Του Κωνσταντίνου Καρατζά,
Η κυβέρνηση Trump συνεχίζει να εκπλήσσει δυσάρεστα με τις πολιτικές που εφαρμόζει και στο εσωτερικό των ΗΠΑ πλέον αδιαφορώντας έαν αμφισβητεί ακόμη και κεκτημένα δεκαετιών. Εδώ και μερικές εβδομάδες, έχει ξεκινήσει ένα άνευ προηγουμένου «κυνήγι μαγισσών» με πολλά αμερικανικά πανεπιστήμια να βρίσκονται στο στόχαστρο της κυβέρνησης, η οποία επιθυμεί να ασκήσει τρομερή επιρροή σε αυτά μέσω της παρακράτησης κρατικών κονδυλίων που προορίζονταν για τις πανεπιστημιουπόλεις.
Ο Trump και οι σύμμαχοί του υποστηρίζουν ότι ορισμένα πανεπιστήμια, ειδικά αυτά που κατατάσσονται σε υψηλές θέσεις και αναγνωρίζονται ως «ελίτ», έχουν γίνει προπύργια του αντισημητισμού και προάγουν συγκεριμένη ιδεολογική αντζέτα. Προβάλλοντας το επιχείρημα του αντισημητισμού, επιχειρεί να δικαιολογήσει τις περικοπές. Ωστόσο, ειδικοί και πανεπιστημιακοί βρίσκονται σε σύγχυση πολλές φορές, εξαιτίας των αιτημάτων της κυβέρνησης Trump με πληθώρα εκαπιδευτικών ιδρυμάτων να βρίσκονται στο στόχαστρο. Για παράδειγμα το Nortwestern University δημοσίευσε πρόσφατα μια λίστα με βήματα προκειμένου να αντιμετωπίσει τον αντισημητισμό, ακολουθώντας ως παράδειγμα μία λίστα αιτημάτων που είχε δωθεί από τον Trump στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Ωστόσο, το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο στοχοποιήθηκε τελικά αρκετές ημέρες αργότερα.
Δεκάδες πανεπιστήμια έχουν επιλεχτεί για περικοπές ή έχουν ειδοποιηθεί ότι η χρηματοδότησή τους βρίσκεται σε κίνδυνο. Ενδεικτικά, να αναφερθεί το Χάρβαρντ στο οποίο η κυβέρνηση έχει ήδη ακυρώσει περισσότερα από 2,2 δισεκατομμύρια δολάρια ως αντίποινα μετά τη δημόσια απόρριψη των αιτημάτων του Trump. Το Princeton, ανέφερε ότι έχουν ανασταλεί δεκάδες υποτροφίες, ενώ ο Λευκός Οίκος έχει αφήσει υπόνοιες ότι δεκάδες εκατομμύρια δολάρια βρίσκονται σε κίνδυνο. Στο πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια επιβλήθηκε αναστολή 175 εκατομμυρίων εξαιτίας της στάσης τους στο ζήτημα των τρανς αθλητών, ενώ το Πανεπιστήμιο Columbia ευελπιστεί να ανακτήσει παραπάνω από 400 εκατομμύρια δολάρια σε επιχορηγήσεις, αφού υπέκυψε σε μία λίστα αιτημάτων από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Αρκετοί ανώτεροι υπάλληλοι από πανεπιστήμια δηλώνουν μπερδεμένοι με τις περικοπες που τους επιβάλλονται για τις οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις έμαθαν μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και επέμειναν ότι είχαν αναλάβει δράση για την καταπολέμηση του αντισημητισμού. Δεκάδες άλλα ιδρύματα βρίσκονται υπό έλεγχο σε μεγάλο βαθμό από το γραφείο του υπουργείου εκπαίδευσης και γνωρίζουν ότι κινδυνεύει μέρος της ομοσπονδιακής τους χρηματοδότησης. Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, η κυβέρνηση εγκαλεί πολλά πανεπιστήμια, επειδή κατ’εκείνη φιλοξενούν εστίες αντισημητισμού.
Αιτία γι’ αυτές τις κατηγορίες αποτέλεσε ένα κίνημα διαμαρτυρίας που σάρωσε τις πανεπιστημιουπόλεις το 2024 με αφορμή τον πόλεμο Ισραήλ-Γάζας με αποτέλεσμα να εκτυλιχτούν πρωτοφανή επεισόδια σε πολλά πανεπιστήμια όπως το Κολούμπια. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται από αναλυτές, η εχθρική στάση προς τα πανεπιστήμια έχει βαθύτερες ρίζες από την αναταραχή που συνδέεται με τον πόλεμο.
Οι συντηρητικοί εδώ και δεκαετίες παρατηρούν επικριτικά τα υψηλά κλιμάκια της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις ΗΠΑ, με αφορμή το υψηλό κόστος διδάκτρων στα προγράμματα εισαγωγής, τις απόψεις των φιλελεύθερων καθηγητών, τη σταδιακή αύξηση της διαφορετικότητας και τις πρωτοβουλίες συμπερίληψης και ισότητας. Αρκετοί συντηρητικοί πιστεύουν ότι οι απόψεις τους, έχουν περιθωριοποιηθεί στις αίθουσες διαλέξεων των κορυφαίων πανεπιστημίων τα οποία κατηγορούν ότι μετατράπηκαν σε φυτώρια της “woke” αντζέτας, ενώ δηλώνουν ότι στόχος τους είναι τα αμερικανικά πανεπιστήμια να δώσουν έμφαση σε ακαδημαϊκά προγράμματα που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες της οικονομίας. Ένας κατάλογος των απαιτήσεων της κυβέρνησης Τραμπ που διατυπώθηκε στο Harvard, φάνηκε να αγγίζει μεγάλο μέρος διαφορετικών συντηρητικών δυνάμεων που εκαφράζουν διαμαρτυρία προς τον ακαδημαίκό κόσμο.
Όσον αφορά το πως έχουν ανταποκριθεί τα πανεπιστήμια στις απαιτήσεις του Trump πέρα από την απογοήτευση και την ανησυχία που επικρατεί, η πλειοψηφία δεν έχει προβεί δημόσια σε σημαντικές ενέργειες. Ωστόσο υπάρχουν δύο πανεπιστήμια που αποτελούν εξαιρέσεις και ίσως αποτελέσουν πρότυπα για τη στάση που θα ακολουθήσουν άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Το πανεπιστήμιο Columbia προκειμένου να αποδεσμεύσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, συμφώνησε να συμμορφωθεί πλήρως με τις απαιτήσεις Trump στις οποίες περιλαμβάνονται ενίσχυση των δυνάμεων ασφαλείας στο πανεπιστήμιο, αυστηριοποίηση και περιορισμό των διαμαρτυριών και αναθεώρηση των προγραμμάτων σπουδών για τη Μέση Ανατολή, τη Νοτιανατολική Ασία και την Αφρική.
Από την άλλη, το Harvard ακολούθησε διαφορετικό δρόμο απορρίπτοντας τελείως τα αιτήματα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου εκείνου που προέβλεπε την εισαγωγή κάποιου ειδικού με σκοπό να ελέγχει τα προγράμματα και τα τμήματα που τροφοδοτούν τον αντισημητισμό ή προωθούν συγκεκριμένη ιδεολογία. Η κυβέρνηση είχε απαιτήσει από το Harvard να δώσει λίστα ονομάτων με τους διεθνείς φοιτητές που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις και είχαν παραβατική συμπεριφορά. Μάλιστα, το εν λόγω πανεπιστήμιο ακολούθησε τη δικαστική οδό, ανοίγοντας δικαστική υπόθεση εναντίον του Αμερικανού Προέδρου.
Για πολλούς βετεράνους της ακαδημαϊκής κοινότητας η στάση του Χάρβαρντ αποτέλεσε σημείο καμπής, επισημαίνοντας ότι αυτή η αντίσταση ήταν απαραίτητη. Η επικίνδυνη επίθεση εναντίον κορυφαίων πανεπιστημίων της χώρας, έχει εκτυλιχθεί σε πολλαπλά μέτωπα κι όπως προειδοποιούν οι ειδικοί θα μπορούσε να απειληθεί όχι μόνο η οικονομική και τεχνολογική ισχύ της Αμερικής αλλά και το δημοκρατικό της σύστημα με την παράδοση στην ακαδημαίκή ελευθερία και έκφραση του λόγου. Οι επόμενες ενέργειες που θα ακολουθηθούν από την κυβέρνηση Trump θα καθορίσουν τις εσωτερικές ζυμώσεις και εξελίξεις.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Trump has targeted these universities, why?, The New York Times, διαθέσιμο εδώ
-
The Trump-Harvard showdown is the latest front in a long conservative war against academia, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
-
Heat from Trump administration puts higher education leaders in ‘terrible position’ with so much at stake, CNN, διαθέσιμο εδώ
-
What to Know About Trump’s Strategy Targeting Colleges’ Grants and Contracts, Inside Higher Ed, διαθέσιμο εδώ
