Της Αριάδνης – Παναγιώτας Φατσή,
Σε περιόδους κρίσης, όταν όλα όσα γνωρίζουμε καταρρέουν γύρω μας και η κατά τα άλλα δομημένη μας πραγματικότητα μοιάζει να έχει δώσει τη θέση της στο χάος, κάποιοι άνθρωποι αποσύρονται, αδρανούν ή απλώς παρακολουθούν τις εξελίξεις, χωρίς να μπορέσουν ποτέ να ξεφύγουν από τους κοινωνικούς τους ρόλους. Υπάρχουν, όμως, και άνθρωποι που αντιδρούν και προσπαθούν να διατηρήσουν την πίστη τους στο να κάνουν καλό, να προστατέψουν τους άλλους και να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες.
Αυτό το βασικό δίλημμα, αλλά και πλήθος θεμάτων γύρω από την οικογένεια, την ενηλικίωση και τους κοινωνικούς ρόλους, πραγματεύεται ο Κωνσταντίνος Τζαμιώτης στο νέο του μυθιστόρημα, Θα πέσει η νύχτα, το οποίο οι ενδιαφερόμενοι αναγνώστες μπορούν να αναζητήσουν από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο. Ο Κωνσταντίνος Τζαμιώτης γεννήθηκε το 1970 στη Λάρισα και έχει ακολουθήσει σπουδές κινηματογράφου, ενώ σήμερα ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Το συγγραφικό του έργο εκτείνεται σε μυθιστορήματα, διηγήματα και θεατρικά έργα, με διακρίσεις όπως το Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Θεατρικού Συγγραφέα για το έργο «Ουδέτερη Ζώνη». Έργα του έχουν μεταφραστεί και παρουσιαστεί διεθνώς, ενώ από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφορούν μεταξύ άλλων τα μυθιστορήματα «Το πέρασμα» (2016), «Ίσως την επόμενη φορά» (2017) και «Η πολιτεία των παπουτσιών και ο ξυπόλυτος Ιππόλυτος» (παιδικό).
Η αφήγηση του βιβλίου που παρουσιάζουμε σήμερα διαδραματίζεται στον θεσσαλικό κάμπο, όπου εκτυλίσσεται μια καταστροφική πυρκαγιά. Παρόλα αυτά, δεν πρόκειται απλώς για την ιστορία μιας φυσικής καταστροφής, δεδομένου ότι η πυρκαγιά αυτή δίνει το έναυσμα ώστε να αναπτυχθούν γύρω της τα χαρακτηριστικά των πρωταγωνιστών της ιστορίας, αλλά και προβληματισμοί γύρω από τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Κεντρικός χαρακτήρας του μυθιστορήματος είναι ο Λευτέρης Διαμαντόπουλος, επιτυχημένος επιχειρηματίας, ο οποίος φέρει εξωτερικά τη μορφή της παραδοσιακής πατρικής εξουσίας, αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζεται ως άνθρωπος με πολιτισμικές ανησυχίες και επίγνωση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων. Ωστόσο, παραμένει παγιδευμένος στους κοινωνικούς ρόλους και στις συμβάσεις που τον ορίζουν.
Στον αντίποδα από τον Λευτέρη παρουσιάζεται η κόρη του, Άζια, η οποία αντιπροσωπεύει τη νεότερη γενιά. Είναι μια δραστήρια ηρωίδα, η οποία αναπτύσσει ακτιβιστική δράση για ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος. Τους ήρωες πλαισιώνουν και άλλοι ενδιαφέροντες χαρακτήρες της τοπικής κοινωνίας. Ιδιαίτερη εντύπωση ανάμεσα σε αυτούς κάνουν ο Νίκος, ένας μοναχικός και ευαίσθητος διανοούμενος που ποτέ δεν ενσωματώθηκε πλήρως στο κοινωνικό σύνολο, ώστε να πραγματοποιήσει μια ακαδημαϊκή καριέρα, αλλά και ο Βασιλάκης Κιντής, ένας ιδιαίτερος τύπος που ζει στο περιθώριο, θυμάται με λεπτομέρεια διάφορους ποδοσφαιρικούς αγώνες και έχει για συντροφιά του τους σκύλους του, τα ονόματα των οποίων θυμίζουν θρύλους του αθλητισμού. Οι δευτερεύοντες χαρακτήρες, όπως τα δύο αδέρφια που διατηρούν το τοπικό στεγνοκαθαριστήριο, σκιαγραφούν τη φθορά της μικρομεσαίας τάξης, αλλά και το πώς ο εθισμός στην καθημερινή βία καταστρέφει σταδιακά τον κοινωνικό ιστό.
Η πλοκή του μυθιστορήματος εκτυλίσσεται σε ένα περιβάλλον που μοιάζει αποπνικτικό, όπου κάθε βεβαιότητα διαλύεται μέσα σε κυριολεκτικές ή μεταφορικές «φωτιές». Δεν χρειάζεται παρά μόνο λίγες στιγμές για να έρθει μια καταστροφή που θα τα αλλάξει όλα. Το θέμα δεν είναι αν θα συμβεί αυτό — είναι μάλλον βέβαιο ότι θα συμβεί. Το σημαντικό στοιχείο είναι πώς θα αντιδράσει ο καθένας, αν θα αφήσει την αλλαγή των συνθηκών να αλλάξει και τον ίδιο ή αν θα βρει τρόπους να διατηρήσει το καλό στον κόσμο.
Οι χαρακτήρες του Τζαμιώτη είναι ρεαλιστικοί, παρουσιάζονται με τα θετικά τους στοιχεία, αλλά και τις αδυναμίες και τις αντιφάσεις των χαρακτήρων τους, σε ένα πλαίσιο όπου δεν υπάρχουν τέλειοι χαρακτήρες, αλλά ο καθένας ακροβατεί ανάμεσα στο καλό και το κακό. Το βιβλίο υιοθετεί μια ρεαλιστική προσέγγιση και δεν δίνει εύκολες λύσεις. Αντιθέτως, περνά το μήνυμα της επίγνωσης για το πόσο λεπτή είναι η γραμμή ανάμεσα στο καλό και στο κακό, ανάμεσα στο να φερθεί κανείς ως ήρωας ή σαν δυνάστης. Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα, με τα πλούσια και πολυεπίπεδα θέματα που πραγματεύεται, απευθύνεται σε αναγνώστες που αγαπούν τη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία και αναζητούν αφηγήσεις που συνδυάζουν το μυθοπλαστικό στοιχείο με τον κοινωνικό προβληματισμό.
