Πυξίδα το εθνικό συμφέρον

Το νέο πολεμικό μέτωπο στη Μέση Ανατολή, μεταξύ Ισραήλ-Ιράν και με συμμετοχή των ΗΠΑ, έρχεται να επιτείνει την παγκόσμια γεωπολιτική αστάθεια. Δυστυχώς, ακόμη και σήμερα, μεγάλα τμήματα της κοινής γνώμης και των ηγεσιών της χώρας, αρνούνται να συνειδητοποιήσουν τα αυτονόητα.

Το παγκόσμιο τοπίο δεν είναι μια απέραντη εύφορη κοιλάδα, στην οποία όλα τα έθνη κι όλοι οι λαοί ζουν ανέμελα, σε κλίμα αδελφοσύνης, και ούτε πρόκειται να είναι. Αποτελεί ένα πεδίο μαχών, στο πλαίσιο πολέμων. Κάποιοι πόλεμοι είναι επίσημοι, κάποιοι άλλοι όχι. Κάποιες μάχες είναι φανερές, κάποιες υπόγειες. Κάποιες αιματηρές, κάποιες αναίμακτες, τα όπλα ποικίλουν. Άλλα πλήττουν απευθείας ανθρώπους και πράγματα. Άλλα το πράττουν εμμέσως. Τα κίνητρα, οι αιτίες και οι αφορμές ποικίλουν. Το πόσο μακριά είναι δυνατό να φτάσει κάθε εμπλεκόμενος για να επιτύχει τον στόχο του, είναι δύσκολο να προβλεφθεί — πάντως έχει αποδειχθεί, ιστορικά, ότι ο άνθρωπος εν γένει είναι ικανός να ξεπεράσει τον εαυτό του, συνήθως προς το χειρότερο. Αυτό που εξακολουθεί να αποτελεί βεβαιότητα είναι ότι κάθε δρών στο παγκόσμιο στερέωμα οφείλει να αναζητεί διαρκώς την επίτευξη της μέγιστης δυνατής ισχύος εκ μέρους του. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να επιβιώσει αρχικά και για να κυριαρχήσει, εν συνεχεία, όσο του επιτρέπει η δύναμή του. Αν δεν μπει στη διαδικασία συνεχούς ισχυροποιήσεως, αργά ή γρήγορα, θα περιέλθει σε κατάσταση δουλείας, κεκαλυμμένης ή μη, αντιμετωπίζοντας την προοπτική της σταδιακής εξαφάνισης, καθώς, ό,τι δεν κάνει αυτός, θα το πράξουν οι ανταγωνιστές του και αυτοί που εποφθαλμιούν όσα του ανήκουν.

Πώς επιτυγχάνεται η ισχυροποίηση ενός κράτους, εν προκειμένω; Με την οικοδόμηση μιας δυνατής στρατιωτικής μηχανής, με την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, με την επίτευξη και διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής και με τη σύμπτυξη αξιόπιστων συμμαχιών. Τι από όλα αυτά συμβαίνει στην Ελλάδα; Οι Ένοπλες Δυνάμεις της είναι πανθομολογούμενο ότι βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο από απόψεως υλικοτεχνικής υποδομής κι εκπαιδεύσεως προσωπικού. Παρόλα αυτά, η ευνοιοκρατία και ο κομματισμός τις έχουν εμποτίσει — εξ ου και το θλιβερό θέαμα πρώην αρχηγών τους να υποβαθμίζονται σε ορντινάτζες πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων. Η εθνική οικονομία χωλαίνει εδώ και 20 χρόνια. Από την καταστροφική πενταετία Καραμανλή που χρεοκόπησε τη χώρα, μέχρι τη «μνημονιακή» δεκαετία και μέχρι σήμερα, όπου το κόστος ζωής τσακίζει τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας. Κι εδώ αναδεικνύεται το μείζον ζήτημα της εθνικής συνοχής, διότι μια κοινωνία πεινασμένη είναι ικανή να δώσει τον μέχρις εσχάτων αγώνα για την επιβίωσή της και στη χειρότερη περίπτωση να πέσει ηρωικά μαχόμενη.

Αντιθέτως, μια «πλαδαρή» κοινωνία, ακόμη κι αν ζει στα πλαίσιο μιας επίπλαστης ευμάρειας, είναι μοιραίο να καταστραφεί όταν έχει απολέσει τους συνεκτικούς αρμούς της. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, συμβαίνει ο χειρότερος συνδυασμός. Η κοινωνία της και υποφέρει οικονομικά και παρουσιάζει στοιχεία αποσάθρωσης. Από τον «ψυχρό» εμφύλιο μεταξύ «μνημονιακών» και «αντιμνημονιακών» κατά την περίοδο 2010-2015, έχουν εγκατασταθεί στη δημόσια ζωή του τόπου άτομα, λογικές και συμπεριφορές που τρέφονται από τον αλληλοσπαραγμό και γι’ αυτό τον προάγουν: πολιτειακή — πολιτική απονομιμοποίηση, ακραία συνωμοσιολογία, αντίληψη των ενδοκοινωνικών συγκρούσεων σαν παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Αυτές οι νοοτροπίες και οι πρακτικές που διαχέονται στο σύνολο της κοινωνικής οργάνωσης της χώρας, από τις ηγεσίες ως τη βάση, αδυνατίζουν όχι μόνο το εσωτερικό της χώρας, αλλά επηρεάζουν και τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τις διεθνείς εξελίξεις

Η Ελλάδα βρίσκεται αυτή τη στιγμή στον σκληρό πυρήνα των Δυτικών διεθνών θεσμών. Είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέλος της Ζώνης του Ευρώ, καθώς και μέλος του ΝΑΤΟ. Το πώς έφτασε σε αυτήν τη θέση είναι μια άλλη, μεγάλη κουβέντα. Το ζήτημα είναι πώς θα την εκμεταλλευτεί προς όφελός της. Κι εδώ δυστυχώς, ο ρεαλισμός εκλείπει τουλάχιστον στη δημόσια σφαίρα. Βλέπουμε κατά καιρούς να συγκρούονται δύο στρατόπεδα, των οποίων οι απόψεις είναι εξίσου επικίνδυνες. Από τη μία, οι «χαζοχαρούμενοι» φεντεραλιστές, οι αυτοαποκαλούμενοι φιλελεύθεροι, εν ευρεία εννοία και συνθέσει, με γνωστά γλυκανάλατα κλισέ όπως «ανήκομεν εις την Δύσην», «μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια», «Δυτικός Πολιτισμός», «προπύργιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανεκτικότητας» κ.ο.κ. Από την άλλη, οι «ληγμένοι» επαναστάτες που αρνούνται να δεχτούν ότι ο Εμφύλιος έληξε από το 1949 και ότι ο Υπαρκτός Σοσιαλισμός έχει καταρρεύσει εδώ και 35 χρόνια. Που παλεύουν να δικαιώσουν νεανικές επιδιώξεις και δογματικές εσχατολογίες περί «παγκόσμιας επανάστασης», εξάλειψης του «ιμπεριαλισμού», της «εκμετάλλευσης των λαών» κ.ο.κ. Οι μεν, αντιλαμβάνονται την εξωτερική πολιτικής με όρους δουλικότητας έναντι της Δύσης. Οι δε, ηδονίζονται να υποστηρίζουν οτιδήποτε αντι-δυτικό. Κοινός τόπος και των δύο: τα συμφέροντα της χώρας μπαίνουν σε δεύτερη (τουλάχιστον) μοίρα.

Η εξωτερική πολιτική, όμως, απαιτεί ρεαλισμό, καθαρό και ανοιχτό μυαλό. Η Ελλάδα συμμετέχει στους δυτικούς θεσμούς, πρωτίστως, διότι το κόστος παραμονής σε αυτούς είναι πολύ μικρότερο από το κόστος αποχώρησης εξ αυτών, τουλάχιστον σήμερα. Όλα τα υπόλοιπα (πολιτιστικοί παράγοντες κ.λπ.) έπονται. Η Ελλάδα οφείλει να είναι αξιόπιστος σύμμαχος, αυτό που δεν οφείλει είναι να υπερθεματίζει σε αποφάσεις ισχυρότερων συμμάχων της που λειτουργούν βλαπτικά για τα δικά της συμφέροντα. Η Ελλάδα υποχρεούται να λειτουργεί με γνώμονα τις διαχρονικές αρχές και αξίες του «ελληνικού τρόπου». Είναι εγκληματικό όμως να συγχέει τον νεφελώδη ακτιβισμό με την άσκηση εξωτερικής πολιτικής.

Η φύσις των διεθνών σχέσεων είναι αμείλικτη. Απαιτείται ηγεσία με γνώση, ρεαλισμό και όραμα για την οικοδόμηση πατριωτικής εξωτερικής πολιτικής. Θα πρέπει επιτέλους άπαντες οι απαρτίζοντες την ελληνική κοινωνία να βρεθούν προ των ευθυνών τους.