Του Ελευθέριου Χονδρού,
Ο Καναδάς βρέθηκε αντιμέτωπος με μια απότομη επιβράδυνση της αγοράς εργασίας τον Ιούλιο, καθώς η οικονομία απώλεσε 40.800 θέσεις εργασίας, αντιστρέφοντας τα εντυπωσιακά κέρδη του Ιουνίου. Το ποσοστό απασχόλησης υποχώρησε στο 60,7% — το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων οκτώ μηνών — ενώ η ανεργία παρέμεινε αμετάβλητη στο 6,9%, κοντά σε πολυετή υψηλά.
Η στασιμότητα αυτή έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι εμπορικοί δασμοί των ΗΠΑ στον χάλυβα, το αλουμίνιο και τον κλάδο αυτοκινήτων έχουν πλήξει την καναδική μεταποίηση. Η Τράπεζα του Καναδά έχει ήδη προειδοποιήσει ότι οι περιορισμένες προοπτικές προσλήψεων στους τομείς αυτούς περιορίζουν την αναπτυξιακή δυναμική. Μόνο τον Ιούλιο, η απασχόληση στη μεταποίηση μειώθηκε κατά σχεδόν 10.000 άτομα σε ετήσια βάση, ενώ ο εθνικός διευθυντής των United Steelworkers, Marty Warren, επιβεβαίωσε ότι περίπου 1.000 μέλη του συνδικάτου έχασαν τη δουλειά τους.
Η επιβράδυνση δεν περιορίστηκε μόνο στη βιομηχανία. Ο κλάδος της πληροφόρησης, του πολιτισμού και της ψυχαγωγίας έχασε 29.000 θέσεις εργασίας, οι κατασκευές 22.000, ενώ στις επιχειρηματικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες οι απώλειες έφτασαν τις 19.000. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η αγορά εργασίας δεν έχει παρουσιάσει ουσιαστική καθαρή αύξηση από την αρχή του έτους, με το ποσοστό απολύσεων να παραμένει στο 1,1%, αμετάβλητο σε σχέση με πέρυσι.
Η νεανική ανεργία αποτελεί πλέον έντονη ανησυχία: στους νέους ηλικίας 15 έως 24 ετών, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 14,6%, το υψηλότερο από τον Σεπτέμβριο του 2010 (εξαιρώντας τα πανδημικά έτη). Το ποσοστό απασχόλησης στην ίδια ηλικιακή ομάδα κατρακύλησε στο 53,6%, επίπεδο που δεν είχε παρατηρηθεί από το 1998, αν εξαιρεθεί η περίοδος της πανδημίας. Αυτή η ομάδα, αν και αντιπροσωπεύει το 15% του ενεργού πληθυσμού, αποδεικνύεται ιδιαίτερα ευάλωτη στις οικονομικές διακυμάνσεις, γεγονός που επηρεάζει την κατανάλωση και την κοινωνική σταθερότητα.
Οι προβλέψεις των οικονομολόγων γίνονται ολοένα πιο απαισιόδοξες. Ο Michael Davenport, ανώτερος οικονομολόγος της Oxford Economics, υποστηρίζει ότι η αγορά εργασίας «επανήλθε στην πραγματικότητα» και εκτιμά ότι τους επόμενους μήνες οι απώλειες θέσεων θα μπορούσαν να φτάσουν τις 140.000, με την ανεργία να κινείται προς τα μέσα του εύρους του 7%. Η εκτίμηση αυτή ενισχύεται από τη συνεχιζόμενη αστάθεια στις εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ, που πλήττει εξαγωγικούς κλάδους με υψηλή ένταση εργασίας.
Η νομισματική πολιτική εισέρχεται πλέον σε αχαρτογράφητα νερά. Η Τράπεζα του Καναδά, η οποία διατήρησε αμετάβλητο το βασικό της επιτόκιο την προηγούμενη εβδομάδα, είχε επικαλεστεί μέχρι πρόσφατα τη «σχετικά ισχυρή» αγορά εργασίας ως λόγο αναμονής. Ωστόσο, οι τρέχουσες ενδείξεις αδυναμίας ίσως επιταχύνουν τη συζήτηση για μείωση επιτοκίων, εφόσον ο πληθωρισμός παραμείνει υπό έλεγχο. Η Alexandra Brown, οικονομολόγος της Capital Economics, σημείωσε ότι πλέον υπάρχει αυξημένη βεβαιότητα πως η πρώτη μείωση θα μπορούσε να έρθει τον Σεπτέμβριο, αν και μια απρόσμενα υψηλή μέτρηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή την επόμενη εβδομάδα θα μπορούσε να καθυστερήσει την απόφαση.
Οι χρηματαγορές αποτυπώνουν αυτή την αβεβαιότητα: οι πιθανότητες μείωσης επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής, στις 17 Σεπτεμβρίου, ανήλθαν στο 38%, αυξημένες κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα. Το καναδικό δολάριο υποχώρησε οριακά κατά 0,07% στα 1,3753 ανά δολάριο ΗΠΑ (72,71 σεντς ΗΠΑ), υποδηλώνοντας ότι οι αγορές προεξοφλούν σταδιακά μια πιο χαλαρή νομισματική στάση.
Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρά την απώλεια θέσεων, οι μισθολογικές πιέσεις δεν έχουν εκλείψει. Ο μέσος ωριαίος μισθός των μόνιμων εργαζομένων αυξήθηκε κατά 3,5% σε ετήσια βάση, φτάνοντας τα 37,66 καναδικά δολάρια, έναντι αύξησης 3,2% τον προηγούμενο μήνα. Αυτή η εξέλιξη δείχνει ότι οι εργοδότες εξακολουθούν να ανταγωνίζονται για ειδικευμένο προσωπικό, διατηρώντας ζωντανό έναν παράγοντα που μπορεί να τροφοδοτήσει τον πληθωρισμό.
Η εικόνα που διαμορφώνεται στον Καναδά είναι εκείνη μιας οικονομίας που δοκιμάζεται σε πολλαπλά επίπεδα: από τις εξωτερικές πιέσεις των εμπορικών πολιτικών, μέχρι τις εσωτερικές προκλήσεις της αγοράς εργασίας. Η διατήρηση της ανεργίας σε υψηλά επίπεδα, σε συνδυασμό με την αποδυνάμωση των ευάλωτων ηλικιακών ομάδων, ενδέχεται να επιβαρύνει την ιδιωτική κατανάλωση και να περιορίσει την αναπτυξιακή δυναμική τους επόμενους μήνες. Από την άλλη, οι μισθολογικές αυξήσεις και η σχετική σταθερότητα σε ορισμένους κλάδους λειτουργούν ως αντίβαρο, διατηρώντας έναν βαθμό ανθεκτικότητας.
Η επόμενη περίοδος θα κριθεί από τη λεπτή ισορροπία ανάμεσα στη νομισματική πολιτική, την εξέλιξη του πληθωρισμού και την προσαρμογή των επιχειρήσεων στις νέες εμπορικές συνθήκες. Εάν οι πιέσεις στις εξαγωγές συνεχιστούν και η αγορά εργασίας χάσει περαιτέρω έδαφος, η Τράπεζα του Καναδά ενδέχεται να αναγκαστεί να δράσει ταχύτερα, με στόχο τη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας πριν οι επιπτώσεις γίνουν μόνιμες. Σε κάθε περίπτωση, η καναδική οικονομία μπαίνει σε μια φάση όπου η προσεκτική πολιτική διαχείριση και η στρατηγική αναδιάρθρωση των παραγωγικών τομέων θα καθορίσουν το βάθος και τη διάρκεια της τρέχουσας επιβράδυνσης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Canada sheds tens of thousands of jobs as tariffs dent hiring plans, The Tribune, διαθέσιμο εδώ
