Της Κατερίνας Μανάδη,
Θα ήταν μάλλον άδικο να πούμε ότι εμφανίζονται απρόσμενα. Το παπούτσι που μας στένευε, το στυλό που επιμείναμε να χρησιμοποιήσουμε παρατεταμένα, το αίσθημα καύσου κατά την έκθεση μας στον ήλιο, όλα τα παραπάνω αποτελούν προειδοποιητικά σημάδια της έλευσής τους. Οι φουσκάλες, γνωστές και ως φλύκταινες, αποτελούν ενοχλητικό μεν, αναπόσπαστο δε κομμάτι της καθημερινότητάς μας, το οποίο και επιλέγουμε να ανεχόμαστε ως σιωπηλή ένδειξη διαμαρτυρίας του σώματός μας απέναντι στις όποιες επιβαρυντικές προς αυτό δραστηριότητες αποφασίζουμε να το υποβάλλουμε. Με την αρνητική χροιά με την οποία έχουν διαποτιστεί να έχει αιμορραγήσει μέχρι και στη γλώσσα μας, το ακριβές ιατρικό υπόβαθρο της κατά τα άλλα κοινότυπης αυτής ιατρικής συνθήκης παραμένει άγνωστο προς το ευρύ κοινό. Πάμε, λοιπόν, να φωτίσουμε τι ακριβώς συμβαίνει πίσω από τις φλύκταινες που μας τυραννούνε σχεδόν καθημερινά…
Καταρχάς, τι ακριβώς είναι οι φλύκταινες; Πρόκειται για σάκους γεμάτους καθαρό, υδαρές υγρό, οι οποίοι και δημιουργούνται μεταξύ των δύο ανώτερων στρωμάτων του δέρματός μας, της επιδερμίδας και της δερμίδας, συνήθως ύστερα από παρατεταμένη εφαρμογή πίεσης στην περιοχή. Στο υγρό αυτό μπορεί να περιέχεται και αίμα σε περίπτωση που κατά τον σχηματισμό της φουσκάλας διαρρηγνύεται και κάποιο αιμοφόρο αγγείο που βρίσκεται σε γειτνίαση με την περιοχή ερεθισμού. Δεν αποκλείεται, ακόμη, η κατάσταση αυτή να είναι αποτέλεσμα ηλιακού ή άλλου τύπου εγκαύματος, περίπτωση και στην οποία αισθανόμαστε χαρακτηριστικά οξύ άλγος και ερεθισμό στην περιοχή. Δεδομένου ότι, μάλιστα, το δέρμα μας καλύπτει το σύνολο του σώματός μας, είναι σχετικά δύσκολο να περιορίσουμε τις περιοχές εντοπισμού των ενοχλητικών αυτών παθολογιών. Ωστόσο, φαίνεται ότι τα πέλματα και οι παλάμες μας πλήττονται δυσανάλογα σε σχέση με τις άλλες περιοχές του σώματός μας, καθώς αυτά υποβάλλονται σε μεγαλύτερη και συνεχή πίεση, είτε περιοριζόμενα από υποδήματα είτε λόγω των εργαλείων που αξιοποιούνται εκτενώς στη χειρωνακτική εργασία.
Γενικότερα, η αντιμετώπιση των φλύκταινων δεν απαιτεί εξειδικευμένη ιατρική παρέμβαση. Η εύκολη αναγνώριση της παθολογίας αυτής, μάλιστα, έχει αποτρέψει προφανώς την ανάπτυξη στοχευμένων διαγνωστικών εργαλείων εναντίον αυτής. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι φουσκάλες, απομακρύνοντας τα δύο προστατευτικά επίπεδα του δέρματος ελαττώνουν την αποτελεσματικότητα της προστατευτικής αυτής ασπίδας, αυξάνουν δραματικά τις πιθανότητες λύσης της συνέχειας του δέρματος, άρα, και μόλυνσης. Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η αναζήτηση ιατρικής βοήθειας σε περίπτωση που υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις που συνηγορούν υπέρ της εξέλιξης αυτής. Επομένως, σε περίπτωση που παρατηρήσουμε πύον κιτρινωπού ή ακόμη και πράσινου χρώματος, καθώς και έντονο ερεθισμό και φλεγμονή της περιοχής, οφείλουμε να κινητοποιηθούμε άμεσα προκειμένου να προλάβουμε την επέκταση της μολυσματικής παρουσίας. Εκτεταμένες, μάλιστα, ερυθρές γραμμές στην περιοχή είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές, καθώς προαναγγέλλουν την εμφάνιση σήψης.
Δεν χρειάζεται, εντούτοις, να προτρέχουμε. Με την έγκαιρη αντιμετώπιση της κατά τα άλλα ήπιας αυτής ενόχλησης, η γρήγορη επούλωση του δέρματός μας είναι εγγυημένη. Σε πρώτο στάδιο, οφείλουμε να καθαρίσουμε την περιοχή με ήπιο σαπούνι και απαλές κινήσεις, προκειμένου να μην ερεθίσουμε περαιτέρω το δέρμα μας. Κατόπιν, έχοντας εφαρμόσει μια αντιβακτηριακή κρέμα, απομακρύνοντας δυνητικά μολυσματικές παρουσίες από την ερεθισμένη περιοχή, καλύπτουμε την πληγή με κατάλληλο επίθεμα, το οποίο και φροντίζουμε να αλλάζουμε καθημερινά. Σε αυτό το σημείο, αξίζει, ακόμη, να αναφερθεί ότι το κατά τα άλλα δελεαστικό ενδεχόμενο του να σπάσουμε τη φουσκάλα καθίσταται απαγορευτικό, καθώς με αυτό τον τρόπο θα ανοίξουμε ουσιαστικά την πόρτα για όποια μικρόβια βρίσκονται στην περιοχή και επιθυμούν να κατασκηνώσουν στον οργανισμό μας. Το δυσάρεστο αυτό ενδεχόμενο, μάλιστα, φαίνεται να αποτελεί μεγαλύτερη απειλή για άτομα που πάσχουν από διαβήτη ή περιορισμένη αιματική κυκλοφορία στην περιοχή.
Έχοντας ακολουθήσει τα προβλεπόμενα βήματα φροντίδας, η επούλωση της πληγής δεν υπολογίζεται να διαρκέσει περισσότερο από μερικές μέρες. Ο σχετικά χαμηλός κίνδυνος, ωστόσο, που παρουσιάζουν οι φλύκταινες δεν μειώνει την ενόχληση που αισθανόμαστε παρουσία αυτών. Συνεπώς, μιας και το προλαμβάνειν υπερέχει του θεραπεύειν, καλό θα ήταν να εξερευνήσουμε μερικούς τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αποτρέψουμε την εμφάνιση της ενοχλητικής αυτής κατάστασης.
Η αποτροπή της εμφάνισης των φουσκάλων εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από το γενουσιουργό αίτιο που τις προκαλεί. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση των φουσκάλων από πίεση, χρήσιμο θα ήταν να φοράμε κατάλληλα γάντια προτού προβούμε σε δραστηριότητες που απαιτούν την παρατεταμένη χρήση εξειδικευμένου εξοπλισμού, ενώ πρέπει πάντα να φροντίζουμε τα παπούτσια μας να μας είναι άνετα στην κίνηση. Η χρήση κάλτσας ή και καλσόν, όσο αντιαισθητική και αν μας φαίνεται, μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια αναφορικά με την εξασφάλιση της προστασίας των ποδιών μας, με υφάσματα που απορροφούν την υγρασία να αυξάνουν θεαματικά την αποτελεσματικότητα του προστατευτικού αυτού μέτρου. Το ταλκ ποδιών, ακόμη, φαίνεται να εξυπηρετεί και αυτό τον ίδιο σκοπό. Στην περίπτωση των εγκαυμάτων, η αξία του αντιηλιακού δεν μπορεί να τονιστεί αρκετά, ενώ η εγρήγορσή μας γύρω και από άλλες πηγές θερμότητας μπορεί να αποτρέψει αντίστοιχα και άλλες δυσάρεστες καταστάσεις.
Απ’ όλα τα παραπάνω, λοιπόν, συμπεραίνουμε πως αν και οι φουσκάλες αποτελούν μια φαινομενικά απλή παθολογική συνθήκη, μπορούν εύκολα να εξελιχθούν σε κατάσταση απειλητική όχι μόνο για την άνεσή μας, αλλά και για την υγεία μας. Συνεπώς, οφείλουμε να προστατέψουμε τον εαυτό μας από τη δυσάρεστή τους παρουσία, λαμβάνοντας τα κατάλληλα προστατευτικά μέτρα, ενώ σε περίπτωση που αυτά αποτύχουν, πρέπει να κινηθούμε κατάλληλα έτσι ώστε να αποτρέψουμε περαιτέρω επιπλοκές. Σε κάθε περίπτωση, ας μην αγνοήσουμε τα σημάδια που μας στέλνει το σώμα μας προκειμένου να δηλώσει τη δυσφορία του. Ας ακούσουμε τι έχει να μας πει, προτού… βγάλουμε φλύκταινες!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
