Του Σπύρου Σκοτώρη,
Ιστορικό
Προς το τέλος της αγωνιστικής περιόδου 2020-2021 η ΠΑΕ Άρης βρέθηκε κατηγορούμενη στην Επιτροπή Δεοντολογίας της ΕΠΟ για μία ομολογουμένως ιδιαίτερη υπόθεση από την εξέλιξη της οποίας δημιουργούνται εύλογα ερωτήματα για τη λειτουργία της πολύπαθης ελληνικής ποδοσφαιρικής δικαιοσύνης. Δεν είναι άλλωστε και η πρώτη φορά – ούτε και η τελευταία – κατά την οποία τελεσίδικη απόφαση κάποιας εκ των διαφόρων επιτροπών ή δικαστηρίων της ΕΠΟ ανατράπηκε στη συνέχεια από το Διαιτητικό Δικαστήριο της Λοζάνης.
Η κατηγορία που βάρυνε εξ αρχής την ΠΑΕ Άρης (και τον Πρόεδρό της) ήταν αυτή της συνέργειας σε πλαστογραφία κατά παράβαση του άρθρου 17 του τότε Κώδικα Δεοντολογίας της ΕΠΟ με την εγκαλούμενη πλευρά να αρνείται σθεναρά και απερίφραστα από την πρώτη στιγμή οποιαδήποτε εμπλοκή της σε έκνομη ενέργεια. Το πλαίσιο της απειλούμενης ποινής για την ανωτέρω παράνομη συμπεριφορά διαμορφωνόταν σε πρόστιμο από 20.000€ έως 200.000€ σε συνδυασμό με τη σωρευτικά επιβαλλόμενη ποινή αφαίρεσης τουλάχιστον 6 βαθμών από τον βαθμολογικό πίνακα ή ακόμη και με την ποινή του υποβιβασμού.
Αφετηρία του όλου ζητήματος φέρεται να αποτέλεσε η διαπίστωση εκ μέρους της Γενικής Γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής ότι ένας ποδοσφαιριστής από τα Σκόπια, ο Μ. Λάσκοφ, φαινόταν να αγωνίζεται κανονικά ως (επαγγελματίας) ποδοσφαιριστής με την ομάδα του Άρη, γεγονός που του έδινε τη δυνατότητα να εξασφαλίσει άδεια διαμονής στη χώρα μας. Άμεσα, η αρμόδια υπηρεσία αποτάθηκε στην ΕΠΟ για να εξακριβώσει την (αν)αλήθεια των παραπάνω και η απάντηση της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας ήταν ότι τα έγγραφα που βρέθηκαν ήταν προβληματικά. Ειδικότερα, ένα εκ των εγγράφων εμφανιζόταν να είναι το επαγγελματικό συμβόλαιο που υπέγραψε η ομάδα του Άρη με τον ποδοσφαιριστή (όχι πλαστό αλλά σίγουρα προβληματικό καθώς δεν εκτελέστηκε ποτέ) ενώ άλλο φερόταν να είναι πιστοποιητικό από την ΕΠΟ με τη σφραγίδα της Ομοσπονδίας και την υπογραφή του τότε Εκτελεστικού Διευθυντή. Σε αδρές γραμμές, το έγγραφο παρίστανε μία πιστοποίηση της Ομοσπονδίας για την εγγραφή του Λάσκοφ ως παίχτη της επαγγελματικής ομάδας. Το συγκεκριμένο έγγραφο θεωρείται από την ΕΠΟ πλαστογραφημένο. Στην πραγματικότητα, ο συγκεκριμένος ποδοσφαιριστής αποτέλεσε μέρος του έμψυχου δυναμικού της ομάδας της Θεσσαλονίκης μόνο για μία σεζόν (2018/2019) αγωνιζόμενος με την ομάδα νέων, δίχως να υπογράψει οποιοδήποτε μετέπειτα επαγγελματικό συμβόλαιο παραμένοντας καθ’ όλη τη διάρκεια ερασιτέχνης ποδοσφαιριστής. Από ό,τι φαίνεται, κάποια έγγραφα πλαστογραφήθηκαν προκειμένου να εξασφαλιστεί για τον ποδοσφαιριστή άδεια διαμονής ειδικού σκοπού στην Ελλάδα.
Στην κρίση της δικαιοσύνης
Η ερευνήτρια της Επιτροπής Δεοντολογίας της ΕΠΟ, κρίνοντας την εμπλοκή του Άρη δεδομένη και θεμελιωμένη (απορίας άξιο το πώς και το γιατί), εισηγήθηκε την επιβολή αφαίρεσης 6 βαθμών από τον βαθμολογικό πίνακα του επόμενου πρωταθλήματος και προστίμου 20.000€ στην ομάδα. Η εισήγηση αυτή ακολουθήθηκε από την Επιτροπή, με τα μέλη της να θεωρούν τον Άρη και τον τότε Πρόεδρο της ΠΑΕ συνεργούς στην πλαστογραφία με έωλο σκεπτικό.
Ακολούθησε προσφυγή στην Επιτροπή Εφέσεων της ΕΠΟ, η οποία με τη σειρά της επικύρωσε την πρωτοβάθμια καταδίκη του Άρη απορρίπτοντας τις εφέσεις των δύο ενεχόμενων μερών κατά της απόφασης με τον αριθμό 6/12-7-2021 της Επιτροπής Δεοντολογίας της ΕΠΟ (Δικαστικό Τμήμα) καθώς και το επικουρικό αίτημα του Άρη να ισχύσει η αφαίρεση βαθμών στη βαθμολογία της προηγούμενης αγωνιστικής περιόδου και όχι της επόμενης.
Η προσφυγή στο Διαιτητικό Δικαστήριο Αθλητισμού έγινε στη βάση των άρθρων 88 του Κώδικα Δεοντολογίας της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, 60 παρ. 3 του Κωδικοποιημένου Καταστατικού της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας και 5 παρ. 5 του Δικονομικού Κανονισμού Λειτουργίας Δικαστικών Οργάνων της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Αυτονόητα, το αίτημα του Άρη και του Θ. Καρυπίδη συνίστατο στην απαλλαγή τους από την κατηγορία που τους βάραινε και συνακόλουθα στην επιστροφή των 6 βαθμών που αποτελούσε και το φλέγον ζήτημα.
Το CAS, εξετάζοντας τη δικαιοδοσία του στη συγκεκριμένη υπόθεση σύμφωνα με το άρθρο R47 του Αθλητικού Κώδικα, και ερμηνεύοντας διασταλτικά το άρθρο R57 παρ. 3 του Κώδικα Αθλητικής Διαιτησίας προκειμένου να προβεί σε de novo εκδίκαση της υπόθεσης, δηλαδή χωρίς να δεσμεύεται από κάποιο μεταβιβαστικό αποτέλεσμα του ασκηθέντος ενδίκου μέσου, δεχόμενο, παράλληλα, και νέα αποδεικτικά στοιχεία, έκρινε πως είναι καθ’ όλα αρμόδιο να εκδικάσει την υπόθεση. Το αποτέλεσμα του τριμελούς εκείνου σχηματισμού που δίκασε την υπόθεση ευνόησε τα προσφεύγοντα μέρη καθώς το Διαιτητικό Δικαστήριο απεφάνθη ότι οι εγκαλούμενοι για τυχόν παράβαση του άρθρου 17 του Κώδικα Δεοντολογίας της ΕΠΟ έπρεπε να απαλλαχθούν.
Πραγματικά περιστατικά
Το ζήτημα στην προκειμένη περίπτωση εντοπίζεται στην ενδεχόμενη συνέργεια της ΠΑΕ και του Προέδρου της στην προσπάθεια της πλευράς του αθλητή να παρουσιάσει τον Λάσκοφ ως επαγγελματία ποδοσφαιριστή προκειμένου ο τελευταίος να εξασφαλίσει άδεια διαμονής ειδικού σκοπού στην Ελλάδα, σύμφωνα με το άρθρο 17 του ν.4251/2014.
Τα πραγματικά περιστατικά συνοψίζονται ως εξής: τον Αύγουστο του 2018 ο συγκεκριμένος παίχτης υπέγραψε με την ΠΑΕ επαγγελματικό συμβόλαιο συνεργασίας το οποίο όμως δεν εκτελέστηκε ούτε κατατέθηκε ποτέ στην ΕΠΟ, γεγονός που δεν αμφισβητείται από καμία πλευρά (σκέψη 15). Η πλευρά του παίχτη, ωστόσο, χρησιμοποίησε το συγκεκριμένο συμβόλαιο σε συνδυασμό με ένα πλαστό πιστοποιητικό της ΕΠΟ (του οποίου η πλαστότητα είναι αυταπόδεικτη για τέσσερις λόγους, σκέψη 18) προκειμένου να λάβει άδεια εισόδου στην Ελλάδα, την οποία και έλαβε. Ωστόσο, λίγες μέρες μετά, κατατέθηκε στην ΕΠΟ αίτηση του Α.Σ. Άρη (ερασιτεχνικού σωματείου) για εγγραφή του παίχτη στην ομάδα Κ19 του συλλόγου. Στη συνέχεια, εκδόθηκε και η άδεια διαμονής ειδικού σκοπού βασιζόμενη στο επαγγελματικό συμβόλαιο που δεν εκτελέστηκε, ενώ, στα μέσα της χρονιάς, ο παίχτης μεταγράφηκε στην επαγγελματική ομάδα της ΠΑΕ, διατηρώντας όμως την ιδιότητα του ερασιτέχνη ποδοσφαιριστή.
Μέτρο απόδειξης
Στη σκέψη 110 της απόφασης, αναλύεται αρχικά το μέτρο απόδειξης που έγινε δεκτό από το πάνελ ότι πρέπει να εφαρμοστεί στην εξεταζόμενη υπόθεση. Αρχικά, γίνεται μνεία της αρχής ότι κάθε διάδικος υποχρεούται να αποδείξει όσα υποστηρίζει, ωστόσο, το Διαιτητικό έκρινε πως το μέτρο απόδειξης στην προκειμένη πρέπει να διαμορφωθεί σε “comfortable satisfaction” (όπως ο όρος έχει διαμορφωθεί από τη νομολογία του CAS). Πιο συγκεκριμένα, η πεποίθηση του δικαστή δεν πρέπει να εγγίζει τη βεβαιότητα πέραν από κάθε λογική αμφιβολία (beyond reasonable doubt) όπως σε μία ποινική υπόθεση, αλλά δεν αρκεί ούτε η πιθανολόγηση (balance of probability) ούτε η προσωπική πεποίθηση (personal conviction). Σύμφωνα, επιπλέον, με τη σκέψη 112, λόγω της σοβαρότητας του αδικήματος απαιτούνται και ιδιαιτέρως πειστικά στοιχεία.
Σκεπτικό
Από το σκεπτικό της απόφασης προκύπτει ότι το κυριότερο στοιχείο που οδήγησε στην απαλλαγή των εγκαλούμενων ήταν η απουσία οποιουδήποτε οφέλους-κινήτρου της ΠΑΕ Άρης ή/και του Προέδρου της για ανάμειξη με τις έκνομες ενέργειες της πλευράς του ποδοσφαιριστή (σκέψη 127), με την ταυτόχρονη παραδοχή της πλευράς του ποδοσφαιριστή και ενώπιον της Επιτροπής Δεοντολογίας ότι το αδίκημα τελέστηκε από αυτήν χωρίς καμία εμπλοκή της ομάδας. Αν και το αδίκημα της πλαστογραφίας τελείται και χωρίς να είναι απαραίτητη η ταυτόχρονη απόδειξη κάποιου οφέλους στη συγκεκριμένη κάθε φορά περίπτωση, από τη στιγμή που δεν υπάρχουν αντικειμενικά δεδομένα τέλεσης του αδικήματος πέραν των εγγράφων, η καταδίκη έμοιαζε μάλλον παράλογη. Παρά το γεγονός ότι στον Άρη καταλογίστηκε αμέλεια ως προς την εν γένει διαδικασία σύναψης του συμβολαίου (σκέψη 130), δεν προέκυψε από πουθενά κάποιος λόγος που θα μπορούσε να οδηγήσει την ομάδα στη σύναψη ενός ουσιαστικά εικονικού επαγγελματικού συμβολαίου, με σκοπό να υποβοηθήσει τον ποδοσφαιριστή να πετύχει την έκδοση άδειας διαμονής στην Ελλάδα, με κύριο και μοναδικό όφελος να μπορέσει να εγγράψει τον παίχτη ως ερασιτέχνη στην ομάδα νέων προκειμένου να μην του καταβάλλει μισθό, έως ότου αποφασίσει αν θα τον αναβαθμίσει σε επαγγελματία ή ακόμη χειρότερα αποκλειστικά και μόνο προκειμένου να βοηθήσει τον ποδοσφαιριστή να λάβει άδεια διαμονής.
Στην σκέψη 125 της απόφασης, καταγράφεται με τον πλέον προφανή τρόπο ότι το CAS δεν πείστηκε από τον ισχυρισμό της ΕΠΟ περί ύπαρξης συμμαχίας μεταξύ της ομάδας και του πατέρα του παίχτη προκειμένου να πλαστογραφηθεί κάποιο έγγραφο. Μολονότι το Δικαστήριο αντιλαμβάνεται την ισχυρή πολιτική και οικονομική επιρροή του πατέρα του ποδοσφαιριστή και το πιθανό όφελος που θα μπορούσε να υπάρχει από μία τέτοιου είδους συναλλαγή για τον Πρόεδρο του Άρη, δέχεται πως δεν υπάρχει κανένα απολύτως στοιχείο που να οδηγεί σε απόδειξη των παραπάνω, όπως ισχυρίστηκε η ΕΠΟ. Επικουρικά, το γεγονός ότι ο Λάσκοφ θα μπορούσε να εκδώσει άδεια διαμονής και υπό άλλη ιδιότητα, όπως ως εργαζόμενος σε κάποια από τις άλλες επιχειρήσεις του Προέδρου ή ως φοιτητής, αποδυνάμωσε ουσιαστικά τα επιχειρήματα της ΕΠΟ.
Όσον αφορά στο πλαστογραφημένο πιστοποιητικό, είναι δεδομένο πως ο διαιτητικός σχηματισμός βρέθηκε προ πλείστων αμφιβολιών σχετικά με την υποτιθέμενη συνεργασία ενός υπαλλήλου της ΠΑΕ με την πλευρά του ποδοσφαιριστή, που υποτίθεται ότι έδωσε σε έναν εκπρόσωπο του ποδοσφαιριστή ένα ήδη χρησιμοποιημένο πιστοποιητικό της Ομοσπονδίας με διαγραμμένα τα στοιχεία του αθλητή, προκειμένου αυτά να συμπληρωθούν στη συνέχεια με τα στοιχεία του Λάσκοφ. Η παρατήρηση πως οι χορηγοί στο έγγραφο ήταν διαφορετικοί από τους τότε τρέχοντες, η θέση του τότε Εκτελεστικού Διευθυντή ήταν εσφαλμένη και η διάταξη της σελίδας διέφερε από την τότε χρησιμοποιούμενη υπήρξαν ουσιώδη στοιχεία στη δημιουργία των παραπάνω αμφιβολιών (σκέψη 142).
Σχετικά με την αμέλεια που επέδειξε η ΠΑΕ εγγράφοντας στα μέσα της σεζόν 2018-2019 τον παίχτη στο έμψυχο δυναμικό της βασιζόμενη στην άδεια διαμονής που είχε εκδοθεί στη βάση ενός επαγγελματικού συμβολαίου που δεν εκτελέστηκε, οι Διαιτητές καταλογίζουν αμελή συμπεριφορά στον σύλλογο καθώς το γεγονός ότι δεν θα μπορούσε να έχει λάβει τέτοιου είδους άδεια ως ερασιτέχνης ποδοσφαιριστής στην ομάδα νέων θα έπρεπε σίγουρα να προβληματίσει τον Άρη. Ωστόσο, το ότι δεν έγινε αντιληπτή αυτή η εξαπάτηση ούτε από την ΕΠΟ η οποία ενέγραψε τον ποδοσφαιριστή διαδοχικά σε τρεις διαφορετικές ομάδες λειτούργησε υπέρ της ομάδας της Θεσσαλονίκης (σκέψεις 151, 152).
Σχόλιο
Όπως γίνεται αντιληπτό, η καταδίκη του Άρη από τα όργανα της ΕΠΟ βασιζόταν σε έωλο σκεπτικό το οποίο κατέπεσε στη συνέχεια στο Διεθνές Δικαστήριο. Είναι δεδομένο ότι με λίγο προσεκτικότερη ανάγνωση της υπόθεσης, η ΠΑΕ Άρης όσο και ο Πρόεδρός της θα μπορούσαν ευχερώς να έχουν απαλλαχθεί από τα πρώτα στάδια. Είναι απορίας άξιο το γιατί επελέγη η καταδίκη του Άρη σε μία υπόθεση που τα στοιχεία ήταν εκκωφαντικά υπέρ της κατηγορούμενης ομάδας, με την πλευρά της ΕΠΟ να επιμένει μέχρι και την τελευταία στιγμή στην ορθότητα των καταδικαστικών αποφάσεων!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μάριος Α. Θεοδώρου, Η Διεθνής Αθλητική Διαιτησία – Από τη σκοπιά του Αθλητικού Διαιτητικού Δικαστηρίου (CAS), Νομική Βιβλιοθήκη, 2025
- Άρης: κατηγορείται για πιθανή εμπλοκή σε υπόθεση πλαστογραφίας, sport24.gr, διαθέσιμο εδώ
- Άρης: ποιος είναι ο Λάσκοφ για τον οποίο τιμωρήθηκε με αφαίρεση έξι βαθμών;, gazzetta.gr, διαθέσιμο εδώ
- Επιτροπή Εφέσεων, epo.gr, διαθέσιμο εδώ
- Το κείμενο της απόφασης, διαθέσιμο εδώ
