Της Ανδριάνας Κοντού,
Ο Πρόεδρος της Βουλής, Νικόλαος Κακλαμάνης, σε πρόσφατη αναγγελία του ανακοίνωσε την τοποθέτηση «κόφτη» στα μικρόφωνα στην Ολομέλεια της Βουλής. Πρόκειται για έναν μηχανισμό που προβλέπει την απενεργοποίηση των μικροφώνων, όταν ο ομιλητής ή η ομιλήτρια υπερβαίνει τον προβλεπόμενο χρόνο ομιλίας που έχει οριστεί σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής.
Σημειώνεται ότι ο εν λόγω «κόφτης» δεν πρόκειται να τοποθετηθεί στα μικροφωνικά συστήματα της Βουλής πριν από την έναρξη της φθινοπωρινής περιόδου. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, οι τεχνικές εργασίες πρόκειται να διενεργηθούν κατά τη διάρκεια του Αυγούστου, περίοδο κατά την οποία οι συνεδριάσεις στη Βουλή θα σταματήσουν τη λειτουργία τους ενόψει των θερινών διακοπών, ώστε να πραγματοποιηθούν και οι απαραίτητες δοκιμές. Σύμφωνα με τον αρχικό αυτό προγραμματισμό, προβλέπεται επίσημα η έναρξη της εφαρμογής αυτού του μέτρου με τη νέα σύνοδο της εθνικής αντιπροσωπείας, τον Οκτώβριο. Έως τότε, εκτιμάται πως θα έχουν γίνει οι απαραίτητες αλλαγές στον Κανονισμό και σε επίπεδο γραφειοκρατίας, οι οποίες θα αφορούν ουσιαστικά τον επανακαθορισμό του χρόνου, όπου θα διαρκούν οι αγορεύσεις των πολιτικών προσώπων στις συνεδριάσεις της Βουλής. Εξετάζεται, μάλιστα, η πιθανότητα να εφαρμοστεί το μέτρο αυτό και στις Επιτροπές της Βουλής.
Η νέα αυτή πραγματικότητα δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία στο πολιτικό κόσμο. Κατά καιρούς, έχουν παρατηρηθεί συχνά φαινόμενα κατάχρησης χρόνου. Πολλοί βουλευτές υπερβαίνουν συστηματικά τα χρονικά όρια που ορίζονται από τον Κανονισμό της Βουλής, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση των εργασιών, τη δυσχέρεια στον συντονισμό των συνεδριάσεων, αλλά και την άνιση μεταχείριση μεταξύ των ομιλητών. Η ανάγκη, λοιπόν, για ένα πιο αυστηρό και αυτοματοποιημένο σύστημα ελέγχου του χρόνου ήταν ήδη αντικείμενο συζητήσεων εντός του Κοινοβουλίου.
Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πνεύμα εξορθολογισμού των συνεδριάσεων, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, της αποτελεσματικότητας, αλλά και της ισότιμης συμμετοχής όλων των πολιτικών δυνάμεων. Ειδικά σε περιόδους έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης, όπου οι συνεδριάσεις συχνά εκτρέπονται χρονικά και θεματικά, η εφαρμογή ενός αντικειμενικού τεχνικού μέσου αναμένεται να περιορίσει τις υπερβολές. Ωστόσο, η ανακοίνωση αυτή δεν έγινε δεκτή χωρίς αντιδράσεις. Ήδη κάποιοι βουλευτές εκφράζουν επιφυλάξεις, θεωρώντας ότι η τεχνική παρέμβαση στον λόγο ενός εκλεγμένου εκπροσώπου του λαού ενδέχεται να περιορίσει την ελευθερία της έκφρασης στο Κοινοβούλιο. Άλλοι, αντιτείνουν πως ο σεβασμός στους κανόνες του διαλόγου αποτελεί θεμέλιο της δημοκρατίας και πως η τεχνολογία, όταν χρησιμοποιείται προς όφελος της διαδικασίας, δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως περιορισμός, αλλά ως διευκόλυνση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αντίστοιχα μέτρα έχουν ήδη εφαρμοστεί σε άλλα κοινοβούλια της Ευρώπης, όπως στη Γερμανία και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου ο χρόνος αγόρευσης παρακολουθείται ηλεκτρονικά και η τήρησή του είναι αυστηρή. Η ελληνική Βουλή, λοιπόν, δεν πρωτοτυπεί, αλλά εναρμονίζεται με διεθνείς πρακτικές, επιδιώκοντας να ενισχύσει το κύρος και τη λειτουργικότητά της. Σε κάθε περίπτωση, η επιτυχία του μέτρου θα εξαρτηθεί, όχι μόνο από την τεχνική του υλοποίηση, αλλά και από την πολιτική βούληση για τήρηση των κανόνων. Η χρήση του «κόφτη» δεν πρέπει να υποκαταστήσει τον διάλογο, ούτε να μετατραπεί σε αφορμή για συγκρούσεις μεταξύ των κοινοβουλευτικών ομάδων. Αντιθέτως, θα πρέπει να λειτουργήσει ως υπενθύμιση της ανάγκης για έναν πιο συγκροτημένο, μεστό και ουσιαστικό πολιτικό λόγο, στον οποίο όλοι θα έχουν ίσες ευκαιρίες να ακουστούν, εντός των ορίων που προβλέπει το Σύνταγμα, αλλά και ο Κανονισμός της Βουλής.
Με την αναμενόμενη εφαρμογή του μέτρου από τον Οκτώβριο, η νέα αυτή φάση της κοινοβουλευτικής πρακτικής αναμένεται με ενδιαφέρον. Καθώς ίσως να καταδείξει κατά πόσον η τεχνολογία μπορεί πράγματι να εξασφαλίσει καλύτερους όρους στη λειτουργία του Κοινοβουλίου ή αν τελικά θα προκαλέσει νέα προβλήματα και εντάσεις.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Βουλή: Τον Αύγουστο οι εργασίες για τον «κόφτη» στα μικρόφωνα, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Βουλή: Έρχεται «κόφτης» στις ομιλίες — Θα κλείνουν μικρόφωνα και τηλεόραση, parapolitika.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κακλαμάνης: «Κόφτης» στα μικρόφωνα της Βουλής μετά από επεισόδιο με Κωνσταντοπούλου, eleftheria.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κακλαμάνης κατά Κωνσταντοπούλου: «Μίλησε 41 λεπτά αντί για 5 που δικαιούται, θα μπει αυτόματος κόφτης στα μικρόφωνα», protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
- Υπερβαίνεις τον χρόνο στη Βουλή; Μπαίνεις σε mute — Έρχεται αυτοματοποιημένο μικρόφωνο, ethnos.gr, διαθέσιμο εδώ
