Της Ευγενίας Ζαφείρη,
Η κλιμάκωση της βίας στη Γάζα και η επιδείνωση της ανθρωπιστικής κρίσης έχουν κινητοποιήσει ένα ευρύ φάσμα χωρών, που ενώνουν τις φωνές τους υπέρ της άμεσης κατάπαυσης του πυρός και της προώθησης της λύσης των δύο κρατών ως μοναδικού βιώσιμου δρόμου για την πολυπόθητη ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Παρότι η Γαλλία έχει παίξει κεντρικό ρόλο στην ανάδειξη του ζητήματος, οι πρόσφατες διπλωματικές κινήσεις και άλλων χωρών δείχνουν ότι η πίεση για ειρήνη είναι αποτέλεσμα ενός πολυμερούς μετώπου που εκτείνεται από την Ευρώπη και φτάνει έως τον Ειρηνικό Ωκεανό.
Η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία, δύο χώρες γεωγραφικά μακρινές από τη Μέση Ανατολή αλλά πολιτικά ενεργές στη διεθνή διπλωματία, επιβεβαίωσαν εκ νέου τη στήριξή τους στη λύση των δύο κρατών σε κοινές δηλώσεις με τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν. Για την Καμπέρα, η θέση αυτή δεν αποτελεί συγκυριακή επιλογή· ο Αυστραλός πρωθυπουργός έχει επανειλημμένα υπογραμμίσει ότι η επίλυση της σύγκρουσης προϋποθέτει την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους που θα συνυπάρχει ειρηνικά με το Ισραήλ. Η δήλωση αυτή έχει την ιδιαιτερότητα ότι βρίσκει απήχηση τόσο στην κυβέρνηση όσο και στην αντιπολίτευση, γεγονός σπάνιο στο πολιτικό σκηνικό της χώρας, και ενισχύει την εικόνα μιας συνεκτικής εθνικής στάσης. Η Νέα Ζηλανδία, με παράδοση στην προώθηση της ειρήνης και στην υποστήριξη διεθνών κανόνων, υιοθετεί παρόμοια ρητορική, δίνοντας έμφαση στον ρόλο του διεθνούς δικαίου και στις ανθρωπιστικές αξίες ως πυρήνα κάθε διαπραγμάτευσης. Η στάση αυτών των δύο χωρών έχει ιδιαίτερο βάρος, διότι προέρχεται από κράτη που δεν είναι άμεσα εμπλεκόμενα στη σύγκρουση και συνεπώς μπορούν να λειτουργήσουν ως αξιόπιστοι διαμεσολαβητές. Επιπλέον, η συμμετοχή τους σε διεθνείς οργανισμούς και πολυμερείς συμμαχίες τους επιτρέπει να ασκούν πίεση όχι μόνο διπλωματικά αλλά και στο επίπεδο της παγκόσμιας κοινής γνώμης, επηρεάζοντας χώρες που διστάζουν να πάρουν σαφή θέση.

Η ευρύτερη διεθνής κινητοποίηση κορυφώθηκε τον Ιούλιο, όταν πολλές χώρες υπέγραψαν κοινή δήλωση ζητώντας να σταματήσει άμεσα ο πόλεμος στη Γάζα. Το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και κράτη-μέλη της Ε.Ε. συνυπέγραψαν κείμενο που καταδικάζει την περιορισμένη, ανεπαρκή και ελλιπή παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, χαρακτηρίζοντάς την ως απαράδεκτη προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Οι χώρες αυτές ζητούν για τους ανθρώπους της Γάζας: πλήρη και απρόσκοπτη πρόσβαση σε τρόφιμα, νερό, ιατροφαρμακευτικό υλικό και υποστήριξη για τον άμαχο πληθυσμό, ενώ παράλληλα υπογραμμίζουν ότι η συνέχιση των στρατιωτικών επιχειρήσεων υπονομεύει κάθε προοπτική πολιτικής επίλυσης του ζητήματος. Η διπλωματική δυναμική ενισχύθηκε και από τη σύμπραξη της Γαλλίας με τη Σαουδική Αραβία, που παρουσίασαν ένα λεπτομερές σχέδιο επτά σελίδων για την κατάπαυση του πυρός, την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους και την σταδιακή εφαρμογή της λύσης των δύο κρατών. Το σχέδιο προβλέπει ακόμη τη δημιουργία διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης υπό τον ΟΗΕ, μια πρόταση που κερδίζει έδαφος καθώς αρκετά κράτη δηλώνουν έτοιμα να στηρίξουν πολιτικά και επιχειρησιακά την πρωτοβουλία αυτή.
Η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία, μαζί με άλλους διεθνείς εταίρους, διαμορφώνουν μια συλλογική φωνή που στοχεύει όχι μόνο στον τερματισμό των εχθροπραξιών, αλλά και στη δημιουργία ενός πλαισίου σταθερότητας. Το ζητούμενο πλέον είναι αν αυτή η σύμπραξη μπορεί να μεταφραστεί σε χειροπιαστές πολιτικές δεσμεύσεις και αν η διεθνής κοινότητα θα καταφέρει να σπάσει τον φαύλο κύκλο συγκρούσεων που στοιχειώνει την περιοχή της ευρύτερης Μέσης Ανατολής εδώ και πολλές πλέον δεκαετίες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- UK, France and 23 other nations demand Israel’s war on Gaza ‘must end now’ Al Jzazeera, διαθέσιμο εδώ
- France, Australia, New Zealand reaffirm commitment to 2-state solution to Middle Eastern crisis, Αnadolu Agency, διαθέσιμο εδώ
- Macron welcomes Australia, New Zealand’s stance on Gaza, Baha Breaking News, διαθέσιμο εδώ