Tης Μαριάνθης Κοκοράκη,
Η φωνή του ανθρωπισμού, τελικά εισακούστηκε από τις πιο πολιτισμένες δυνάμεις της Ευρώπης. Η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία, που για μεγάλο χρονικό διάστημα έμεναν αδρανείς απέναντι στις ικεσίες της δυστυχισμένης Ελλάδας, άκουσαν την τελευταία κραυγή, την κραυγή της καταστροφής.
Πρώτη από όλους, η χώρα της Γαλλίας συγκέντρωσε πάνω από 15.000 άνδρες, προκειμένου να σπεύσουν στην παροχή άμεσης βοήθειας προς στην Ελλάδα, με επικεφαλή τον στρατηγό Maison. Στην πόλη του Παρισίου, ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 1825, από τον Δούκα της Αυρηλίας και τον François-Rene de Chateaubriand, η Φιλελληνική Εταιρεία. Παράλληλα, εκείνη την εποχή, το φιλελληνικό ρεύμα στη Γαλλία γίνεται πολύ ισχυρό. Μία πληθώρα από δάνεια, αποστολές, διάφορες εισφορές και βοηθήματα ενισχύουν σημαντικά τον Αγώνα. Ο Casmir Delavigne γράφει τα Μεσσηνιακά, ο Chateaubriand στο Οδοιπορικό του διεκτραγωδεί της ζωή της υποδουλωμένης Ελλάδας και κινεί το παγκόσμιο ενδιαφέρον για αυτήν. Έπειτα, ο Victor Hugo στο έργο Ανατολικά του Άσματα, θεωρείται ως ο Όμηρος του Ελληνικού Αγώνα.
Η ηθική και υλική δύναμη που αντλεί ο Αγώνας από τους Φιλέλληνες είναι τεράστια. Η Φιλανθρωπική Εταιρεία υπέρ των Ελλήνων στην έκκληση που έκανε προς τα χριστιανικά έθνη υπέρ της Ελλάδας, μεταξύ άλλων, αναφέρει πως «ο Αγών των Ελλήνων επισύρει την προσοχή της Ευρώπης. Παντού μαζεύονται εγγραφές υπέρ αυτών. Η Γαλλία, η χώρα αυτή, η τόσον ευγενής και η τόσον γενναιόφρων, θα ήτο λοιπόν η τελευταία μιμηθή τόσον ωραίον παράδειγμα;» Και στην τελευταία παράγραφο της έκκλησης, στην οποία υπογράφει ο Ambroise Firmin Didot, αναφέρονται τα εξής: «O κ. Κοραής, ου το όνομα και αι αρεταί είναι γνωσταί και εκτιμώνται εις όλην την Ευρώπην, είναι επιτετραμμένος όπως διανέμη τα βοηθήματα εις τους Έλληνες, τους ευρισκομένους εις Παρισίους. Τα περισσεύματα των ποσών θα χρησιμεύσωσιν όπως προμηθεύωμεν εις το ελληνικό έθνος παν ό,τι αι περιστάσεις θα επιτρέψωσι».
Ο Mangeart στο έργο Αναμνήσεις από τον Μοριά αναφέρει: «[…] Έτσι, η γαλλική στρατιά έκαμε στην Πελοπόννησο διπλό έργο φιλανθρωπίας. Η ανδρεία της έδιωξε τους Τούρκους και εγκατέστησε τους Έλληνας στις εστίες των. Η φιλανθρωπία της έντυσε κι έθρεψε τους δυστυχισμένους, που τους είχε σκορπίσει η πανούκλα και που θα υπέκυπταν στο δριμύ ψύχος της εποχής και στην φρικτή πείνα… Αυτά ήσαν τα ευχάριστα αποτελέσματα της παρουσίας των Γάλλων στην Πελοπόννησο. Όχι μόνον οι ελευθερώτριες σημαίες μας ήρθαν να την απελευθερώσουν, όχι μόνον βάζοντας τέρμα στην σκλαβιά των τέκνων της εθέσαμε τέρμα και στα δεινά τους και τους εδώσαμε τη ενός μέλλοντος ευτυχέστερου. Η μεγαλοφροσύνη της Γαλλίας θέλησε να επεκταθεί περισσότερο. Δεν της αρκούσε να εμποδίσει τις μελλούμενες δυστυχίες, ήθελε ακόμη και να επουλώσει όσο μπορούσε τις πληγές του παρελθόντος».
Αντίγραφο του λόγου του βασιλιά έχει ως εξής: «Διά να επιταχύνωμεν την ειρήνενευσιν της Ελλάδος απέστειλα, εν συμφωνία μετά της Αγγλίας και της Ρωσίας, εις τον Μορέαν εν τμήμα των στρατευμάτων Μου. Επί τη εμφανίσει μερικών χιλιάδων Γάλλων, αποφασισμένων να εκπληρώσωσι την ευγενή αποστολήν των, η φημισμένη αυτή χώρα, επί μακρόν καταστραφείσα επανεύρε την ειρήνην και την ασφάλειαν… Εξακολουθώ να βοηθώ τους Έλληνες εις το ν’ ανορθώσουν τα ερείπιά των και τα πλοία Μου επαναφέρουν εν τω μέσω αυτώ τους σκλά χριστιανούς εις τους οποίους η γενναιοφροσύνη της Γαλλίας απέδωσε μίαν πατρίδα και την ελευθερίαν».
Μεγάλη και πλούσια ήταν και η προσφορά της Γαλλίας σε Φιλέλληνες. Οι Γάλλοι Φιλέλληνες χαρακτηρίζονταν από έναν μόνιμο ενθουσιασμό, από ανεξάντλητη δύναμη για δράση, που δεν την εμπόδιζαν καθόλου, οι δύσκολες συνθήκες να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο. Ο κατάλογος των Γάλλων Φιλελλήνων γεμίζει πολλές στήλες και οι εισφορές του φιλελληνικού κομιτάτου στο Παρίσι είναι τεράστιες. Με την συγκεκριμένη κίνηση του Φιλελληνισμού που πραγματοποιούνταν στην Γαλλία, κατέβαιναν στην Ελλάδα γενναίοι Γάλλοι και κατατάσσονταν στο Τάγμα των Φιλελλήνων. Μερικοί από αυτούς, είναι ο Chardonnay de la Bar, o Arniak, o Louis Blodel, οι γιατροί Blontó και Bagi, o Bonté, o Charton, o Savosen, o Démanzo, o Ducrot, o Dussel. Άλλοι Γάλλοι Φιλέλληνες είναι ο Balo, ήρωας της Σφακτηρίας, ο Jean Frangiskos Kleman, ο οποίος υπήρξε διοικητής λόχου στην περιοχή του Χαϊδαρί και πέθανε στην Αθήνα, στις 2 Μαρτίου 1827.
Επίσης, ο δημοσιογράφος Legrasié, που άφησε την τελευταία του πνοή στο νησί της Σαλαμίνας, στις 20 Φεβρουαρίου 1827, ο Joseph Louis Florence που σκοτώθηκε στη γολέτα Ευφροσύνη, στις 16 Σεπτεμβρίου 1826, ο φαρμακοποιός Lempón, που σκοτώθηκε στο Καματερό, στις 20 Φεβρουαρίου 1827, ο Jean Mory, που το νήμα της ζωής του κόπηκε στην Αθήνα στις 27 Ιανουαρίου 1827, ο Touré που κατέβηκε στην Ελλάδα με σκοπό τον εθελοντισμό, κατετάγη στο ιππικό και διακρίθηκε στις εκστρατείες που πραγματοποιήθηκαν στην Χίο.
Πολύ γνωστό είναι και το όνομα του Γάλλου στρατιωτικού και Φιλέλληνα Fabvier. Κατά το έτος 1822, το κομιτάτο του Λονδίνου τον έστειλε στην Ελλάδα. Έτσι, ο Fabvier αποβιβάστηκε στο Ναύπλιο έχοντας το ψευδώνυμο de Borrell. Δύο χρόνια αργότερα, ανέλαβε τη γενική αρχηγία του Τάγματος των Φιλελλήνων. Όταν αργότερα, ταξίδεψε στην Αγγλία, στρατολόγησε και άλλους Φιλέλληνες στρατιωτικούς, τους οποίους ο Fabvier οδήγησε στο Ναύπλιο, το έτος 1825. Γενικότερα, ο Fabvier ανήκει στην μερίδα των αφιλοκερδών φιλελλήνων και έδωσε πολλά παραδείγματα στους στρατιώτες του και στους άλλους Έλληνες συνεργάτες του για τη δικαιοσύνη, τη γενναιοφροσύνη και τη στρατιωτική ευσυνειδησία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Αννίτα Πρασσά (1999), Ο Φιλελληνισμός και η Επανάσταση του 1821, Αθήνα: εκδ. Δημιουργία
- Νίκος Γ. Σβορώνος (2007), Επισκόπηση της Νοελληνικής Ιστορίας – Βιβλιογραφικός οδηγός Σπύρου Ι. Ασδραχά, Αθήνα: εκδ. Θεμέλιο
- Πάνος Καραγιώργιος & Patrick Comerford (2023), O Φιλελληνισμός και η Ελληνική Επανάσταση του 1821, Θεσσαλονίκη: Εκδ. Οίκος Κ&Μ Σταμούλη
- Henry Gunnar (2021), O Αγώνας των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία και ο Φιλελληνισμός, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
