Της Αναστασίας Δρόσου,
24 ώρες: Αυτός ήταν ο χρόνος που χρειάστηκε για να συλληφθεί ο ακτιβιστής Tšolo Thakeli στο Λεσότο. Αφορμή; Μία δημοσίευσή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στην οποία επέκρινε την εργατική πολιτική της κυβέρνησης. Μέσα σε ένα βράδυ, βρέθηκε κλεισμένος σε ένα στενό και ανήλιαγο κελί, βαρυνόμενος με κατηγορίες για στάση και ανταρσία.
Στην πραγματικότητα, ο Thakeli έθεσε ένα απλό ερώτημα: Γιατί, παρά τις υποσχέσεις του Πρωθυπουργού Sam Matekane, η ανεργία των νέων παραμένει στα ύψη; Το σχόλιό του προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις χρηστών, οι οποίοι συμφώνησαν μαζί του στο αυτονόητο: Η αύξηση των ποσοστών της ανεργίας είναι ΚΑΙ πολιτική ευθύνη.
Για τι ποσοστά, όμως, μιλάμε; Σε αυτή τη μικρή νοτιοαφρικανική χώρα των 2 εκατομμυρίων κατοίκων, η ανεργία του γενικού πληθυσμού αγγίζει το 16%, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός για τους νέους φτάνει το 24%. Η κατάσταση οξύνθηκε μετά την επιβολή δασμών ύψους 50% στις εξαγωγές υφασμάτων και διαμαντιών προς τις ΗΠΑ, υπό την επιθετική εμπορική πολιτική του Προέδρου Trump. Ταυτόχρονα, η οικονομική αστάθεια εντείνεται, με διαρκώς νέες αποκαλύψεις για υποθέσεις διαφθοράς να βλέπουν το φως της δημοσιότητας, επιβεβαιώνοντας τη διάβρωση των πολιτικών θεσμών της χώρας.
Δεν είναι τυχαίο που ο Thakeli αναφέρθηκε συγκεκριμένα στον Πρωθυπουργό της χώρας, Matekane, ο οποίος εξελέγη, μεταξύ άλλων, χάρη στις υποσχέσεις του για αντιμετώπιση των προβλημάτων στην αγορά εργασίας. Μάλιστα, υποσχέθηκε πρόσφατα τη δημιουργία 70.000 θέσεων εργασίας μέσα σε τρεις εβδομάδες. Ο Thakeli ευλόγως διερωτήθηκε πώς είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί η ανεργία σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, όταν η κυβέρνηση επί τρία χρόνια δεν έχει λάβει κανένα μέτρο για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
Όσο κι αν οι αρχές προσπαθούν (ελλείψει αποδείξεων) να κατηγορήσουν τον Thakeli για δυσφήμιση του Πρωθυπουργού, δεν πρόκειται φυσικά για κάποια προσωρινή έχθρα του ακτιβιστή για τον Matekane. Ο Thakeli, επιχειρηματίας πλέον, ευαισθητοποιεί εδώ και χρόνια για τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της ανεργίας των νέων, της οποίας υπήρξε και ο ίδιος θύμα ως νεαρός πτυχιούχος νομικής. Ήδη το 2016, πολύ πριν την εκλογή του Matekane, είχε πραγματοποιήσει ατομική διαμαρτυρία μπροστά στο κοινοβούλιο για το εν λόγω ζήτημα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η γνώμη του είναι η γνώμη ενός απλού πολίτη που ενδιαφέρεται για τις παθογένειες της κοινωνίας στην οποία ζει και τις οποίες έχει προσωπικά βιώσει. Ο προβληματισμός που θέτει είναι εύγλωττος: Πώς γίνεται να είναι τόσο επικίνδυνη, για την κυβέρνηση η γνώμη ενός άοπλου πολίτη που ενδιαφέρεται για την οικονομική πορεία της χώρας του; Και μάλιστα τόσο επικίνδυνη, ώστε οι αρχές να τον απειλούν εμμέσως να μην ξαναφέρει το όνομα του Πρωθυπουργού σε δημοσίευσή του.
Ο Thakeli έχει καταστεί σύμβολο της λαϊκής δυσαρέσκειας, η οποία κρέμεται σαν φάντασμα πάνω από το Λεσότο. Μετά τις μαζικές διαμαρτυρίες του 2023, συνεπεία δολοφονιών δημοσιογράφων και την κατάθεση ψήφου εμπιστοσύνης εναντίον της κυβέρνησης, οι ισορροπίες των πολιτικών δυνάμεων είναι εξαιρετικά εύθραυστες. Η κριτική που ασκεί ο Thakeli έχει βάρος, ακριβώς επειδή εκφράζει ένα καθολικό και πραγματικό αίσθημα. Ωστόσο, αυτό που θα έπρεπε να προβληματίσει την κυβέρνηση δεν είναι οι δημοσιεύσεις ενός ακτιβιστή, αλλά τα δεκάδες σχόλια συμφωνίας που δέχεται κάτω από αυτές, από χρήστες κάθε ηλικίας, φύλου και ιδεολογικής κατεύθυνσης…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
-
Lesotho activist arrested after video on unemployment rates angers prime minister, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
-
Mass layoffs at Lesotho garment factories as US tariffs bite, News 24, διαθέσιμο εδώ
