Της Γλυκερίας Πίγκα,
Το διαδίκτυο παρέχει σημαντικό αριθμό θετικών πλεονεκτημάτων στον άνθρωπο και πλέον αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς του. Ελλοχεύουν, όμως, και πολλοί κίνδυνοι. Είναι ευρέως γνωστό πως οι νέες γενιές θα συνδέονται όλο και περισσότερο με την τεχνολογία. Οι άνθρωποι που γεννιούνται σήμερα ουσιαστικά μεγαλώνουν σε έναν τεχνολογικό κόσμο, στον οποίο η πληροφορία διαδίδεται με απίστευτα γρήγορους ρυθμούς. Έτσι, αυτοί από μικρή ηλικία εξοικειώνονται με τη χρήση της σε μεγάλο βαθμό. Για αυτό οφείλουν και να δίνουν προσοχή στους κινδύνους της, καθώς ενδέχεται να παρασυρθούν.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, παρουσιάστηκαν αυξανόμενα ποσοστά χρήσης του διαδικτύου, κυρίως από νέους. Το ανησυχητικό, όμως, ήταν η συχνή επισκεψιμότητα που σημειώθηκε σε ιστοσελίδες διαδικτυακών παιγνίων. Έκθεση της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (Ε.Ε.Ε.Π.) το 2020, ανέδειξε την πτώση των επίγειων τυχερών παιγνίων και την αύξηση των διαδικτυακών.
Σημαντικό ρόλο στην αύξηση αυτή διαδραμάτισαν τα περιοριστικά μέτρα που είχαν εφαρμοστεί από τις Κυβερνήσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19. Οι πολίτες, άρα και τα άτομα νεαρής ηλικίας, περνούσαν αρκετό χρόνο στο σπίτι. Πολλές φορές, χωρίς να έχουν κάποια σημαντική ασχολία για να αξιοποιήσουν τον χρόνο τους, στρέφουν την προσοχή τους σε έναν γρήγορο και επικερδή τρόπο δημιουργίας εισοδήματος ή σε έναν εναλλακτικό τρόπο διασκέδασης.
Με βάση τα στοιχεία της έκθεση της Ε.Ε.Ε.Π., ο συνολικός κύκλος εργασιών (Total Gaming Revenue-T.G.R.) των διαδικτυακών παιγνίων για την Ελλάδα άγγιξε το ποσό των €16 δις. Παρουσιάστηκε, δηλαδή, 0,43% αύξηση συγκριτικά με το προηγούμενο έτος. Τα παίγνια με τη μεγαλύτερη δημοτικότητα αφορούν την κατηγορία του στοιχήματος (betting), όπως το “in Play Betting” ή το “Virtual Betting”. Σημαντικά ανοδική ήταν και η πορεία του “Online Poker”, καθώς σημειώθηκε αύξηση ποσοστού συμμετοχής 3,04% κατά το έτος 2020.
Δυστυχώς η χαρτοπαιξία, τα στοιχήματα ή απλούστερα ο τζόγος αποτελούν σύνηθες φαινόμενο εθισμού και αρκετά σοβαρό πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας (πολλές φορές με ρίζες από την εφηβική ηλικία). Παρά το γεγονός ότι τα τυχερά παιχνίδια προωθούνται ως κάτι το αθώο μπορούν να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στους παίκτες, τόσο ψυχικής όσο και οικονομικής φύσης. Έρευνα της Βρετανικής Επιτροπής Παιγνίων (U.K.G.C.) ανέδειξε πως το 12% των εφήβων (ηλικίας 12-16) τζογάρει σε εβδομαδιαία βάση και το 0,4% δηλώνει πως αντιμετωπίζει κάποιο σοβαρό πρόβλημα και αυτό γιατί η συμμετοχή σε αυτά τα τυχερά παιχνίδια είναι κυρίως με εικονικά νομίσματα. Τα social media διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση αυτού του εθισμού, καθώς προωθούν τις στοιχηματικές εταιρείες και τα καζίνο.
Μια οικονομική κρίση μπορεί πολύ εύκολα να οδηγήσει ένα άτομο στην ενασχόληση με τον τζόγο, καθώς αποτελεί πηγή άμεσου πιθανού εισοδήματος. Είναι σύνηθες ο κοινωνικός περίγυρος του καθενός (φίλοι, σύντροφοι κ.λπ.) να μη γνωρίζει και να μην έχει συνειδητοποιήσει το πρόβλημα. Τα τυχερά παιχνίδια, όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις διογκώνουν το πρόβλημα, καθώς τα χρέη όλο και θα μεγαλώνουν και οι επιπτώσεις (οικονομικές, ψυχολογικές) θα είναι μεγαλύτερες συγκριτικά με πριν.
Εναρκτήρια φράση του τζόγου αποτελεί το «στοιχηματίζω…». Είναι γνωστό πως μεγάλο ποσοστό Αμερικάνων αγαπά το στοίχημα κάθε είδους. Το 75% των ενηλικών στις Η.Π.Α. έπαιξε τουλάχιστον μία φορά τον περασμένο χρόνο. Το 15% από την άλλη παίζει τυχερά παιχνίδια σε εβδομαδιαία βάση (εκ των οποίων 500.000 είναι έφηβοι). Σύμφωνα με διάφορες εκθέσεις η βιομηχανία των τυχερών παιχνιδιών είχε έσοδα που άγγιξαν τα $53 δις στις Η.Π.Α. το 2021. Πιο ευάλωτη ομάδα αναδεικνύονται οι νέοι. Το International Center for Responsible Gaming επισήμανε πως το 75% των ατόμων νεαρή ηλικίας παίζει τυχερά παιχνίδια και το 6% αντιμετωπίζει πρόβλημα εθισμού με τον τζόγο.
Σε κάθε περίπτωση, το στοίχημα και τα τυχερά παιχνίδια –online και μη– δεν είναι λύση και συνετός τρόπος δημιουργίας εισοδήματος, ή αποπληρωμής χρεών ή ακόμα και διασκέδασης. Ο Grant Sabatier, ένας αυτοδημιούργητος εκαταμμυριούχος και εκπρόσωπος του κινήματος “financial independence-retire early”, εντοπίζει 7 στάδια οικονομικής ελευθερίας, με έναν στους δύο εργαζόμενους, όπως αναφέρει να βρίσκεται μόνο στο δεύτερο επίπεδο.
Τα στάδια αυτά είναι τα εξής: η συνδειδητοποίηση, δηλαδή, η ανασκόπηση της οικονομικής κατάστασης. Η αυτάρκεια, η οικονομική ανεξαρτητοποίηση. Η ανάσα, οποία περιλαμβάνει την κάλυψη εξόδων και την αποταμίευση. Σταθερότητα, αυτάρκεια σε βαθμό να υποστήριξεις τον εαυτό σου σε πιθανότητα ανεργίας. Η ευελιξία, μια οικονομική άνεση για τουλάχιστον για 2 έτη. Η οικονομική ανεξαρτησία, που περιλαμβάνει έσοδα από επενδύσεις. Τέλος, ο άφθονος πλούτος, στον οποίο ουσιαστικά το άτομο έχει χρήματα, χωρίς να ανησυχεί για το μέλλον του. Για να καταφέρει ένας νέος να ανέβει επίπεδα οικονομικές ελευθερίας σταδιακά, με σκοπό να φτάσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του, χρειάζεται να διαθέτει χρόνο και χρήμα σε πιο παραγωγικές δραστηριότητες (εργασία, εκπαίδευση, αποταμίευση επενδύσεις κ.λπ.), οι οποίες θα του αποφέρουν χρήμα μακροπρόθεσμα.
Δυστυχώς, όμως, όπως προαναφέρθηκε, με την οικονομική κατάσταση και τα περιοστικά μέτρα της πανδημίας, τα ποσοστά συμμετοχής αυξήθηκαν κατά πολύ. Στο επίκεντρο βρίσκονται τα άτομα νεαρής ηλικίας, που δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν με ώριμο τρόπο την οικονομική ζημιά που θα υποστούν, καθώς ή και να καταλάβουν ότι το παιχνίδι παίζεται εις βάρος τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Στοιχεία που σοκάρουν για τον εθισμό ανηλίκων στον τζόγο, Aftodioikisi.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η πανδημία έδωσε ώθηση στον διαδυκτιακό τζόγο, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- How gambling affect your life, gamecare.org.uk, διαθέσιμο εδώ
- Gambling and Debt, debt.org, διαθέσιμο εδώ
- Τα 7 στάδια οικονομικής ελευθερίας: Σε ποιο βρίσκεστε; moneyreview.gr, διαθέσιμο εδώ
