Του Ντίνου Τρέλλη,
Τη 1η Σεπτεμβρίου, ο κόσμος παρακολούθησε τις σοκαριστικές σκηνές της απόπειρας δολοφονίας της νυν Αντιπροέδρου και εις διπλούν πρώην Προέδρου της Αργεντινής, Cristina Fernández de Kirchner. Η αποτρόπαια αυτή πράξη, ήρθε να προστεθεί στη μακρά λίστα που έχει οδηγήσει την Αργεντινή σε μία τεταμένη κατάσταση, με την πολιτική ομαλότητα και την κοινωνική γαλήνη να απουσιάζουν.
Μέχρι πρότινος, δεν υπήρχε κάτι το συνταρακτικό στην πολιτική ζωή της χώρας. Η περίεργη πραγματικότητα της Αντιπροέδρου να έχει απογυμνώσει τον Πρόεδρο Alberto Fernández (δεν έχει καμία συγγένεια με την ίδια) από ουσιαστική εξουσία, θεωρούταν δεδομένη, ενώ η χώρα βάδιζε προς την προεκλογική περίοδο. Όλα άλλαξαν στα τέλη Αυγούστου, όταν στα πλαίσια δίκης για τις σοβαρότατες κατηγορίες διαφθοράς εναντίον της Αντιπροέδρου Kirchner, ο ομοσπονδιακός δικαστής Diego Luciani πρότεινε τη δωδεκαετή ποινή φυλάκισής της και την απαγόρευση υποψηφιότητας για οποιοδήποτε πολιτικό αξίωμα. Η τελική απόφαση αναμένεται να ληφθεί εντός του προσεχούς Δεκεμβρίου. Με την πρόταση αυτήν, εγκαινιάστηκε πρώτο «κύμα» πολιτικών συγκρούσεων.
Η Κυβέρνηση συσπειρώθηκε υπέρ της Αντιπροέδρου, κατηγορώντας τη Δικαιοσύνη και τη μείζονα αντιπολίτευση πως πρόκειται για μια δίκη-παρωδία, της οποίας σκοπός είναι μόνο να καταστρέψει την πολιτική καριέρα της Cristina Kirchner και τον κυβερνώντα συνασπισμό. Όσον αφορά την κοινωνική ένταση, στην πρωτεύουσα τουλάχιστον της χώρας, το Buenos Aires, παρατηρήθηκαν κινητοποιήσεις φανατικών «κιρσνεριστών» υποστηρικτών, ενώ υπήρξαν ταυτόχρονα κινητοποιήσεις «αντι-κιρσνεριστών», με τη βία μεταξύ των δύο πόλων να μην λείπει. Στην ένταση μεταξύ των πόλων, ήρθε να προστεθεί και η βία της αστυνομίας του Buenos Aires, πράξη για την οποία κατηγορήθηκε ο δήμαρχος της πόλης και μέλος της μείζονος αντιπολίτευσης, Horacio Rodríguez Larreta.
Όπως αναφέρθηκε στην αρχή, η απόπειρα δολοφονίας εναντίον της πιο ισχυρής πολιτικού της Αργεντινής προστέθηκε στη λίστα των αιτιών για την τεταμένη πολιτική και κοινωνική κατάσταση. Θα περίμενε κανείς πως αυτή η αποτρόπαια πράξη, θα έφερνε μία αναγκαία για τη χώρα περίοδο γαλήνης. Δυστυχώς, αυτή δεν ήρθε. Αντίθετα, έφερε το δεύτερο και μεγαλύτερο «κύμα» πολιτικής σύγκρουσης, με κυριότερο χαρακτηριστικό τις κατηγορίες μεταξύ του κυβερνώντος συνασπισμού «Frente de Todos – Μέτωπο Όλων» (εφεξής «FdT») και του συνασπισμού της μείζονος αντιπολίτευσης «Juntos por el Cambio – Όλοι μαζί για την Αλλαγή» (εφεξής «JxC»).
Το FdT και η Κυβέρνηση γενικότερα, αρχικά κατηγόρησαν το JxC πως είναι αντίθετο με την κοινωνική γαλήνη και πως αυτό, αλλά και η Δικαιοσύνη, με το υποτιθέμενο μίσος που δημιουργούν εναντίον της Αντιπροέδρου Cristina Kirchner, είναι οι υπαίτιοι πόλοι για τη «μέγιστη πράξη μίσους», όπως αναφέρουν παράγοντες του FdT. Μάλιστα, ο επικεφαλής του κυβερνώντος συνασπισμού στη Γερουσία, José Mayans, ζήτησε την πλήρη παύση της δίκης εναντίον της Αντιπρόεδρου, στο όνομα της κοινωνικής γαλήνης. Το JxC με τη σειρά του επανάφερε αρχικά την παλαιότερη κατηγορία του εναντίον του FdT και της Κυβέρνησης πως επιχειρείται από πλευράς τους παρέμβαση στο έργο της Δικαιοσύνης. Από τις πρώτες μέρες κιόλας, ωστόσο, κατηγόρησαν την κυβέρνηση Fernández και τον κυβερνόντα συνασπισμό για εργαλειοποίηση της απόπειρας δολοφονίας, με σκοπό τα πολιτικά οφέλη που μπορούν να προκύψουν από αυτήν τη στρατηγική.
Μη επιθυμώντας την υποστήριξη είτε του FdT ή του JxC, φαίνεται πως η κατηγορία περί εργαλειποίησης της μείζονος αντιπολίτευσης κερδίζει στο πεδίο της ορθότητας. Ήδη λίγες ώρες μετά την αποτρόπαια πράξη, ο Πρόεδρος Alberto Fernández, σε διάγγελμα προς τους πολίτες της Αργεντινής, κήρυξε την επόμενη μέρα ως αργία, με σκοπό τη διοργάνωση ειρηνικών διαδηλώσεων για την υποστήριξη του λαού προς την Αντιπρόεδρο. Οι διαρκείς κατηγορίες εναντίον του JxC και της Δικαιοσύνης, συνεπώς η απόπειρα «δαιμονοποίησης» αυτών στα μάτια των Αργεντινών, αποτελεί τη πλέον σοβαρή και επικίνδυνη μορφή εργαλειοποίησης. Η πιο πρόσφατη πράξη εργαλειοποίησης, ήρθε με τη διοργάνωση από πλευράς της κυβέρνησης, σε συνεργασία με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία στη πόλη Luján, λειτουργίας για ειρήνη και γαλήνη στην Αργεντινή μετά την απόπειρα δολοφονίας της Αντιπροέδρου, πράξη που κατηγορήθηκε τόσο από την αντιπολίτευση, αλλά και από κύκλους της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας της χώρας.
Τα προαναφερθέντα αφορούν το κομμάτι της πολιτικής έντασης. Σχετικά με την κοινωνία της χώρας, το βέβαιο είναι πως η πολιτική κόπωση θα αυξηθεί και ίσως εκφραστεί με τη μεγάλη αποχή στις επερχόμενες εκλογές του 2023. Ο κοινωνικός διχασμός είναι κάτι που λογικά δεν θα επικρατήσει, καθώς η υπάρχουσα πολιτική κόπωση και το ισχύον πολιτικό κλίμα, αποτρέπουν την πλειονότητα της κοινωνίας από το ταχθούν σαφώς είτε υπέρ είτε κατά της κυβέρνησης.
Οι αλληλοκατηγορίες και η εργαλειοποίηση δεν θα αποτελέσουν τις μεγαλύτερες πράξεις που θα συμβάλλουν στο τεταμένο πολιτικό κλίμα. Αντιθέτως, αυτό που ανεμένεται να προκαλέσει «έκρηξη» στο πολιτικό προσκήνιο της χώρας, είναι η υποψηφιότητα της Cristina Fernández de Kirchner για τις προεδρικές εκλογές της χώρας το 2023. Αυτό το σενάριο κυκλοφορεί εδώ και έναν χρόνο περίπου, όταν ο Πρόεδρος Alberto Fernández αναγκάστηκε να υποταχθεί στις απαιτήσεις τις πανίσχυρης Αντιπροέδρου του έπειτα από μία μεγάλη κυβερνητική κρίση, ωστόσο πλέον το σενάριο φαίνεται πιο πιθανό από ποτέ.
Φαίνεται πως ένα ψηφοδέλτιο «Cristina 2023» εξυπηρετεί την ίδια την Αντιπρόεδρο αλλά και το FdT στο έπακρο. Πρωτίστως, η Cristina Kirchner μπορεί μέσω μιας ενδεχόμενης υποψηφιότητάς της να εξασφαλίσει την ασυλία της, ενώ από την επιστροφή της στην Προεδρία της Αργεντινής, μπορεί ίσως να επηρεάσει το δικαστικό σύστημα. Ως αποτέλεσμα, θα μπορέσει να σώσει την πολιτική της καριέρα και το πολιτικό δόγμα του «κιρσνερισμού». Από την άλλη, το FdT ευνοείται, καθώς μέσω της υποψηφιότητας της Αντιπροέδρου Kirchner και συνεπώς την αλλαγή του οικονομικού προγράμματος του συνασπισμού, θα μπορέσει να κερδίσει πίσω χαμένους ψηφοφόρους που έχουν δυσαρεστηθεί με την οικονομική διαχείριση της κυβέρνησης Fernández. Μπορεί ο οικονομικός παρεμβατισμός και η προσήλωση στις αυξημένες κρατικές δαπάνες του «κιρσνερισμού» να έρχονται σε σύγκρουση με τη μετριοπάθεια που πρεσβεύει σε όλους τους άξονες ο Πρόεδρος Alberto Fernández, ωστόσο ο «κιρσνερισμός» ίσως είναι αυτός που θα μπορέσει να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα του FdT έναντι του JxC.
Για πληθώρα αναλυτών, η ίδια η Kirchner, όσο και το FdT, θα εκμεταλλευτούν όποιες πιθανές τάσεις συμπάθειας προς το πρόσωπο της Αντιπροέδρου, προκειμένου το σχέδιο «Cristina 2023» όχι μόνο να λάβει σάρκα και οστά, αλλά να είναι και πετυχημένο. Ένα τέτοιο σχέδιο, λοιπόν, θα αποτελέσει τη μέγιστη μορφή εργαλειοποίησης της απόπειρας δολοφονίας.
Η απάντηση στο μείζον ερώτημα για τι μέλει γενέσθαι στην Αργεντινή μετά την απόπειρα δολοφονίας εναντίον της Αντιπροέδρου Kirchner δεν μπορεί από τώρα να δοθεί πλήρως. Σίγουρα βρίσκουμε μία Αργεντινή με διχασμένο πολιτικό προσκήνιο και με κουρασμένο εκλογικό σώμα. Ωστόσο, η πλήρης απάντηση θα δοθεί μετά τον Οκτώβριο του επόμενου έτους, μετά δηλαδή τις προεδρικές εκλογές. Θα επιστρέψει, άραγε, η πιο δυνατή και συγχρόνως διχαστική πολιτική προσωπικότητα στη Προεδρία της Αργεντινής Δημοκρατίας, ή οι προσπάθειες εργαλειοποίησης θα αποτύχουν και οι Αργεντίνοι θα δείξουν πως επιθυμούν την αλλαγή και θα πουν «adios» στον κιρσνερισμό; Όπως έκλεισα το πρώτο μου άρθρο στο OffLine Post, το οποίο αφορούσε και εκείνο την Cristina Fernández de Kirchner, έτσι θα κλείσω και αυτό: στην Αργεντινή, τα πάντα είναι πιθανά και οι εξελίξεις μπορεί να εκπλήξουν τους πάντες, ακόμη και την ίδια την Αντιπρόεδρο Kirchner.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ:
- Argentina prosecutor seeks 12-year jail sentence for VP Kirchner, Reutrers, διαθέσιμο εδώ
- Macri: Kirchnerism is using attack on VP to persecute its ‘symbolic enemies’, Buenos Aires Times, διαθέσιμο εδώ
- José Mayans, jefe del bloque oficialista en el Senado: “¿Queremos paz social? Empecemos a parar el juicio contra CFK”, Infobae, διαθέσιμο εδώ