Της Γεωργίας Σαχινίδου,
Τι ζευγάρι μας έρχεται στο μυαλό, όταν ακούμε για χρόνια αγάπη και σχέσεις; Πάντως σίγουρα όχι ένα με μεγάλη διαφορά ηλικίας και καλύτερα ένα ηλικιακά πιο κοντά. Βέβαια, δύσκολο είναι να αγνοήσουμε την ύπαρξη τους, καθώς αν και δεν είναι τόσο διαδεδομένα στον κοινωνικό περιβάλλον τέτοιου είδους ζευγάρια, δεν είναι είδος υπό εξαφάνιση, αλλά υπάρχουν ανεξάρτητα από το στίγμα που επικρατεί γι’ αυτά. Στην εποχή μας το κοινωνικό στίγμα για ζευγάρια με μεγάλη διαφορά ηλικίας έχει μειωθεί, ενώ παρατηρείται αύξηση σε ετερόφυλα ζευγάρια στα οποία η γυναίκα είναι μεγαλύτερης ηλικίας και όχι ο άνδρας. Όμως, όλα αυτά δεν έχουν μόνο θετικά αλλά και αρνητικά, τα οποία πολλές φορές αγνοούνται.
Αρχικά, για να χαρακτηριστεί ένα ζευγάρι πως έχει μεγάλη διαφορά ηλικίας, ενώ δεν υπάρχει κάποιος αυστηρός κανόνας, σίγουρα μια διαφορά 10 χρόνων θεωρείται σημαντική, το οποίο όμως ποικίλει. Αυτό συμβαίνει διότι ο κάθε άνθρωπος προέρχεται από διαφορετικά κοινωνικά και πολιτιστικά πρότυπα, άρα το τι θεωρεί φυσιολογικό και μη, φαίνεται να διαφέρει. Σχετικά με τη διαφορά ηλικίας προκύπτουν και καινούρια προβλήματα, όπως η ασυμφωνία στη συναισθηματική ωριμότητα και γενικότερα στα ενδιαφέροντα. Πιο αναλυτικά, σε πολλές περιπτώσεις αυτό αποτελεί μεγάλο πρόβλημα σε σχέσεις ή στο στάδιο προτού ολοκληρωθεί μια σχέση. Όμως, αυτό δεν είναι μόνο πρόβλημα ζευγαριών με μεγάλης ηλικίας, αλλά παρατηρείται και σε μικρότερα ηλικίας ζευγάρια. Όλοι γνωρίζουμε πως η συναισθηματική ωριμότητα δεν προέρχεται από την ηλικία, δηλαδή όποιος/α είναι μεγαλύτερος/η θα είναι αναμφισβήτητα συναισθηματικά ώριμος/η, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που άτομα μεγάλης ηλικίας είναι συναισθηματικά ανώριμα, πράγμα το οποίο γίνεται και αντίστροφα σε άτομα μικρής ηλικίας.
Αφού αναλύσαμε γιατί το επιχείρημα για τη συναισθηματική ωριμότητα δεν ευσταθεί, εξίσου και το επιχείρημα για τα ενδιαφέροντα βασίζεται σε σαθρά θεμέλια. Ειδικότερα, κάποιος για να βρίσκεται σε μία σχέση με τη γενικότερη έννοια της λέξης, δεν είναι απαραίτητο να έχει ακριβώς τα ίδια ενδιαφέρονται, αλλά αυτό που χρειάζεται είναι να υπάρχει κατανόηση και να γίνονται συμβιβασμοί σε ορισμένες περιπτώσεις. Φυσικά, είναι ωραίο και θετικά αντιμετωπίζεται εάν κάποιος έχει τα ίδια ενδιαφέροντα με τον/τη σύντροφό του, αν και δεν πρέπει να είναι ασυζητητί. Στις σχέσεις, και ιδιαίτερα σε αυτές με μεγάλή διαφορά ηλικίας, μεγάλο ρόλο παίζει η ικανότητα του ζευγαριού να γεφυρώσει τα χρόνια στα οποία υπάρχει χάσμα, ενώ ταυτόχρονα η βαθιά κατανόηση και η εκτίμηση που τρέφει το ένα άτομο για το άλλο, οδηγεί στο να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις τυχόν διαφορές τους, αντικατοπτρίζοντας τη συναισθηματική ωριμότητα που έχουν και οι δύο.
Αντιθέτως, ένα ικανοποιητικό ποσοστό που βρίσκεται σε σχέσεις με μεγάλη διαφορά ηλικίας αντιμετωπίζουν προβλήματα, τα οποία δε μπορούν να ξεπεραστούν με αποτέλεσμα τον οριστικό χωρισμό τους. Ένα από αυτά αφορά την ανισότητα δύναμης μεταξύ του ζευγαριού. Πιο συγκεκριμένα, επειδή ο μεγαλύτερος/η σύντροφος είναι κατά πάσα πιθανότητα οικονομικά ανεξάρτητος/η, αναγκαστικά θα λαμβάνει τις περισσότερες, αν όχι όλες τις αποφάσεις που σχετίζονται με τα οικονομικά. Αυτό στην επιφάνεια δε φαίνεται προβληματικό, όμως ο οικονομικά εξαρτημένος σύντροφος δεν έχει τη δυνατότητα να έχει άποψη στα οικονομικά του ζευγαριού, καθώς δεν τα διαχειρίζεται αυτός και συνεισφέρει λιγότερο ή και καθόλου. Έτσι, νιώθει κατώτερος ως προς τον σύντροφό του και πολλές φορές χάνονται τα δικά του «θέλω» και οι επιθυμίες του.
Στη συνέχεια, έρευνες δείχνουν πως ο εγκέφαλος δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως μέχρι τα μέσα ή τα τέλη της εικοσαετίας ενός ανθρώπου, γι’ αυτό ο μεγαλύτερος σύντροφος μπορεί να θεωρεί ότι ξέρει περισσότερα και να αμφισβητεί τον/η νεότερο/η σύντροφό του/της, οδηγώντας σε μία ιεραρχικά ελεγκτικά σχέση. Από την άλλη πλευρά, ο νεότερος σύντροφος μπορεί να είναι επιρρεπής και να συμφωνεί πολύ εύκολα με τον σύντροφό του, εξαιτίας της ηλικίας του ή το ότι έχει περιορισμένες εμπειρίες ζωή, εν αντιθέσει με τον σύντροφό του. Το γεγονός αυτό δεν είναι αντίστοιχα καλό, εφόσον λόγω των παραπάνω καθίσταται πιο ευάλωτος σε ελεγκτικές και κακοποιητικές συμπεριφορές, ενώ και στη χειραγώγηση.
Συνάγεται λοιπόν, εύλογα το συμπέρασμα πως οι σχέσεις με μεγάλη διαφορά ηλικία δεν είναι κάτι που πρέπει να θεωρείται ταμπού στη σημερινή κοινωνία, αλλά να γίνουν αποδεκτές ως ένα ουδέτερο γεγονός στη ζωή μας. Άτομα από τον περίγυρο μας μπορεί να έχουν συνάψει μια τέτοια σχέση και γι’ αυτό δε χρειάζεται να τους αποδοκιμάζουμε και να τους κατακρίνουμε, αλλά να τους υποστηρίζουμε, εάν και οι δύο είναι ενήλικες και υπάρχει συγκατάθεση. Φυσικά, δεν είναι όλα ευχάριστα σε μια σχέση, και έτσι πρέπει να προσέχουμε και να κατανοούμε πότε δεν ταιριάζουμε και οι επόμενες πράξεις να μην είναι ανεπανόρθωτες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What No One Tells You About Age Gap Relationships: The Real Pros and Cons, inclubmagazine.com, διαθέσιμο εδώ
- Age-Gapes Differences in Relationship…Do They Matter?, medium.com, διαθέσιμο εδώ
- Breaking Stereotypes| How Age Gap Relationships Are Changing Social Norms, datingapps.com, διαθέσιμο εδώ
