηθικό αντίκτυπο, έχει και σημαντικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο και κάθε μικρή ή μεγάλη πράξη βοηθάει ένα περιβάλλον που τα τελευταία χρόνια πλήττεται συνεχώς.
Πλέον δυστυχώς μιλάμε για συχνά περιστατικά τραυματισμού ζώων από αυτοκίνητο ή μηχανή. Στις πόλεις, έχουμε συνήθως τις γάτες ή τα περιστέρια που πληρώνουν το βαρύ τίμημα του να συγκατοικούν στο ίδιο περιβάλλον με τον άνθρωπο. Στην ύπαιθρο ωστόσο, τα θύματα είναι αρκούδες, γουρούνια, νυφίτσες, αλεπούδες και άλλα τόσα ζώα, η παρουσία των οποίων είναι καθοριστική για το οικοσύστημά μας. Ο σεβασμός για τη ζωή κατά την οδήγηση δεν αφορά αποκλειστικά τους ανθρώπους. Όταν βρισκόμαστε πίσω από το τιμόνι πρέπει πάντοτε να λαμβάνουμε υπόψη τις αντίστοιχες πινακίδες που τοποθετεί ο κάθε δήμος και προειδοποιεί για την ύπαρξη άγριας ζωής. Και πάντοτε πρέπει να θυμόμαστε ότι μπορεί ο δρόμος να είναι «δικός μας» αλλά πολύ πριν την άσφαλτο υπήρχε χώμα και δάσος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Φλώρινα: Δύο αρκουδάκια νεκρά σε τροχαίο, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Οδήγησαν κοπάδι προβάτων στην εθνική οδό Αντιρρίου – Ιωαννίνων: Τροχαίο με τραυματία και νεκρά ζώα, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
- Καστοριά: Νεκρή αρκούδα σε τροχαίο ατύχημα – Ήταν οχτώ ετών και βάρους 300 κιλών, euronews.com, διαθέσιμο εδώ
- Για όλα υπάρχει ένας τρόπος: Εναέριες «μαϊμουδο-γέφυρες» στη Βραζιλία σώζουν άγρια ζώα από τροχαία (Video), rosa.gr, διαθέσιμο εδώ
