Του Κωνσταντίνου Μανιάτη,
Οι ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας, συνήθως, καταλήγουν σε τραγωδία. Αυτό συμβαίνει, γιατί οι αρχαίοι Έλληνες εμπνέονταν από την δική τους πραγματικότητα, η οποία σπάνια είχε αίσιο τέλος. Από τον κανόνα αυτόν δεν ξέφυγε και η τραγική ιστορία αγάπης μεταξύ του Ορφέα και της Ευρυδίκης. Ο Ορφέας ήταν ένας πολυτάλαντος μουσικός από την Θράκη. Λέγεται μάλιστα, ότι οι γονείς του ήταν η μούσα Καλλιόπη και ο θεός Απόλλωνας. Βέβαια, σε άλλες εκδοχές ο πατέρας του ήταν ο θνητός βασιλιάς της Θράκης, Οίαγρος.
Το ταλέντο του στην μουσική φάνηκε από νωρίς στην ζωή του, όταν του δόθηκε για δώρο μια λύρα, πιθανόν από τον Απόλλωνα. Λέγεται πως η μουσική του δεν επηρέαζε μόνο ανθρώπους, αλλά ακόμα και τα φυτά και τις πέτρες που βρίσκονταν γύρω του όσο έπαιζε. Εκτός από την μουσική, ο Ορφέας φημίζεται και για τις περιπέτειές του στην Αργοναυτική εκστρατεία. Εκεί με την βοήθειά του οι αργοναύτες κατάφεραν να προσπεράσουν τις Σειρήνες και σύμφωνα με κάποιες πηγές ο Ορφέας ήταν αυτός που κοίμισε τον δράκο φύλακα του χρυσόμαλλου δέρατος, ενώ στις περισσότερες πηγές αυτό ήταν πράξη της Μήδειας.
Η μουσική παρέμεινε, όμως, η κύρια ασχολία του για το μεγαλύτερο κομμάτι της νεανικής του ηλικίας. Το προηγμένο ταλέντο του τον έκανε περιζήτητο για τους ακροατές του, οι οποίοι πολλές φορές ταξίδευαν από μακριά για να τον ακούσουν να τραγουδάει. Σε μια τέτοια μάζωξη ήταν που γνώρισε και την γυναίκα που θα ερωτευόταν, μια δρυάδα νύμφη, την Ευρυδίκη. Ο έρωτας τους ήταν κεραυνοβόλος και αμοιβαίος. Οι δύο νέοι επιθυμούσαν να είναι πάντα μαζί και έτσι αποφάσισαν να παντρευτούν για να νομιμοποιήσουν την αγάπη τους στους θεούς. Τον γάμο τους τον ευλόγησε ο Υμεναίος, ο θεός του γάμου.
Το βράδυ, όμως, όσο επέστρεφαν η χαρά τους μετατράπηκε σε τραγωδία. Ο Αρισταίος, ένας βοσκός που μισούσε τον Ορφέα και ήθελε για γυναίκα του την Ευρυδίκη, παραμόνευε στο μονοπάτι που περπατούσαν με σκοπό να σκοτώσει τον Ορφέα και να απαγάγει την Ευρυδίκη. Όταν τους επιτέθηκε όμως ο Ορφέας έπιασε την Ευρυδίκη και άρχισαν να τρέχουν στο δάσος. Κατά την διάρκεια του ανθρωποκυνηγητού, η Ευρυδίκη έπεσε και ο Αρισταίος εξαφανίστηκε. Ο Ορφέας πλησίασε την γυναίκα του και τον κατέλαβε η θλίψη όταν την είδε να πεθαίνει από το δάγκωμα ενός φιδιού του οποίου είχε πατήσει τη φωλιά.
Περίλυπος, ζήτησε την βοήθεια του Απόλλωνα για να κατέβει στον Κάτω Κόσμο και να πείσει τον Άδη να ακούσει την επιθυμία του. Και έτσι έγινε. Οπλισμένος με την λύρα και την φωνή του, ο Ορφέας ξεκίνησε την διαδρομή προς το βασίλειο του Άδη. Στον δρόμο του δεν συνάντησε εμπόδια, καθώς η προσπάθεια του Απόλλωνα ήταν πετυχημένη, και όταν έφτασε στον θρόνο του Άδη και της Περσεφόνης, έπαιξε ένα τόσο συγκινητικό τραγούδι που κατάφερε να πείσει τον βασιλιά και την βασίλισσα του Κάτω Κόσμου να του επιστρέψουν την Ευρυδίκη. Όμως, η επιστροφή της δεν θα ήταν τόσο απλή. Ο Άδης του είπε ότι θα πρέπει να φύγει μόνος του και ότι η Ευρυδίκη θα τον ακολουθήσει από πίσω και αυτός δεν θα έπρεπε να την κοιτάξει μέχρι και οι δύο να δουν το φως του ήλιου. Αν την κοιτούσε νωρίτερα αυτή θα παρέμενε στον Κάτω Κόσμο για πάντα. Ο Ορφέας συμφώνησε και ξεκίνησε τον δρόμο της επιστροφής. Λίγο πριν βγει στον ήλιο άρχισε να ακούει τα βήματα της Ευρυδίκης πίσω του και με το ζόρι συγκρατήθηκε να μην τη αγκαλιάσει. Όμως, η χαρά του δεν κράτησε πολύ. Με το που βγήκε από τον Κάτω Κόσμο γύρισε πίσω να δει την γυναίκα του ξεχνώντας ότι για να την κρατήσει έπρεπε να δει και εκείνη ο ήλιος. Έτσι, με το που την είδε, αυτή έγινε ξανά σκιά και επέστρεψε στο βασίλειο του Άδη.
Στενοχωρημένος που έχασε για δεύτερη φορά την αγαπημένη του, προσπάθησε να συνεχίσει την ζωή του, χωρίς κάποιο αποτέλεσμα. Όσο και να προσπαθούσε, τίποτα δεν μπορούσε να γιατρέψει την ραγισμένη του καρδιά. Η αλλαγή αυτή στην ψυχική του υγεία φάνηκε και στην μουσική του. Τα τραγούδια του πλέον ήταν λυπηρά και ο Ορφέας αποφάσισε ότι δεν ήθελε να ξαναδεί γυναίκα, αφού δεν μπορούσε να έχει την Ευρυδίκη. Έτσι, ήρθε και ο θάνατός του. Σε ένα δάσος στην Θράκη συνάντησε τις Μαινάδες, νύμφες που ακολουθούσαν τον Διόνυσο, οι οποίες σε άλλες εκδοχές ήταν εκνευρισμένες που ο Ορφέας δεν ήθελε να έχει επαφή με γυναίκες και σε άλλες είχαν εντολή από τον Διόνυσο να σκοτώσουν τον Ορφέα επειδή αυτός τιμούσε πλέον μόνο τον Απόλλωνα και κανέναν άλλο θεό. Και στις δύο εκδοχές, όμως, όταν οι Μαινάδες επιτέθηκαν στον Ορφέα, αυτός δεν αντιστάθηκε και αποδέχθηκε τον θάνατό του. Ο θάνατός του ήταν βάναυσος, καθώς τον διαμέλισαν σύμφωνα με τα Βακχικά τους όργια. Από τα μέλη του το κεφάλι του και η λύρα του βρέθηκαν στην θάλασσα, όπου τα κύματα τα μετέφεραν μέχρι την Λέσβο, όπου οι Μούσες έστησαν το ορφικό μαντείο, το οποίο λειτούργησε για πολύ καιρό μέχρι που έγινε πιο δημοφιλές από τους Δελφούς και έκλεισε μετά από προτροπή του Απόλλωνα. Έτσι, οι Μούσες έθαψαν ότι απέμεινε από τον Ορφέα και η λύρα του έγινε αστερισμός.
Πάνω στα τραγούδια του Ορφέα, συγκροτήθηκε και ένα κίνημα, σαν θρησκευτικό, που είχε ακόλουθους κυρίως στην βόρεια Ελλάδα, δηλαδή στην Μακεδονία και την Θράκη. Τα ορφικά μυστήρια, τα μόνα μυστήρια για τα οποία δεν υπάρχουν πηγές, μπορούν να εντοπιστούν στην περιοχή καθώς και χάρη στο κίνημα αυτό υπάρχουν οι ορφικοί ύμνοι προς τους θεούς.
ENΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
