Της Αντωνίας Αποστόλου,
Για τέταρτη μέρα, φλόγες στη Χίο καίνε με μένος, με τις εικόνες των καταστροφών να είναι αποκαρδιωτικές και η απελπισία να έχει γεμίσει τις καρδιές των κατοίκων. Πάνω από 140 πυροσβέστες, 12 οχήματα, 5 εναέρια μέσα και χιλιάδες εθελοντές έχουν ριχτεί στη μάχη για την κατάσβεση των πυρκαγιών, οι οποίες, ωστόσο, έχουν καταστρέψει ήδη χιλιάδες στρέματα γης. Αν και τα καλοκαιρινά πύρινα μέτωπα είναι ένα ετήσιο φαινόμενο στην Ελλάδα, φέτος η Χίος φαίνεται να αποτελέσει θύμα μια βαθύτερης, δομικής κρίσης: αυτής την κλιματικής αλλαγής και της μη προσαρμογής του κρατικού μηχανισμού σε αυτήν.
Προς το παρόν, οι πύρινες φλόγες μαίνονται σε τρία μέτωπα. Αρχικά ξεκίνησε από την περιοχή του Κοφινά κι εξαπλώθηκε στην περιοχή της Αγίας Άννας και στον Άγιο Μακάριο Βροντάδου. Οι ισχυροί άνεμοι που πνέουν στην περιοχή δε βοηθούν ούτε στο ελάχιστο το δύσκολο έργο των πυροσβεστών.
Σύμφωνα με ειδικούς, τα μεσογειακά νησιά είναι οι πιο ευάλωτες περιοχές σε όλη την Ευρώπη από άποψη πυρκαγιών, καθώς οι υψηλές θερμοκρασίες αλλά και η επιδείνωση της κατάστασης εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής ευνοούν τις εκδηλώσεις πυρκαγιών. Έτσι, οι αντιπυρικές περίοδοι αλλά και η αυξημένη επιφυλακή και ετοιμότητα είναι απαραίτητες για την άμεση αντιμετώπιση των φωτιών και –όπου είναι εφικτό– η αποφυγή αυτών. Η βλάστηση στη Χίο γίνεται πυριτιδαποθήκη που ανά πάσα ώρα και στιγμή μπορεί να εκραγεί και οι τοπικές υποδομές δεν είναι σχεδιασμένες κι εξοπλισμένες για ακραία ενδεχόμενα και περιστάσεις.
Επιπλέον πολλά δάση του νησιού παραμένουν απροστάτευτα από καθαρισμούς, προστατευτικές ζώνες και συστήματα έγκαιρης ειδοποίησης αλλά και σε πολλές απομακρυσμένες περιοχές η διαδρομή είναι δύσβατη για πυροσβεστικά οχήματα.
Εκτός αυτού, η συνεχόμενη αύξηση των θερμοκρασιών και οι παρατεταμένες ξηρασίες αποτελούν μέρος του προβλήματος. Παρόλα αυτά η πρόληψη είναι το πιο χρήσιμο εργαλείο. Πώς είναι δυνατόν εν έτη 2025 να μην έχουν αναπτυχθεί στη χώρα συστήματα ανίχνευσης πυρκαγιών μέσω δορυφόρων ή μέσω θερμικών αισθητήρων;
Και το πρόβλημα επεκτείνεται και στον πολιτικό τομέα. Σποραδικές αποφάσεις, επιφανειακά μέτρα και εποχικοί πυροσβέστες δε λύνουν το πρόβλημα, αλλά αντίθετα το κάνουν ακόμα πιο δυσεπίλυτο. Το ενιαίο σύστημα αποφυγής πυρκαγιών βρίσκεται ακόμα σε εμβρυακή φάση και κάθε χρόνο όλοι μας γινόμαστε θεατές στο ίδιο ακριβώς έργο, το οποίο περιλαμβάνει απέραντες εκτάσεις καμένης γης, εκτοπισμένους πολίτες και δεκάδες χιλιάδες ζώα τα οποία παραδόθηκαν στις πύρινες λαίλαπες.
Κι πέρα αυτό, διακυβεύεται και η τοπική οικονομία. Το νησί της Χίου είναι πασίγνωστο σε Ελλάδα κι εξωτερικό για τη μαστίχα, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό ποσοστό εσόδων. Με τις πυρκαγιές να είναι μία μόλις ανάσα μακριά από τις καλλιέργειες μαστιχόδεντρων, η οικονομία του νησιού θα συμπεριληφθεί στη μαύρη λίστα των καταστροφών σε περίπτωση που καούν. Η μαστίχα δεν είναι μονάχα ένα προϊόν. Είναι η ταυτότητα του νησιού. Είναι η βάση της οικονομίας και του πολιτισμικού χαρακτήρα του τόπου και των κατοίκων του νησιού. Με την καταστροφή αυτών, οι κάτοικοι θα καταστραφούν οικονομικά για πολύ καιρό μιας κι ένα μαστιχόδεντρο χρειάζεται πολλές δεκαετίες για να μεγαλώσει και να παράγει ποιοτική μαστίχα.
Στην σκιά της φωτιάς παλεύουν πολλοί άνθρωποι να σώσουν την περιουσία τους. Με τα δυσκολότερα μέτωπα να εντοπίζονται στις περιοχές Άγιος Γεώργιος Συκούσης και Λιθί, οι άνθρωποι αγωνιούν για το βιός τους , το οποίο βρίσκεται μόλις μία ανάσα μακριά από τις φωτιές. Οι φλόγες συνεχίζουν ακάθεκτες στο έργο τους στη Χίο, κατακαίγοντας ήδη 60.000 στρέμματα δασικής και γεωργικής γης.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Χίος καίγεται. Το 2012, οι πυρκαγιές κατέστρεψαν περίπου το 60% των καλλιεργειών μαστιχόδεντρων. Τότε έγιναν εξαγγελίες και δόθηκαν υποσχέσεις, υποσχέσεις που ξεχάστηκαν. Οι κάτοικοι της Χίου, παρά τη θλίψη και την οργή δεν το βάζουν κάτω. Η επόμενη μέρα δε θα είναι εύκολη. Απαιτείται συντονισμός, επενδύσεις, υποστήριξη των αγροτών και σοβαρή συζήτηση των αγροτών οι καταστροφές θα ξεπεραστούν και θα ξαναφτιάξουν τη ζωή τους από την αρχή.
Η Χίος, νησί πονεμένο αλλά περήφανο δείχνει με τον πιο έμπρακτο τρόπο ότι η αντίσταση δε γίνεται μόνο στα λόγια αλλά με ενότητα, μνήμη και πράξεις
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Φωτιά στην Χίο: Τρία μέτωπα καίνε στο νησί -Διαδοχικά μηνύματα μέσω 112, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πύρινη κόλαση στην Χίο: Μάχη με τις φλόγες σε Βέσσα και Λιθί- Αναζητείται γυναίκα από την Γεωργία, .dnews.gr, διαθέσιμο εδώ
