Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Η Ασία αποτελούσε ανέκαθεν έναν από τους μεγαλύτερους φορείς πολιτισμού, βρισκόμενη ουκ ολίγες φορές χρόνια μπροστά από τη Δύση, που πολλές φορές δεν γνώριζε πόσο καθυστερημένη είναι σε διάφορους τομείς. Το ίδιο συνέβη και στην Κίνα σε ένα μεγάλο μέρος της μεσαιωνικής περιόδου και πιο συγκεκριμένα επί της δυναστείας των Τανγκ, που εκτείνεται από το 618 μέχρι το 907. Η περίοδος αυτή θεωρείται από πολλούς ως χρυσή εποχή, όχι μόνο σε ό,τι αφορά την οικονομία, τη διοίκηση και την πολιτική αλλά και τον πολιτισμό. Σε αυτό συνέβαλε και η ανάπτυξη της εμπορικής οδού με τον δρόμο του μεταξιού να δίνει νέα πνοή στην κινεζική κουλτούρα.
Μια από τις μορφές τέχνης που άνθισε την περίοδο αυτή είναι η ζωγραφική όπου επικρατεί ο φυσιοκρατισμός, δίνοντας έμφαση στη λεπτομέρεια ως προς την απόδοση των μορφών και των τοπίων. Στην αρχή της περιόδου, η επιρροή του Βουδισμού έπαιξε εξέχοντα ρόλο στη διαμόρφωση των καλλιτεχνικών τάσεων. Οι βουδιστικές τοιχογραφίες και η εικονογραφία, με τον θρησκευτικό τους συμβολισμό, έδωσαν έμπνευση σε πολλούς καλλιτέχνες της δυναστείας Τανγκ, ωστόσο, δεν άργησαν να αναδύονται και νέες τάσεις στην επιλογή των θεμάτων.
Η αυλή των Τανγκ φιλοξενούσε πολλούς επιδέξιους ζωγράφους και, ίσως, ο μεγαλύτερος ζωγράφος ανάμεσά τους να είναι ο Γου Νταόζι με το έργο του να είναι διάσημο για τις τολμηρές, δυναμικές γραμμές και τη ζωντανή έκφραση της κίνησης και του συναισθήματος.
Παράλληλα, το διάστημα αυτό αρχίζει να αναπτύσσεται και η απεικόνιση τοπίων —αν και θα εξελιχθεί περισσότερο την επόμενη περίοδο, κατά τη δυναστεία των Σονγκ— με την ανάμειξη του φυσικού κόσμου και της ανθρώπινης δραστηριότητας, καθώς οι καλλιτέχνες άρχισαν να απεικονίζουν μεγαλοπρεπή βουνά και ποτάμια ως μεταφορές για την κοσμική τάξη. Αυτά τα έργα συχνά μετέφεραν βαθιά φιλοσοφικά νοήματα, που είχαν τις ρίζες τους στις Ταοϊστικές και Κομφουκιανές ιδέες για την αρμονία μεταξύ ανθρώπου και φύσης.
Άξιο αναφοράς είναι πως τα έργα των ζωγράφων αυτών, πέραν από τον καμβά αποτυπώνονταν και σε παπύρους και σε τοίχους, είτε του παλατιού, είτε των ναών, είτε ως στολισμός των ταφικών μνημείων των αυτοκρατόρων.
Επίσης μια σημαντική εξέλιξη στη ζωγραφική αποτελεί η ανάπτυξη της ρωπογραφίας (με τη λέξη «ρώπος» να σημαίνει κάτι που έχει μικρή αξία, το ασήμαντο), δηλαδή σκηνών από την καθημερινή ζωή, οι οποίες απεικονιζόταν με αυξανόμενο ρεαλισμό και λεπτομέρεια. Οι καλλιτέχνες άρχισαν να εξερευνούν θέματα όπως η ζωή της αυλής, οι δραστηριότητες αναψυχής και οι γεωργικές εργασίες, παρέχοντας πολύτιμες πληροφορίες για τον κοινωνικό ιστό της εποχής. Επιπλέον, η πρακτική της ζωγραφικής με μελάνι που παρατηρούμε στους πίνακες αυτούς, τόνιζε την ευαίσθητη ισορροπία μεταξύ φωτός και σκιάς. Η αυλή των Τανγκ υποστήριζε αρκετούς αυτοκρατορικούς ζωγράφους, και η βελτίωση τεχνικών, όπως η λεπτή γραμμή με το πινέλο και η χρήση έντονων χρωστικών ουσιών διασφάλισαν ότι οι πίνακες της εποχής των Τανγκ συνέχισαν να φημίζονται για την κομψότητα και την τεχνική τους μαεστρία.
Συμπερασματικά, η ζωγραφική κατά τη διάρκεια της δυναστείας Τανγκ αντανακλούσε την πλούσια πολιτιστική ποικιλομορφία και την πνευματική ζωντάνια της εποχής. Παραμένει ένα από τα κορυφαία σημεία στην ιστορία της κινεζικής τέχνης, συνδυάζοντας παραδοσιακά στοιχεία με ξένες επιρροές και αναδεικνύοντας μερικές από τις πιο εμβληματικές προσωπικότητες στην κινεζική καλλιτεχνική ιστορία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Art of the Tang Dynasty, worldhistory.org, Διαθέσιμο εδώ
- Wu Daoxuan, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
- Baker, C. (1998), The Tang Dynasty: Art, Literature, and the Arts of China, Εκδόσεις Oxford University Press
