13.2 C
Athens
Σάββατο, 20 Απριλίου, 2024
ΑρχικήΙστορίαΜυθολογιαΤο ταξίδι του Οδυσσέα: Η φιλοξενία-αιχμαλωσία της Καλυψώς

Το ταξίδι του Οδυσσέα: Η φιλοξενία-αιχμαλωσία της Καλυψώς


Της Αριστονίκης Ντάλντα,

Ο Οδυσσέας, έχοντας χάσει όλους τους συντρόφους του και τιμωρημένος από την οργή του Δία, βρίσκεται πια στην Ωγυγία, όπου σύμφωνα με τη μυθολογία ζούσε η Καλυψώ. Το νησί τοποθετείται στη Δυτική Μεσόγειο και συγκεκριμένα στη Θέουτα, απέναντι από το Γιβραλτάρ ή/και απέναντι από το νησί Γκόζο, παράπλευρα της Μάλτας. Το νησί ήταν μαγευτικό, εύφορο και φιλοξενούσε διάφορα ζώα. Μέσα σε μια δασική έκταση με κυπαρίσσια και λεύκες βρισκόταν μια σπηλιά, όπου ζούσε η Καλυψώ και φιλοξενούσε κουκουβάγιες, γεράκια και γλάρους. Την είσοδο της σπηλιάς την κοσμούσαν σταφύλια και από τέσσερις πηγές κυλούσε νερό σαν κρύσταλλο. Όποτε υπήρχε ανάγκη, ζεσταινόταν με τη φωτιά των Κέδρων. Το τοπίο έξω από το δάσος ήταν μαγευτικό, με καταπράσινα λιβάδια, γεμάτα ανθισμένες βιολέτες και αρωματικά λουλούδια και φυτά.

Η Καλυψώ ήταν γνωστή ως μια Νύμφη και, κατά μια εκδοχή, κόρη του Τιτάνα Άτλαντα και της Πλειόνης, ενώ, κατά την άλλη, κόρη του Θεού Ήλιου και της Περσηίδας. Σε άλλους Μύθους, η Καλυψώ ήταν η κόρη ή η εγγονή του Ωκεανού. Σε κάθε περίπτωση ήταν μια αιθέρια οντότητα. Η ετυμολογία του ονόματός της προέρχεται από το ρήμα Καλύπτω και συνδέεται με τις δυνάμεις της που εμποδίζουν τους άντρες να φτάσουν στον αρχικό τους στόχο, καλύπτει, δηλαδή, την πραγματική τους επιθυμία. Στο νησί της, ασχολούνταν με τη φροντίδα των πανέμορφων κήπων της σπηλιάς της, αλλά και με τον αργαλειό της. Η Νύμφη μόλις είδε το ναυαγό, τον ερωτεύτηκε και τον αποπλάνησε, εμποδίζοντάς τον από το να φτάσει στην Ιθάκη και να βρεθεί πάλι δίπλα στη γυναίκα του και τον γιο του.

Ο Οδυσσέας, πλέον απογοητευμένος, στεναχωρημένος και ανήμπορος, χωρίς τίποτα πια βλέπει τη Νύμφη σαν τον σωτήρα του που θα τον βοηθήσει, θα τον φροντίσει και θα του κρατήσει συντροφιά όσο καιρό χρειαστεί να παραμείνει εκεί. Βέβαια, κατά την εξέλιξη της Οδύσσειας παρατηρείται μια ιδιαίτερη στάση του άντρα προς τις γυναίκες που έτυχε να φιλοξενηθεί, νιώθοντας κολακευμένος, ενώ, παράλληλα, σημειώθηκαν και ερωτικές επαφές με τις περισσότερες εξ αυτών. Έτσι λοιπόν, ο Οδυσσέας στο μαγικό νησί παρέμεινε εκεί 7 χρόνια.

Ο Οδυσσέας στα βράχια. Πηγή εικόνας: joyceproject.com

Αρχικά, ευτυχισμένος με την Καλυψώ, πέρασε αρκετά χρόνια από τη ζωή του διατηρώντας μαζί της ερωτικές επαφές. Λέγεται ότι μαζί απέκτησαν πολλούς γιους, στους οποίους έδωσαν ονόματα που συνδέονται με τη ναυτιλία. Αυτοί ήταν ο Ναυσίθοος και ο Ναυσίνοος. Μεταγενέστεροι συγγραφείς αναφέρουν πως ένας γιος τους, ο Λατίνος, ήταν ο βασιλιάς των Λατίνων στην Ιταλία. Ο Οδυσσέας σταδιακά και με τον καιρό κατέβαινε στην ακροθαλασσιά και περνούσε πολύ χρόνο στα βράχια, νοσταλγώντας την Ιθάκη και τη γυναίκα του, την Πηνελόπη. Τα χρόνια περνούσαν και ο Οδυσσέας περνούσε όλο και περισσότερο χρόνο στα βράχια, έχοντας απομακρυνθεί από τη ζωή που του προσέφερε η Καλυψώ.

Ο Δίας, βλέποντας τον Οδυσσέα σε αυτήν την κατάσταση, στέλνει τον αγγελιοφόρο Ερμή να πείσει την Καλυψώ να αφήσει τον Οδυσσέα να επιστρέψει στην Ιθάκη. Πράγματι, εκείνη βοήθησε και μαζί με τον Οδυσσέα κατασκεύασαν μια σχεδία, καθώς δεν είχε κανέναν άλλον τρόπο να αποχωρήσει από το νησί. Η Καλυψώ, πάντως, έκανε μια τελευταία προσπάθεια για τον αγαπημένο της Οδυσσέα, καθώς του υποσχέθηκε αθανασία και διατήρηση της νεότητάς του. Ο Οδυσσέας, όμως, συνειδητοποιημένος επέλεξε να συνεχίσει την πορεία του. Πρόκειται για μια από τις πιο δυνατές και συμβολικές αποφάσεις του Οδυσσέα, καθώς αρνείται τα πάντα για να αφιερώσει πια τη ζωή του στην Πηνελόπη και δεν έρχεται σε σύγκρουση με την προσπάθεια που έως τώρα έχει καταβάλει σε αυτό το ταξίδι για να πετύχει τον στόχο του.

Ο Ερμής τη στιγμή που ζητάει από την Καλυψώ να αφήσει τον Οδυσσέα να επιστρέψει στην Ιθάκη. Πηγή εικόνας: upload.wikimedia.org

Η νύμφη εφοδίασε τον Οδυσσέα με πολύ κρασί και προμήθειες και ζήτησε από τους Θεούς ευνοϊκούς ανέμους, που θα τον κατευθύνουν μέχρι την ακτή της Ιθάκης. Ο Οδυσσέας ευτυχισμένος άρχισε να απομακρύνεται με τη σχεδία του από την ακτή της Ωγυγίας. Η Καλυψώ, χάνοντας τον αγαπημένο της, προσπάθησε να βάλει τέλος στη ζωή της. Όμως, καθώς ήταν αθάνατη, υπέφερε και πονούσε πολύ άσχημα. Η Καλυψώ εδώ έχει έναν αντιφατικό ρόλο, όπου σώζει και φιλοξενεί άψογα τον Οδυσσέα, ενώ, παράλληλα, τον αποπλανεί και τον κρατάει στο πλευρό της. Ο Οδυσσέας φαίνεται να εκτίμησε από την πρώτη στιγμή τη φιλοξενία της Νύμφης. Όμως, ήταν αυτό αρκετό, ώστε να χάσει τον αρχικό του στόχο για τόσα χρόνια; Η δυστυχία του, πάντως, αποτυπώνει και την ψυχολογική κούραση, που μετά από τόσα χρόνια δεν βρίσκεται στο πλευρό της αγαπημένης του. Ίσως η Καλυψώ να γέμισε αυτό το κενό στον Οδυσσέα ή, τουλάχιστον, για ένα χρονικό διάστημα, να ένιωσε όλα αυτά τα συναισθήματα που του θύμιζαν την τότε ζωή του. Οι άνεμοι, τα εφόδια και η ίδια η σχεδία θα είναι αρκετά, ώστε να τον γυρίσουν πίσω στην πατρίδα του;


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
  • Greekmyths-greekmythology.com, Calypso And Odysseus. Διαθέσιμο εδώ
  • Britannica.com, Calypso. Διαθέσιμο εδώ
  • Ancient-literature.com, Calypso in the Odyssey: A Beautiful and Captivating Enchantress. Διαθέσιμο εδώ

 

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Αριστονίκη Ντάλντα
Αριστονίκη Ντάλντα
Γεννήθηκε στην Ξάνθη το 2001 και μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη. Είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας με κατεύθυνση τις πολιτικές, κοινωνικές και πολιτισμικές επιστήμες. Έχει πτυχία δύο ξένων γλωσσών, αγγλικών και γερμανικών και μέσα στο πρόγραμμα σπουδών της ασχολείται με την εκμάθηση της τουρκικής γλώσσας. Την ενδιαφέρει σε μεταπτυχιακό επίπεδο η επικοινωνία. Έχει παρακολουθήσει αρκετά σεμινάρια και ημερίδες σχετικά με το αντικείμενο σπουδών της. Η αρθρογραφία ξεκινάει για εκείνη με το OffLine Post.