Της Σίλιας Παπαβασιλείου,
Τον περασμένο μήνα, καθώς περπατούσα στους δρόμους του καλοκαιρινού Λονδίνου, βρέθηκα μπροστά σε μια έκπληξη. Στην καρδιά του Λονδίνου, στην περιοχή Marylebone, κρύβεται μια μικρή αλλά εντυπωσιακή έκθεση τέχνης, το The Wallace Collection, που στεγάζει μια σειρά από πίνακες, πανοπλίες και αναγεννησιακές διακοσμήσεις που ενώθηκαν από τέσσερις γενιές Μαρκησίων του Hertford και τον Sir Richard Wallace.
Η συλλογή ξεκίνησε να λαμβάνει υπόσταση με τον πρώτο (1718—1794) και δεύτερο (1743—1822) Μαρκήσιο του Hertford, που αρχικά συγκέντρωσαν πίνακες των Canaletto, Reynolds και Gainsborough. Το πραγματικό ενδιαφέρον της οικογένειας για την τέχνη γεννήθηκε στο πρόσωπο του τρίτου Μαρκησίου (1777—1842). Κατά την εποχή του, υπό την επιρροή του Πρίγκιπα Regent, αργότερα Βασιλιά George IV, η συλλογή εμπλουτίστηκε με ολλανδικούς καμβάδες, γαλλικά έπιπλα και σέρβικη πορσελάνη.
Κατά την τέταρτη γενιά σχηματίστηκαν ο πυρήνας και ο κορμός της συλλογής. Ο τέταρτος Μαρκήσιος (1800—1870) μεγάλωσε στο Παρίσι και έτρεφε ιδιαίτερο θαυμασμό προς τη γαλλική και αγγλική τέχνη. Αν και δεν παντρεύτηκε ποτέ, θεωρείται ότι γιος του ήταν ο Richard Wallace (1818—1890), που έγινε και κληρονόμος τμήματος της περιουσίας του στη Γαλλία, στην Αγγλία και στην Ιρλανδία, συμπεριλαμβανομένης και της συλλογής έργων τέχνης του το 1870.
Πολύ σύντομα μετακινήθηκε στο Λονδίνο, όπου ανακαίνισε το Herford House για να διαφυλάξει εκεί τη συλλογή του. Μέσα στην επόμενη δεκαετία, την εμπλούτισε με ευρωπαϊκές πανοπλίες και όπλα, σμάλτα και μεταλλικά αναγεννησιακά έργα, γυαλί και κοσμήματα. Το 1890 τα έργα πέρασαν στα χέρια της χήρας πια Lady Wallace, η οποία με τον θάνατό της, επτά χρόνια αργότερα, τα μεταβίβασε στο βρετανικό κράτος.
Το Wallace Collection ξεκίνησε επισήμως τη λειτουργία του ως εθνικό μουσείο το 1890 στο Herford House. Βρίσκεται σε μια από τις ομορφότερες περιοχές του Λονδίνου, στη Manchester Square. Το ίδιο το κτήριο κτίστηκε το 1776 και είναι αναμφίβολα εντυπωσιακό στο ξένο μάτι. Ο επισκέπτης, ήδη πριν εισέλθει στο κτήριο και αντικρίσει τα εκθέματα, μαγεύεται από τη γαλήνια ατμόσφαιρα και αισθητική του χώρου.
Το μουσείο αποτελείται από δύο ορόφους και 28 δωμάτια που φιλοξενούν σχεδόν 5500 εκθέματα του 15ου—19ου αιώνα. Η κάθε αίθουσα είναι ξεχωριστή, με μοναδικά έπιπλα, πολυέλαιους και ταπετσαρίες που σε κάνουν να μην θες να βγάλεις τα μάτια σου από πάνω τους. Εντυπωσιακότερη από όλες είναι η κεντρική είσοδος, η οποία στολίζεται με μια επιβλητική σκάλα που οδηγεί στον δεύτερο όροφο της συλλογής.
Το σημαντικότερο τμήμα της συλλογής είναι οι πίνακές της. Στους τείχους του Wallace House κρέμονται τα διεθνώς αναγνωρισμένα “The Swing” του Jean-Honoré Fragonard, “A Dance to the Music of Time” του Nicolas Poussin, “The Rainbow Landscape” του Peter Paul Rubens, “The Laughing Cavalier” του Frans Hals, “The Lady with a Fan” και “Titus” του Rembrandt.
Εξίσου θεμελιώδες στοιχείο της έκθεσης είναι τα γλυπτά της, τα οποία χρονολογούνται περίπου από το 1200. Με αποκορύφωμα αγάλματα των Giambologna, Bertrand και Houdon, τα γλυπτά δένουν αρμονικά με τα υπόλοιπα εκθέματα, προσφέροντας στον επισκέπτη μια σφαιρική ματιά για τη γλυπτική σε έκταση επτά αιώνων. Παράλληλα, ο επισκέπτης μένει άφωνος από την διακοσμητική τέχνη του μουσείου. Έπιπλα, πορσελάνες και ρολόγια της Γαλλίας του 18ου αιώνα κοσμούν τις αίθουσες του Herford House, συμπεριλαμβανομένων πέντε κομματιών από διαμερίσματα της Marie—Antoinette.
Τέλος, αξιοσημείωτο τμήμα της συλλογής είναι οι πανοπλίες και τα όπλα, που θεωρούνται από τα σημαντικότερα παγκοσμίως λόγω της εξαιρετικής τους ποιότητας και διατήρησης. Με οπλισμούς από τη μεσαιωνική Ευρώπη μέχρι και την Ασία του 19ου αιώνα, η συλλογή αδιαμφισβήτητα θα παραμείνει στις σκέψεις του κάθε επισκέπτη.
Η δική μου περιήγηση στο The Wallace Collection αποτέλεσε την ιδανική πρωινή βόλτα. Ολοκληρώθηκε με μια κούπα καφέ στη γαλήνια καφετέρια του μουσείου και πολλούς αναστοχασμούς για όλα τα εκθέματα που αντίκρυσα. Πρόκειται για μια συλλογή με αξιοθαύμαστη πολιτιστική κληρονομιά όχι μόνο για την Αγγλία, αλλά για όλη την Ευρώπη. Η πρόσβαση στο μουσείο είναι δωρεάν και η έκτασή του αρκετή για να μείνει αξέχαστη, χωρίς όμως να γίνει κουραστική. Αν βρεθείτε ποτέ στο Λονδίνο, σας συνιστώ να το επισκεφθείτε ανεπιφύλακτα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
