Της Βερονίκης Κούτσικου,
Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας και η ευρεία διάδοση του διαδικτύου έχουν επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που οι άνθρωποι επικοινωνούν και διαμορφώνουν κοινωνικές σχέσεις. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά φαινόμενα της σύγχρονης εποχής είναι η εμφάνιση και η ραγδαία εξάπλωση των διαδικτυακών ραντεβού. Μέσω των πλατφορμών και των εφαρμογών γνωριμιών, εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο αναζητούν συντροφικότητα, φιλία ή και αγάπη, ξεπερνώντας γεωγραφικά και κοινωνικά όρια που παλαιότερα θεωρούνταν αξεπέραστα.
Ωστόσο, το φαινόμενο αυτό δεν είναι απλά μια τεχνολογική εξέλιξη· εμπεριέχει σημαντικές κοινωνικές, ψυχολογικές και ηθικές προεκτάσεις, καθώς εγκυμονεί τόσο ευκαιρίες όσο και κινδύνους. Στόχος της παρούσας εργασίας είναι να αναδείξει αυτές τις δύο όψεις, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εικόνα των διαδικτυακών ραντεβού και της επίδρασής τους στη σύγχρονη κοινωνία.
Οι ευκαιρίες των διαδικτυακών ραντεβού
Η διαδικτυακή πλατφόρμα γνωριμιών επιτρέπει στους χρήστες να γνωρίσουν ανθρώπους που διαφορετικά ίσως να μην είχαν την ευκαιρία να συναντήσουν, είτε λόγω γεωγραφικών αποστάσεων, είτε λόγω κοινωνικών ή πολιτισμικών εμποδίων. Αυτός ο διευρυμένος κοινωνικός κύκλος προσφέρει περισσότερες επιλογές και δυνατότητες για ουσιαστικές σχέσεις.
Εξατομικευμένη επιλογή συντρόφου
Οι εφαρμογές γνωριμιών συχνά προσφέρουν φίλτρα επιλογής, όπως ηλικία, ενδιαφέροντα, αξίες και άλλα κριτήρια που βοηθούν τον χρήστη να βρει άτομα με κοινά χαρακτηριστικά. Αυτό αυξάνει την πιθανότητα επιτυχίας στη σύναψη σχέσεων που βασίζονται σε κοινούς στόχους και αξίες.
Ασφάλεια και άνεση στην επικοινωνία
Για ανθρώπους που είναι ντροπαλοί, κοινωνικά ανασφαλείς ή έχουν δυσκολία στην άμεση ανθρώπινη επικοινωνία, οι διαδικτυακές γνωριμίες αποτελούν μια «ασφαλή γέφυρα». Μπορούν να εκφραστούν ελεύθερα και να ελέγξουν την ταχύτητα και το βάθος της επικοινωνίας χωρίς το άγχος του άμεσου «αντικρύσματος».
Υποστήριξη σε περιόδους κοινωνικής απομόνωσης
Η πανδημία του COVID-19 ανέδειξε την αξία των διαδικτυακών ραντεβού ως μέσο κοινωνικής αλληλεπίδρασης, όταν οι φυσικές επαφές περιορίστηκαν δραματικά. Πολλοί άνθρωποι μπόρεσαν να διατηρήσουν κοινωνικές σχέσεις και να αντιμετωπίσουν την απομόνωση μέσα από τις ψηφιακές πλατφόρμες.
Οι κίνδυνοι των διαδικτυακών ραντεβού
Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους είναι η ύπαρξη ψεύτικων προφίλ, που δημιουργούνται από χρήστες με κακόβουλες προθέσεις. Το φαινόμενο του «catfishing» —δηλαδή η δημιουργία ψευδούς ταυτότητας για εξαπάτηση άλλων χρηστών— μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή συναισθηματική βλάβη, οικονομική εκμετάλλευση, και απώλεια εμπιστοσύνης. Πολλές φορές τα θύματα επενδύουν συναισθηματικά σε μια ψευδή σχέση, με αποτέλεσμα να βιώσουν απογοήτευση και μοναξιά.
Προσωπική ασφάλεια στις συναντήσεις
Οι συναντήσεις με αγνώστους που προέκυψαν μέσα από διαδικτυακές γνωριμίες ενέχουν κινδύνους, ειδικά αν δεν τηρηθούν βασικά μέτρα ασφαλείας. Περιπτώσεις επιθέσεων, παρενοχλήσεων ή ακόμα και πιο σοβαρών εγκλημάτων έχουν καταγραφεί διεθνώς, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για προσοχή και σωστή προετοιμασία πριν από οποιαδήποτε φυσική συνάντηση.
Προστασία προσωπικών δεδομένων
Οι εφαρμογές γνωριμιών συλλέγουν και αποθηκεύουν μεγάλο όγκο προσωπικών και ευαίσθητων δεδομένων. Η έλλειψη σωστής διαχείρισης και η πιθανή παραβίαση της ιδιωτικότητας μπορεί να οδηγήσει σε διαρροές δεδομένων, εκθέτοντας τους χρήστες σε επιθέσεις ή κακόβουλη χρήση πληροφοριών.
Ψυχολογικές επιπτώσεις
Η συνεχής χρήση των εφαρμογών γνωριμιών μπορεί να προκαλέσει άγχος, απογοήτευση ή και κατάθλιψη, ιδιαίτερα, όταν η αναζήτηση για σύντροφο γίνεται εμμονική. Η σύγκριση με άλλους χρήστες και η εμμονή με την εμφάνιση μπορεί να πλήξουν την αυτοεκτίμηση και να δημιουργήσουν ψυχολογική πίεση.
Ριψοκίνδυνες συμπεριφορές και σεξουαλική ασφάλεια
Η ευκολία επικοινωνίας και η ανωνυμία στο διαδίκτυο συχνά οδηγούν σε ανταλλαγή προσωπικών και σεξουαλικών φωτογραφιών (sexting), που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για εκβιασμούς και παραβιάσεις της ιδιωτικότητας. Επιπλέον, η έλλειψη ενημέρωσης και προστασίας αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Καλές πρακτικές για ασφαλή διαδικτυακά ραντεβού
Η σωστή ενημέρωση και η υιοθέτηση συγκεκριμένων κανόνων είναι απαραίτητες για να μπορέσει κάποιος να απολαύσει τα οφέλη των διαδικτυακών γνωριμιών με ασφάλεια. Ορισμένες βασικές οδηγίες περιλαμβάνουν:
- Έλεγχος των προφίλ: Να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι σε υπερβολικά τέλεια προφίλ ή φωτογραφίες που φαίνονται ύποπτες.
- Προστασία προσωπικών δεδομένων: Να αποφεύγουμε την πρόωρη κοινοποίηση ευαίσθητων πληροφοριών, όπως η διεύθυνση, η εργασία ή τα οικονομικά στοιχεία.
- Συναντήσεις σε δημόσιους χώρους: Όταν αποφασίζουμε να συναντηθούμε με κάποιον που γνωρίσαμε διαδικτυακά, προτιμάμε δημόσια, πολυσύχναστα μέρη.
- Ενημέρωση τρίτων: Είναι σημαντικό να ενημερώνουμε φίλους ή οικογένεια για το πού και πότε θα γίνει η συνάντηση.
- Διατήρηση ισορροπίας: Να μη βασιζόμαστε αποκλειστικά στα διαδικτυακά ραντεβού, αλλά να καλλιεργούμε και την πραγματική κοινωνική ζωή.
- Εκπαίδευση και ενημέρωση: Να αναζητούμε έγκυρες πληροφορίες για τους κινδύνους και τα δικαιώματά μας στο διαδίκτυο.
Τα διαδικτυακά ραντεβού αποτελούν αναμφισβήτητα μια σύγχρονη πραγματικότητα που έχει αλλάξει ριζικά την ανθρώπινη επικοινωνία και τον τρόπο δημιουργίας σχέσεων. Προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες για διεύρυνση του κοινωνικού κύκλου και πιο εστιασμένη επιλογή συντρόφου, καθώς και σημαντική διευκόλυνση για κοινωνικά ευάλωτες ομάδες.
Παράλληλα, όμως, φέρουν και σοβαρούς κινδύνους που αφορούν την προσωπική ασφάλεια, την ιδιωτικότητα και την ψυχική υγεία. Η αναζήτηση της αγάπης μέσω της οθόνης απαιτεί προσοχή, ενημέρωση και υπευθυνότητα. Η γνώση των κινδύνων και η υιοθέτηση καλών πρακτικών είναι η μόνη οδός για να ζήσουμε αυτή την εμπειρία με ασφάλεια και ουσιαστικότητα, αξιοποιώντας τα οφέλη της ψηφιακής εποχής και αποφεύγοντας τις παγίδες της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Fox, J., & Warber, K. M. (2014), Social networking sites in romantic relationships: Attachment, uncertainty, and partner surveillance on Facebook, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov, διαθέσιμο εδώ
- Hancock, J. T., Toma, C., & Ellison, N. (2007), The truth about lying in online dating profiles, researchgate.net, διαθέσιμο εδώ
- Smith, A., & Duggan, M. (2013), Online dating & relationships, pewresearch.org, διαθέσιμο εδώ
- Whitty, M. T. (2008), Revealing the ‘real’ me, searching for the ‘actual’ you: Presentations of self on an internet dating site, sciencedirect.com, διαθέσιμο εδώ
- Youn, S., & Hall, T. (2018), Online dating and privacy: Understanding the risks and protections of personal information, sciencedirect.com, διαθέσιμο εδώ
