Της Μαρίας Ραβάνη,
Η συνδικαλιστική δράση στην Ελλάδα έχει διαχρονικά αντιμετωπίσει αρκετά σκαμπανεβάσματα. Η νομιμοποίηση, ωστόσο, του Κ.Κ.Ε. μετεμφυλιακά, έδωσε άλλη πνοή στα εργασιακά δικαιώματα. Οι αγώνες του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα —αν και πολλές φορές δικαιώθηκαν— συνεχίζουν να υφίστανται μέχρι και σήμερα, σε μία εποχή όπου οι συλλογικές συμβάσεις σε πολλούς κλάδους έχουν καταργηθεί και με επαγγέλματα στα οποία ο κατακερματισμός έχει κερδίσει τη μάχη έναντι των συλλογικών δικαιωμάτων. Με την τηλεργασία να φέρνει ακόμη ένα θέμα προς συζήτηση στο τραπέζι, σίγουρα τα πράγματα δεν είναι πλέον όπως ήταν προτού την πρόσφατη πανδημία του COVID-19.
Όσο όμως και να μεταβάλλονται η φύση και οι όροι κάποιων επαγγελμάτων, η εργοδοτική —ίσως και κυβερνητική (;)— αυθαιρεσία, καλά κρατεί. Πριν λίγες ημέρες έγινε γνωστή η είδηση ότι ο Κώστας Γεννηδούνιας, πρώην πρόεδρος του σωματείου εργοδηγών και ένας από τους σημαντικότερους μάρτυρες στην υπόθεση του εγκλήματος των Τεμπών, απολύθηκε κυριολεκτικά εν μία νυκτί, δίχως κάποια προειδοποίηση ή πρότερη σύσταση. Ο τερματισμός του από την εργασιακή θέση που είχε στην Hellenic Train συνέπεσε χρονικά με τις νέες εξελίξεις που είχαμε περί ποινικών ευθυνών Καραμανλή και Σπίρτζη, γεγονός διόλου τυχαίο.

Σύμφωνα με τον ίδιο τον κύριο Γεννηδούνια, η απόλυσή του έγινε γνωστή λίγες ημέρες αφού δήλωσε την πρόθεσή του να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για πρόεδρος του σωματείου μηχανοδηγών, στις νέες εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τις 14 και 15 Μαΐου. Να θυμίσουμε, ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος ήταν εκείνος που είχε ειδοποιήσει τις αρμόδιες αρχές για τα σφάλματα στη λειτουργία των σιδηροδρόμων, κάποιες ημέρες πριν από το πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη και ο οποίος ενώ θα έπρεπε να ήταν από τους πρώτους που θα κληθούν στην εξεταστική επιτροπή που συστάθηκε για τα Τέμπη, εν τέλει δεν κατέθεσε ποτέ διότι δεν κλήθηκε επισήμως ποτέ.
Μήπως, όμως, η περίπτωση του κύριου Γεννηδούνια αποτελεί μία εξαίρεση, όπου η εργοδοσία —υποθετικά πάντοτε— τιμωρεί την ενεργή συμμετοχή σε συνδικαλιστικές διαδικασίες ενός ατόμου; Μήπως η απόλυση αυτή είναι περισσότερο πολιτική επιλογή παρά εργοδοτική απόφαση; Το σίγουρο είναι ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ένας άνθρωπος με συνδικαλιστική δράση αντιμετωπίζει κάποιου είδους συνέπειες στο εργασιακό του περιβάλλον. Λίγους μήνες πριν, η εκπαιδευτικός Χρύσα Χοτζόγλου τέθηκε σε αργία από το Υπουργείο Παιδείας παρά την απόφαση του αρμόδιου Πειθαρχικού Συμβουλίου που είχε ταχθεί κατά της αργίας της.
Η γυναίκα είχε αρχικά παραπεμφθεί ως ενεργό μέλος της ΕΛΜΕ Πειραιά από τον Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά, κύριο Αναστασόπουλο. Η παραπομπή της έγινε με αφορμή την προσπάθεια παρεμπόδισης της διαδικασίας αξιολόγησης άλλων συναδέλφων της και τη χρήση συνθημάτων κατά αυτής, μία διαδικασία που έχει προκαλέσει αρκετές αντιδράσεις στους εκπαιδευτικούς κύκλους. Η αντίθεση ωστόσο αρκετών εκπαιδευτικών στο σύστημα αξιολόγησης, που τα τελευταία χρόνια έχει συστήσει το Υπουργείο Παιδείας, έχει πολλάκις οδηγήσει σε απεργίες εκπαιδευτικών και σε κινητοποιήσεις. Η κοινωνική βαρύτητα που φέρει το συγκεκριμένο επάγγελμα χρησιμοποιήθηκε στην προκειμένη περίπτωση ως επιχείρημα, ώστε να τεθεί η κυρία Χοτζόγλου σε αργία και να είναι παράλληλα αντιμέτωπη με τη μήνυση που κατέθεσε εναντίον της ο ΔΔΕ Πειραιά. Όπως αναφέρεται, τόσο στην απόφαση του Υπουργείου Παιδείας για την αργία της εκπαιδευτικού αλλά και στη μήνυση του ΔΔΕ, όλα αυτά προκύπτουν από ζητήματα που αφορούν τη συνδικαλιστική δράση της συγκεκριμένης. Κατά αυτόν τον τρόπο δημιουργείται εύλογα η εντύπωση, ότι ο συνδικαλισμός σε ορισμένα επαγγέλματα δε γίνεται ανεκτός.

Παρόμοιο περιστατικό καταγράφηκε και στα μέσα Απριλίου, όπου σύμφωνα με ανακοίνωση του ΣΕΤΗΠ Θεσσαλονίκης, εργαζόμενη σε μεγάλη επιχείρηση της Θεσσαλονίκης απολύθηκε λόγω της συνδικαλιστικής της δράσης. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το σωματείο, η συγκεκριμένη εργαζόμενη ήταν γνωστή για τη συμμετοχή της στο ΣΕΤΗΠ, ενώ συχνά λάμβανε μέρος στις απεργίες που οργανώνονταν και μοίραζε ενημερωτικό υλικό του σωματείου εντός του χώρου εργασίας της. Το ΣΕΤΗΠ με κινητοποιήσεις και παρεμβάσεις προσπάθησε να ανατρέψει αυτή την παράνομη απόλυση, καθώς η συνδικαλιστική δράση όπως αναφέρει και το σωματείο χαρακτηριστικά, προστατεύεται από το νόμο.
Κάτι λοιπόν που φαίνεται να ξεχνάνε αρκετοί είναι ότι η συνδικαλιστική δράση και το δικαίωμα της υπεράσπισης των εργασιακών κεκτημένων αποτελούν πλέον —μετά από πολλούς κοινωνικούς αγώνες και αίμα— μια αναφαίρετη αρχή. Κανείς δε μπορεί να «τιμωρεί» τη συμμετοχή στα συνδικαλιστικά όργανα ή την ανάπτυξη συλλογικής δράσης εν έτει 2025. Είτε πρόκειται για αυθαιρεσίες της εργοδοσίας είτε πρόκειται για πολιτικά τερτίπια (βλέπει κανείς την περίπτωση Γεννηδούνια), οι συλλογικοί εργασιακοί αγώνες προστατεύονται τόσο από το Σύνταγμα όσο και από τη συλλογική μνήμη. Η «δυνατότητα» κατοχής δεύτερης δουλειάς, η εργασία όλο και περισσότερες ημέρες την εβδομάδα, τα όλο και πιο συχνά (θανατηφόρα πολλές φορές) εργατικά ατυχήματα και πολλά άλλα «κατορθώματα» της σημερινής κυβέρνησης μπορούν μόνο να χαρακτηριστούν ως ένα βήμα προς τα πίσω. Θα ήταν επομένως συνετό —αν όχι απαραίτητο— να αναγνωρίζουμε και να κατακεραυνώνουμε τις τιμωρητικές εργοδοτικές πρακτικές όταν τις αντιλαμβανόμαστε. Διότι είμαστε εργαζόμενοι με δικαιώματα και όχι δούλοι με αφεντικά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κώστας Γενηδούνιας: «Βρήκα θυροκολλημένη την απόλυσή μου», megatv.com, διαθέσιμο εδώ
- Κώστας Γενηδούνιας για την απόλυσή του από την Hellenic Train: Είμαι κρίσιμος μάρτυρας, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- Γενηδούνιας για την απόλυσή του από τη Hellenic Train: «Υπήρχαν “ισχυρές συστάσεις” να μην μιλάω για τα Τέμπη», skai.gr, διαθέσιμο εδώ
- Εκπαιδευτικοί για Χρύσα Χοτζόγλου: «Διώκεται για την υπεράσπιση των συνδικαλιστικών και εργασιακών δικαιωμάτων», neakriti.gr, διαθέσιμο εδώ
- Σε αργία εκπαιδευτικός λόγω «συνδικαλιστικής δράσης» παρά την αντίθετη απόφαση του Πειθαρχικού (Video), documentonews.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κινητοποίηση στις 27 Δεκέμβρη ενάντια στην απόλυση νέας μητέρας από εργολαβική του ΟΤΕ, 902.gr, διαθέσιμο εδώ