Θέλουν νέες «Πρέσπες»

Πέρασε στα «ψιλά» της ενημέρωσης η άποψη που διατύπωσε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής και πρώην Υπουργός, Δημήτρης Καιρίδης, περί υφιστάμενης διχοτόμησης της Κύπρου, που έχει επέλθει ήδη από το 1974. Κι όμως, η αποστροφή του δεν ήταν ένα απλό λεκτικό ολίσθημα. Ούτε οφείλεται στην κοινή σε πολλούς ακαδημαϊκούς και πολιτικούς νοοτροπία περί αυθεντίας υπεράνω εθνική γραμμής. Εντάσσεται στη γενικότερη θεώρηση που επιθυμεί «Πρέσπες του Αιγαίου και της Κύπρου».

Το ότι το σύστημα Μητσοτάκη είναι απολύτως ταυτισμένο με τον αμερικανικό παράγοντα είναι γνωστό. Συμβαίνει δε, πολύ πριν κληρονομήσει την οικογενειακή επιχείρηση ο σημερινός Πρωθυπουργός. Η πείρα, όμως, τόσων δεκαετιών σε συνδυασμό και με την προσωπική αντίληψη και ικανότητα του Κυριάκου Μητσοτάκη, του επιτρέπουν να κινείται πιο «επαγγελματικά». Έτσι, έχει αποφύγει ατοπήματα στα οποία υπέπεσαν, τόσο ο πατέρας του, όσο και η αδερφή του. Ένα εξ αυτών είναι ότι επιχείρησαν να υλοποιήσουν τις εντολές, τις οποίες έλαβαν από την άλλη όχθη του Ατλαντικού τόσο απροκάλυπτα και τόσο άγαρμπα, που σε συνδυασμό με άλλα λάθη τους συνετρίβησαν εκλογικά και τερμάτισαν την κατ’ ουσίαν την πολιτική τους σταδιοδρομία άδοξα.

Ο σημερινός Πρωθυπουργός, από την εποχή ακόμη που βρισκόταν στη θέση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κινείται πιο έξυπνα στο πεδίο αυτό. Μάλλον δεν έχει τις αυταπάτες των άλλων δύο μελών της οικογενείας του, ότι αρκεί η ταύτιση με συγκεκριμένα συμφέροντα ώστε να εξασφαλιστεί τη μακροημέρευση στην πολιτική ηγεσία του κόμματος και της χώρας. Όταν ο Αλέξης Τσίπρας έφερε τη Συμφωνία των Πρεσπών, πόνταρε στην τριχοτόμηση της ΝΔ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δηλαδή, να υπερψηφίσει πιεζόμενος σφόδρα από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία κι επιχειρώντας να δικαιώσει την πολιτική του πατρός του. Ο Καραμανλής, από την μεριά του, να υπερασπιστεί τη δήθεν παρακαταθήκη του δήθεν βέτο του Βουκουρεστίου. Ο Σαμαράς, τέλος, να θυμηθεί την εμβληματικότερη στιγμή της πολιτικής του διαδρομής, τη ρήξη με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη για το Σκοπιανό. Εν γένει, δεν συνέβη κάτι εκ των ανωτέρω. Τούτο διότι, ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης λειτούργησε απολύτως κυνικά. Επέβαλε, δηλαδή, γραμμή καταψήφισης, διατηρώντας τη συνοχή του κόμματός του, εισπράττοντας τη φθορά των ΣΥ.ΡΙΖ.Α.—ΑΝ.ΕΛ. και όντας παράλληλα καλυμμένος έναντι στις ΗΠΑ και ΕΕ, καθότι η ΝΔ «προειδοποιούσε» ότι αν περάσει η Συμφωνία, μετά δεν μπορεί να ακυρωθεί και θα είναι υποχρεωμένη να την εφαρμόσει.

Το αίμα, όμως, νερό δεν γίνεται και ο Μητσοτάκης πλέον είναι Πρωθυπουργός αυτοδύναμης κυβέρνησης ΝΔ. Έχει να ακολουθήσει συγκεκριμένες κατευθύνσεις, οριζόμενες από τα γνωστά ξένα κέντρα, κυρίως το αμερικανικό. Στόχος είναι να κλείσουν οι εκκρεμότητες μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας. Οι δύο βασικότερες είναι το Αιγαίο και η Κύπρος, ενώ η τροπή που έχουν πάρει καθιστά σαφές ότι οι όποιες «λύσεις» θα είναι επιζήμιες για την ημετέρα πλευρά. Εν ολίγοις, ΗΠΑ κι ΕΕ θέλουν νέες «Πρέσπες».

Στο Σκοπιανό είχαμε μια αργή πλην σταθερή υποχώρηση από τις πάλαι ποτέ κόκκινες γραμμές. Η εθνική θέση είναι ότι δεν αναγνωρίζουμε κράτος το οποίο να φέρει όνομα «Μακεδονία» ή παράγωγά του που μετεβλήθησαν αυθαίρετα σε αναζήτηση «σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό», την περίοδο που Υπουργός Εξωτερικών ήταν η Ντόρα Μπακογιάννη, πάλι σε αυτοδύναμη κυβέρνηση ΝΔ. Η αδράνεια των ελληνικών κυβερνήσεων έναντι της παράνομης χρήσης του ονόματος «Μακεδονία» και όσων αυτό περιλαμβάνει από τη γείτονα, οδήγησε σε δυσχερή διπλωματική θέση την Ελλάδα. Η δυσχέρεια της χώρας διογκώθηκε επικοινωνιακά στο εσωτερικό της, ώστε να επικρατήσει σε ορισμένα τμήματα της κοινωνίας και του πολιτικού προσωπικού ότι είναι μονόδρομος η συνθηκολόγηση. Ότι η χώρα μας είναι ούτως ή άλλως ηττημένη κι ότι τελικά, το όνομα δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία. Έτσι, φτάσαμε τη Συμφωνία των Πρεσπών, με φυσικό αυτουργό τον Τσίπρα, σιωπηλούς συνενόχους ενός ευρύτερου κομματικού φάσματος και την ελληνική κοινωνία να επιδεικνύει σκουριασμένα αντανακλαστικά, τόσο στην έκφραση της αντίθεσής της, όσο και στην πολιτική και εκλογική τιμωρία όσων υπέγραψαν μια μεγάλη εθνική ήττα.

Παρόμοιο είναι το μοτίβο στα ελληνοτουρκικά. Ελληνική αδράνεια ετών, είτε εξαιτίας αδυναμίας, είτε εξαιτίας ανεπάρκειας, είτε εξαιτίας υστεροβουλίας πολιτικών ηγεσιών. Καλλιέργεια κλίματος ηττοπάθειας και αδιαφορίας στην κοινή γνώμη. Ο Καιρίδης λειτουργεί σε αυτή την κατεύθυνση, όπως και ο Υφυπουργός Ενέργειας, Νίκος Τσάφος, που επανειλημμένως αναφέρθηκε σε «Τουρκική Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου». Προσπαθούν να περάσουν τη γραμμή ότι η διχοτόμηση έχει πλέον συντελεστεί και ότι όποια συμφωνία δήθεν λύσης του Κυπριακού κι αν έρθει, είναι προτιμότερη. Παρομοίως, θα κινηθούν και στα του Αιγαίου. Μόνο που επειδή εκεί δεν υπάρχει σαν κυματοθραύστης η κυπριακή κυβέρνηση, ο Μητσοτάκης και οι Αμερικανοί γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει κόμμα που να μπορεί μόνο του ως κυβέρνηση να υπογράψει την άτακτη οπισθοχώρηση από πάγιες εθνικές θέσεις.

Δεν υπάρχει κόμμα που να μπορεί να διαχειριστεί μόνο του ούτε καν μια ενδεχόμενη προσφυγή στη Χάγη, ακόμη κι αν η Τουρκία συμφωνήσει, τελικά, να υπογράψει το συνυποσχετικό με το περιεχόμενο που επιθυμεί η Ελλάδα. Κι αυτό, γιατί η φύση του Δικαστηρίου, η ιστορία και η νομολογία του καθιστούν πιθανότατο να μην υπάρξει πλήρης δικαίωση των ελληνικών θέσεων. Τη στιγμή που η Τουρκία μόνο διεκδικεί στο Αιγαίο και η Ελλάδα μόνον αμύνεται, αντιλαμβάνεται κάποιος ποια θα είναι η ηττημένη. Γι’ αυτό, ΗΠΑ αλλά κι Ευρωπαίοι εργάζονται στην κατεύθυνση της επαναφοράς ενός ισχυρού δικομματικού συστήματος στην Ελλάδα με τη δημιουργία ενός νέου σχήματος της λεγομένης Κεντροαριστεράς, που στα μεγάλα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής δεν θα έχει ουσιαστικής διαφορές από τη ΝΔ.

Τα σχέδια που τα μεγάλα εξωτερικά συμφέροντα απεργάζονται για τη χώρα μας, δυστυχώς δεν είναι προς όφελός της. Οδηγούμαστε σε μια άτυπη, εύσχημη «προτεκτορατοποίηση» της Ελλάδας. Το τραγικότερο είναι ότι ουδεμία εκ των πολιτικών δυνάμεων έχει, σήμερα, τη βούληση και τον σχεδιασμό να το αποτρέψει. Η δήλωση Καιρίδη δεν αξιοποιήθηκε από την αντιπολίτευση ούτε καν σε μια καθαρά επικοινωνιακή λογική. Αδυναμία κατανόησης της κρισιμότητας της κατάστασης ή συνειδητή συνενοχή, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.